ΑΝΑΡΤΗΘΗΚΕ ΣΤΟ BLOG ΤΟΥ
Ολόκληρη την εισήγησή του στη δραματική συνεδρίαση του Eurogroup της 27ης Ιουνίου «ανέβασε» στο προσωπικό του ιστολόγιο ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Βαρουφάκης.
«Η συνεδρίαση του Eurogroup της 27ης Ιουνίου δεν θα μείνει στη μνήμη ως μία περήφανη στιγμή στην ιστορία της Ευρώπης. Οι υπουργοί απέρριψαν το αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης να δοθεί στον ελληνικό λαό μία παράταση μίας εβδομάδας για να πει "Ναι" ή "Όχι" στις προτάσεις των δανειστών, κρίσιμων για το μέλλον της Ελλάδας στην ευρωζώνη. Η ιδέα ότι μία κυβέρνηση θα συμβουλευτεί το λαό της για μία προβληματική πρόταση που τέθηκε από τους θεσμούς αντιμετωπίστηκε με τρόπο ακατανόητο και πολλές φορές περιφρονητικό. Εγώ μάλιστα ερωτήθηκα: Πώς περιμένεις ο απλός κόσμος να καταλάβει τέτοια πολύπλοκα ζητήματα; Πράγματι, η δημοκρατία δεν είχε μία καλή ημέρα στο χθεσινό Eurogroup! Αλλά ούτε και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί. Αφότου απορρίφθηκε το αίτημά μας, ο πρόεδρος του Eurogroup έσπασε τη σύμβαση της συμφωνίας (εκδίδοντας ανακοίνωση χωρίς την έγκρισή μου) και πήρε την απόφαση να συνεχίσει τη συνεδρίαση χωρίς τον Έλληνα υπουργό, για να συζητήσει τα "επόμενα βήματα". Μπορεί η δημοκρατία και μία νομισματική ένωση να συνυπάρξουν; Ή το ένα από τα δύο πρέπει να υποχωρήσει; Αυτό είναι ένα θεμελιώδες ερώτημα που το Eurogroup έχει αποφασίσει να απαντήσει βάζοντας τη δημοκρατία σε ένα πολύ σκληρό καλάθι. Για την ώρα μόνο να ελπίζει μπορεί κανείς», αναφέρει ο κ.Βαρουφάκης.
Ολόκληρη η εισήγησή του
Συνάδελφοι,
Στην τελευταία μας συνεδρίαση (25 Ιουνίου) οι θεσμοί έβαλαν στο τραπέζι την τελική τους προσφορά προς την ελληνική κυβέρνηση σε απάντηση προς τη δική μας πρόταση για μία Staff Level Agreement (SLA) που τέθηκε στο τραπέζι στις 22 Ιουνίου (και υπεγράφη από τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα).
Μετά από μακρά και προσεκτική ανάλυση, η κυβέρνησή μας αποφάσισε, δυστυχώς, ότι η πρόταση των θεσμών δεν ήταν δυνατό να γίνει αποδεκτή. Λαμβάνοντας υπόψη το πόσο κοντά έχουμε φτάσει στο τελεσίγραφο της 30ής Ιουνίου, οπότε και τελειώνει το τρέχον δανειακό πρόγραμμα, το αδιέξοδο αυτό της μεγάλης ανησυχίας και οι αιτίες τους πρέπει να εξεταστούν διεξοδικά.
Απορρίπτουμε τις προτάσεις των θεσμών που τέθηκαν στις 25 Ιουνίου, για πολλούς ισχυρούς λόγους. Πρώτος λόγος είναι ο συνδυασμός λιτότητας και κοινωνικής αδικίας που θα επιβληθεί σε έναν λαό ήδη σε απόγνωση από τη... λιτότητα και την κοινωνική αδικία.
Ακόμη και η δική μας πρόταση (της 22ας Ιουνίου) έχει φύση λιτότητας σε μια προσπάθεια να εξευμενίσει τους θεσμούς και έτσι να έρθει πιο κοντά σε μια συμφωνία. Μόνο η δική μας πρόταση προσπάθησε να άρει το βάρος από αυτή τη νέα επίθεση λιτότητας σε αυτούς που μπορούν να την αντέξουν περισσότερο - για παράδειγμα με το να επικεντρωθούμε στην αύξηση της εισφοράς των εργοδοτών στα ασφαλιστικά ταμεία αντί να μειώσουμε τις χαμηλότερες συντάξεις. Ούτως ή άλλως ακόμα και η δική μας πρόταση περιέχει αρκετά σημεία που απορρίπτει η ελληνική κοινωνία.
