Με ανησυχεί ιδιαίτερα τελευταία να διαπιστώνω την πολύ συχνή χρήση των όρων
«προδότες» και «αποστάτες» στις εκατέρωθεν λεκτικές αψιμαχίες που εμφανίζονται στο
timeline μου, στο facebook, ανάμεσα στις διαφορετικές παραδοσιακές ή όψιμες εκδοχές της Αριστεράς. Με ανησυχεί όχι γιατί «δεν συνάδουν με το αριστερό ήθος» (δεν πίστεψα ποτέ σε κανένα συλλογικό ήθος, πόσο μάλλον το «αριστερό») ούτε γιατί τάχα εκτοξεύονται από και προς συντρόφους μου — οι πιο πολλοί από όσους τους ανταλλάσσουν ή τους λαμβάνουν δεν υπήρξαν ποτέ σύντροφοί μου και δεν προβλέπεται καν να γίνουν στο άμεσο μέλλον.
Με ανησυχεί, γιατί η χρήση των εννοιών αυτών προϋποθέτει αφαίρεση και αρνείται τον συλλογισμό. Αποδέχεται ως τέτοια την ολοκληρωτική αφήγηση της «παρεξήγησης», σύμφωνα με την οποία ο κόσμος δεν προχωρά με πραγματικές συγκρούσεις συμφερόντων, ιδεών και αντιλήψεων, αλλά χωρίζεται στατικά σε καλούς, κακούς και πλανημένους. Αποκαλώντας κάποιον «προδότη» ή «αποστάτη», ξεγνοιάζεις μια και καλή με τη σκοτούρα της ορθολογικής πολεμικής στις αντιλήψεις και τις στάσεις του — και έτσι δεν είσαι υποχρεωμένος ούτε να συγκροτήσεις και να δικαιολογήσεις τη δική σου αντίληψη και τη δική σου στάση ούτε να επανεξετάσεις αντιλήψεις και στάσεις πριν την «προδοσία».
Η υπερεκτίμηση της ύπαρξης «προδοτών» και «αποστατών» στην ιστορία αποτελεί μια γερή ενδοφλέβια ένεση μεταφυσικής στη σκέψη, και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι σε αυτή βασίστηκε ο ελληνικός εθνικισμός για να συγκροτήσει τη θεωρία του τα τελευταία εκατόν πενήντα χρόνια. Από πίσω της κρύβεται ο φόβος της πραγματικής ρήξης με σταθερές αντιλήψεις και κατά συνθήκη ψεύδη και του τραύματος που αυτή θα επιφέρει. Με λίγα λόγια, κρύβεται ο συντηρητισμός, τον οποίο αν δεν νικήσουμε μέσα στο ίδιο μας το σώμα θα καταλήγουμε ξανά και ξανά στα ίδια και θα ψάχνουμε πάλι τους «προδότες».
Πάντα μακριά από την «πραγματική κίνηση της κοινωνίας» που «ονομάζουμε κομμουνισμό», όπως έλεγε κι ένας πρώιμος αναρχικός· ο Μαρξ.
Ο Γιάννης Ανδρουλιδάκης είναι δημοσιογράφος. Το σχόλιο δημοσιεύθηκε, αρχικά, στοfacebook
https://enthemata.wordpress.com
Με ανησυχεί, γιατί η χρήση των εννοιών αυτών προϋποθέτει αφαίρεση και αρνείται τον συλλογισμό. Αποδέχεται ως τέτοια την ολοκληρωτική αφήγηση της «παρεξήγησης», σύμφωνα με την οποία ο κόσμος δεν προχωρά με πραγματικές συγκρούσεις συμφερόντων, ιδεών και αντιλήψεων, αλλά χωρίζεται στατικά σε καλούς, κακούς και πλανημένους. Αποκαλώντας κάποιον «προδότη» ή «αποστάτη», ξεγνοιάζεις μια και καλή με τη σκοτούρα της ορθολογικής πολεμικής στις αντιλήψεις και τις στάσεις του — και έτσι δεν είσαι υποχρεωμένος ούτε να συγκροτήσεις και να δικαιολογήσεις τη δική σου αντίληψη και τη δική σου στάση ούτε να επανεξετάσεις αντιλήψεις και στάσεις πριν την «προδοσία».
Η υπερεκτίμηση της ύπαρξης «προδοτών» και «αποστατών» στην ιστορία αποτελεί μια γερή ενδοφλέβια ένεση μεταφυσικής στη σκέψη, και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι σε αυτή βασίστηκε ο ελληνικός εθνικισμός για να συγκροτήσει τη θεωρία του τα τελευταία εκατόν πενήντα χρόνια. Από πίσω της κρύβεται ο φόβος της πραγματικής ρήξης με σταθερές αντιλήψεις και κατά συνθήκη ψεύδη και του τραύματος που αυτή θα επιφέρει. Με λίγα λόγια, κρύβεται ο συντηρητισμός, τον οποίο αν δεν νικήσουμε μέσα στο ίδιο μας το σώμα θα καταλήγουμε ξανά και ξανά στα ίδια και θα ψάχνουμε πάλι τους «προδότες».
Πάντα μακριά από την «πραγματική κίνηση της κοινωνίας» που «ονομάζουμε κομμουνισμό», όπως έλεγε κι ένας πρώιμος αναρχικός· ο Μαρξ.
Ο Γιάννης Ανδρουλιδάκης είναι δημοσιογράφος. Το σχόλιο δημοσιεύθηκε, αρχικά, στοfacebook
https://enthemata.wordpress.com