Της ΝΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΥ
Το αντίο του Γκρέγκορ Γκίζι από την πρώτη γραμμή της γερμανικής πολιτικής την περασμένη Τρίτη είχε μια μεγάλη δόση συγκίνησης- και μια δόση θλίψης. Όχι μόνο από την πλευρά του, όπως είναι άλλωστε λογικό για έναν άνθρωπο που επί 25 συναπτά έτη πάλεψε και κατάφερε να μετεξελίξει τα απομεινάρια του διαλυμένου κομμουνιστικού κόμματος της DDR σε ένα ζωντανό παγγερμανικό κόμμα της Αριστεράς. Όχι μόνο από τους συντρόφους του, φίλους κι εχθρούς του αιώνιου άτυπου αρχηγού, οι οποίοι ξέρουν καλά ότι το κενό που αφήνει πίσω του είναι δυσαναπλήρωτο για το κόμμα. Αλλά ήταν εντυπωσιακός ο σεβασμός με τον οποίο τον αποχαιρέτησαν τα γερμανικά μέσα ενημέρωσης, ακόμη και τα πολύ συντηρητικά, καθώς ο Γκίζι αφενός ήταν από τους λίγους πολιτικούς που σφράγισαν τα 25 χρόνια της γερμανικής ενοποίησης, αφετέρου ήταν ο τελευταίος μεγάλος ρήτορας στη γερμανική Βουλή.
Ο Γκίζι σε υποχρέωνε να ακούσεις την άποψή του, επειδή πάντα είχε επιχειρήματα και πάντα ήξερε να τα προβάλλει, όσο κι αν ήταν κόντρα στο ρεύμα, κόντρα στην κυρίαρχη άποψη για το ποια είναι η θέση της Γερμανίας στον κόσμο, για το τι είναι "ρεαλιστική" και "δίκαιη" οικονομική και κοινωνική πολιτική. Ποτέ δεν περιοριζόταν σε συνθήματα, αν και ήταν μαέστρος στο να βρίσκει τη μεγάλη ατάκα τη σωστή στιγμή. Πάντα είχε έτοιμα τα στοιχεία και τα παραδείγματα. Και πάντα είχε πάθος, χωρίς ούτε στιγμή να γίνεται γραφικός, χωρίς να αφήνει τα περιθώρια στους -πολλούς- αντιπάλους να τον... αποδομήσουν.
Την τελευταία δεκαετία μόνο ο Γκίζι κατάφερνε να κάνει τη Μέρκελ ή τον Σόιμπλε να... ιδρώσουν στις μονομαχίες τους στη Βουλή.
Κι όμως, ήταν πάντα ο πιο αδύναμος κρίκος μέσα στο γερμανικό κοινοβούλιο, αφού όλα τα χρόνια τον κυνηγούσαν για τις σχέσεις του με τη STASI, τη μυστική υπηρεσία της Ανατολικής Γερμανίας, όταν δούλευε ως δικηγόρος στην DDR. Η κατηγορία ήταν ότι πρόδωσε στη STASI ανθρώπους που είχε αναλάβει την υπεράσπισή τους και ο Γκίζι την απέκρουε δυναμικά και πεισματάρικα κάθε φορά που επανερχόταν εντός και εκτός της Βουλής. Όλες τις σχετικές δίκες κατάφερε να τις κερδίσει, αλλά έπρεπε να περάσουν πολλά χρόνια για να ξεκολλήσει από πάνω του η ρετσινιά.
Παρ' όλα αυτά, η πρώτη και τελευταία φορά που εμφανίστηκε ευάλωτος -και πληγωμένος- ήταν στην αποχαιρετιστήρια ομιλία του στη Βουλή πριν από δέκα μέρες: "Θα προσέξατε ότι ποτέ όλα αυτά τα χρόνια δεν σας αποκάλεσα 'συναδέλφισσες και συνάδελφοι'. Αυτό έχει να κάνει με τις διακρίσεις και τα πλήγματα που υπέστην κυρίως στην επιτροπή ασυλίας" είπε στους βουλευτές κι αυτή ήταν η μοναδική πρόταση μέσα σε 17 λεπτά που είχε σχέση με το παρελθόν.
Κατά τα άλλα ο Γκίζι μίλησε ωσάν να έκανε κυβερνητικές εξαγγελίες, όπως είπε χαριτολογώντας ο πρόεδρος της Βουλής. Άφησε ως παρακαταθήκη ένα σχέδιο δέκα σημείων για το πώς πρέπει να μεταρρυθμιστεί εκ βάθρων η Γερμανία: με μια νέα πολιτική για το προσφυγικό, με θεσμοθετημένα δημοψηφίσματα, με κατώτατη εγγυημένη σύνταξη, με περιορισμό της επιρροής των τραπεζών και των βιομηχανικών ομίλων.
Στόχος του Γκίζι ήταν πάντα μια Αριστερά που να κυβερνάει, που να προσπαθεί να κάνει τα σχέδιά της πράξη. Σε τοπικό επίπεδο, στο κρατίδιο του Βερολίνου στο παρελθόν, της Θουριγγίας και του Βραδεμβούργου σήμερα, το κατάφερε, άλλοτε με περισσότερη κι άλλοτε με λιγότερη επιτυχία ως προς την εφαρμογή των σχεδίων της. Αλλά το μεγάλο στοίχημα του Γκίζι, να σύρει τη Σοσιαλδημοκρατία προς τα αριστερά και να δει έναν συνασπισμό SPD, Αριστεράς και Πρασίνων να διαδέχεται την παντοδυναμία της Μέρκελ, πολύ δύσκολα θα το κερδίσουν οι διάδοχοί του. Οι μισοί επειδή δεν το θέλουν και οι άλλοι μισοί επειδή μάλλον δεν το μπορούν. Και οι πρώτοι και οι δεύτεροι θα νιώσουν σύντομα την έλλειψη του Γκίζι - κυρίως επειδή είχε την ικανότητα να κρατά το ζόρικο κόμμα ενωμένο, χωρίς να αφήνει τις πληγές των συγκρούσεων να κακοφορμίσουν.
εφ. Αυγή