Συνεπώς, με την πίεση να αποδεχθούμε ουσιαστική νέα λιτότητα με τη μορφή παράλογα υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων (3,5% του ΑΕΠ πάνω από το μέσο όρο, αν και κάπως μικρότερου ύψους σε σχέση με τον αριθμό που συμφωνήθηκε από τις προηγούμενες κυβέρνησης π.χ. 4,5%) καταλήξαμε να υποχρεωθούμε σε υφεσιακά δούναι και λαβείν ανάμεσα απο τη μια στους υψηλότερους φόρους σε μια οικονομία στην οποία όσοι πληρώνουν τις οφειλές τους μέσα από το μύτη τους και από την άλλη σε μειώσεις σε συντάξεις/παροχές σε μια κοινωνία που έχει ήδη καταρρακωθεί από μαζικές περικοπές στο βασικό εισόδημα για όσους βρίσκονται σε μεγάλη ανάγκη.
Ας μου επιτραπεί να σας πω, συνάδελφοι τι είχαμε ήδη μεταφέρει στους θεσμούς στις 22 Ιουνίου καθώς καταθέταμε τις δικές μας προτάσεις: Ακόμα και αυτό το SLA που προτείνουμε, θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να περάσει από το Κοινοβούλιο δεδομένου του ύψους των υφεσιακών μέτρων και της λιτότητας που περιλαμβάνει.
Δυστυχώς, η απάντηση των θεσμών ήταν να επιμείνουν σε ακόμα πιο υφεσιακά (που είναι γνωστά ως παραμετρικά) μέτρα (π.χ. αύξηση του ΦΠΑ στα ξενοδοχεία από το 6% στο 23%!) και ακόμα χειρότερα στη μαζική μεταφορά του βάρους από τις επιχειρήσεις στα ασθενέστερα μέλη της κοινωνίας (π.χ. μέσω της μείωσης των χαμηλότερων συντάξεων, την απόσυρση της στήριξης στους αγρότες, στην αναβολή επ' άπειρον της νομοθεσίας που προσφέρει προστασία στους άγρια εκμεταλλευόμενους εργάτες).
Οι νέες προτάσεις των θεσμών καθώς που κατατέθηκαν στο έγγραφο SLA/Prior Actions της 25ης Ιουνίου, θα μετέτρεπε ένα πολιτικά προβληματικό πακέτο - από την προοπτική της δικής μας Βουλής - σε ένα πακέτο που πολύ δύσκολα θα περνούσε από την κοινοβουλευτική μας ομάδα. Αλλά αυτό δεν είναι όλο. Έγινε ακόμα χειρότερο όταν είδαμε την πρόταση του οικονομικού πακέτου.
Αυτό που κάνει αδύνατο να περάσει αυτή η πρόταση των θεσμών από τη Βουλή είναι η απουσία απάντησης στην ερώτηση: Αυτά τα επώδυνα μέτρα μας δείνουν τουλάχιστον μια περίοδο γαλήνης κατά τη διάρκεια της οποίας θα υλοποιήσουμε τις συμφωνημένες μεταρρυθμίσεις και μέτρα; Μπορεί ένα σοκ αισιοδοξίας να αντιπαλέψει το υφεσιακό αποτέλεσμα της επιλέον δημοσιονομικής ισοπέδωσης που επιβάλλεται σε μια χώρα που βρίσκεται σε ύφεση για 21 συνεχή τρίμηνα; Η απάντηση είναι ξεκάθαρη: Όχι, η πρόταση των θεσμών δεν δίνει καμία προοπτική.
Αυτός είναι ο λόγος: Η προτεινόμενη χρηματοδότηση για τους επόμενους πέντε μήνες είναι προβληματική για μια σειρά από λόγους:
Πρώτον δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για τα χρέη του κράτους που προκλήθηκαν από τις πληρωμές επί πεντάμηνο χωρίς δόσεις και με τα φορολογικά εσοδα να μειώνονται ως αποτέλεσμα της συνεχούς απειλής του Grexit που κυκλοφορεί στον αέρα, για να το πω έτσι.
Δεύτερον η ιδέα του κανιβαλισμού του HFSF ώστε να πληρωθούν τα ομολόγα της ΕΚΤ από την εποχή του SMP αποτελεί ένα καθαρό και υπαρκτό κίνδυνο: Αυτά τα χρήματα προορίζονται, για την ακρίβεια, για την ισχυροποίηση των ευαίσθητων ελληνικών τραπεζών, πιθανότατα μέσα από μια λειτουργία που θα αντιμετωπίζει τα υπερμεγέθη NPLs που «τρώνε» την κεφαλαιοποίησή τους. Η απάντηση που έχω δώσει εγώ από ανώτατους αξιωματούχους της ΕΚΤ που δεν θα πω το όνομά τους, είναι ότι αν χρειαστεί ο HFSF θα αναπληρωθεί προκειμένου να είναι συμβατός με τις ανάγκες κεφαλαιοποίησης των τραπεζών.
Και ποιος θα αναλάβει την αναπλήρωση; Ο ESM είναι η απάντηση που μου δόθηκε. Αλλά, και αυτό είναι ένα γιγαντιαίο αλλά, αυτό δεν είναι κομμάτι της προτεινόμενης συμφωνίας και επιπλέον δεν θα μπορούσε να είναι τμήμα της συμφωνίας καθώς οι θεσμοί δεν έχουν καμία εξουσία να δεσμεύσουν τον ESM με αυτόν τον τρόπο - όπως είμαι σίγουρος ότι θα θυμίσει σε όλους ο Βόλφγκανγκ.
Και επιπλέον αν θα μπορούσε να υπάρξει μια τέτοια νέα συμφωνία, τότε γιατί η λογική, μέτρια πρόταση ενός νέου εργαλείου του ESM για την Ελλάδα που θα βοηθήσει στη μεταφορά των SMP από την ΕΚΤ στον ESM δεν συζητείται; Η απάντηση «δεν θα το συζητήσουμε γιατί δεν θα το συζητήσουμε» θα είναι πολύ δύσκολο για μένα να το μεταφέρω στη Βουλή μου μαζί με ένα επιπλέον πακέτο λιτότητας.
Τρίτον το προτεινόμενο πρόγραμμα καταβολής των δόσεων είναι ένα ναρκοπέδιο αναθεωρήσεων - μια κάθε μήνα - που θα διασφαλίσει δύο θέματα. Αρχικά ότι η Ελληνική κυβέρνηση θα βυθίζεται καθημερινά, κάθε εβδομάδα σε μια διαδικασία ελέγχου για πέντε μακριούς μήνες. Και πολύ πριν αυτοί οι πέντε μήνες να εκπνεύσουν θα μπούμε σε μια ακόμα κουραστική διαπραγμάτευση για το επόμενο πρόγραμμα - αφού δεν υπάρχει τίποτα στην προταση των θεσμών που να μπορεί να εμπνεύσει ακόμα και την ελάχιστη των ελπίδων που στο τέλος αυτής της νέας παράτασης θα έχει η Ελλάδα να σταθεί στα πόδια της.
Τέταρτον, δεδομένου ότι είναι τελείως ξεκάθαρο ότι το χρέος μας θα παραμείνει βιώσιμο έως το τέλος του χρόνου και ότι η πρόσβαση στις αγορές θα παραμείνει τόσο μακρινή όσο και τώρα, το ΔΝΤ δεν μπορεί να υπολογίζεται ότι θα δόσει τη δόση που του αναλογεί, τα 3,5 δισ. που υπολογίζουν, δηλαδή, οι θεσμοί ως κομμάτι του χρηματοδοτικού πακέτου που βρίσκεται στο τραπέζι.
Αυτοί είναι βάσιμοι λόγοι για τους οποίους η κυβέρνησή μας δεν σκέφτεται ότι έχει την εξουσία να δεχθεί την πρόταση των θεσμών ή να χρησιμοποιήσει την πλειοψηφία της στη Βουλή προκειμένου να την προωθήσει.
Την ίδια ώρα δεν έχουμε ούτε την εντολή να απορρίψουμε την πρόταση των θεσμών γνωρίζοντας την κρίσιμη στιγμή της ιστορίας στην οποία βρισκόμαστε. Το κόμμα μας πήρε το 36% των ψήφων και η κυβέρνηση ως σύνολο έχει ένα ποσοστό της τάξης του 40%.
Έχοντας επίγνωση του βάρους της απόφασής μας νοιώθουμε υποχρεωμένοι να θέσουμε την πρόταση των θεσμών στην κρίση της Ελλάδας. Θα προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε πλήρως τι σημαίνει το «Ναι» στην πρόταση των Θεσμών, να κάνουμε το ίδιο με το «Όχι», και μετά να αφήσουμε το λαό να αποφασίσει. Εμείς θα δεχθούμε την ετυμηγορία του λαού και θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να την εφαρμόσουμε - είτε έτσι είτε αλλιώς.
Ορισμένοι ανησυχούν ότι μια ψήφος υπέρ του «ναι» θα αποτελέσει ψήφος κατά της εμπιστοσύνης της κυβέρνησης μας (καθώς εμείς θα προτείνουμε ψήφο υπέρ του "όχι") οποτε σε αυτή την περίπτωση δεν μπορούμε να υποσχεθούμε στο Eurogroup ότι θα είμαστε σε θέση να υπογράψουμε και να εφαρμόσουμε τη συμφωνία με τους θεσμούς. Αυτό δεν ισχύει. Είμαστε πιστοί δημοκράτες. Αν ο λαός μας δώσει μια ξεκάθαρη εντολή να υπογράψουμε την προταση των θεσμών θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να το κάνουμε - ακόμα και αν αυτό σημαίνει μια αναδιαρθρωμένη κυβέρνηση.
Συνάδελφοι,
Η λύση του δημοψηφίσματος είναι επωφελής για όλους, δεδομένων των περιορισμών που αντιμετωπίζουμε.
Αν η κυβέρνηση αποδεχόταν την πρόταση των θεσμών σήμερα, υποσχόμενοι να το περάσουμε αύριο από τη Βουλή, θα ηττώμασταν στο Κοινοβούλιο με αποτέλεσμα την πρόκληση νέων εκλογών μέσα σε ένα πολύ μακρύ μήνα - τότε η καθυστέρηση, η αβεβαιότητα και η προοπτική μιας επιτυχούς κατάληξης θα περιοριζόταν σημαντικά.
Αλλά ακόμα και αν καταφέρναμε να περάσουμε την πρόταση των θεσμών από τη Βουλή θα ήμασταν αντιμέτωποι με ένα τεράστιο πρόβλημα εφαρμογής. Για να το πω απλά, όπως στο παρελθόν οι κυβερνήσεις που πίεσαν για πολιτικές που υπαγορεύθηκαν από τους θεσμούς δεν μπόρεσαν να έχουν στο πλευρό τους τον λαό, το ίδιο δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε κι εμείς.
Στην ερώτηση που θα τεθεί στον ελληνικόό λαό, πολλά έχουν ειπωθεί για το τι θα είναι αυτό. Πολλοί από εσάς μας λένε, μας συμβουλεύουν, ακόμα και μας δίνουν οδηγίες ότι θα πρέπει να θέσουμε ένα ερώτημα «ναι ή όχι» στο ευρώ. Ας είμαι ξεκάθαρος.
Πρώτον το ερώτημα σχηματοποιήθηκε από το υπουργικό συμβούλιο και μόλις πέρασε από τη Βουλή - και είναι ως εξής: Δέχεστε την πρόταση των θεσμών όπως παρουσιάστηκε σε εμάς την 25η Ιουνίου στο Eurogroup;» Αυτή είναι η μόνη σχετική ερώτηση. Αν αποδεχόμασταν αυτή την πρόταση δύο ημέρες νωρίτερα, θα είχαμε ήδη συμφωνία.
Η ελληνική κυβέρνηση ζητά τώρα από το εκλογικό σώμα να απαντήσει αν η ερώτηση που έκανες σε μένα Γερούν - ειδικά όταν μου είπες και το λέω λέξη προς λέξη «μπορείτε να το θεωρείτε αυτό, αν θέλετε, ως μια πρόταση take it or leave it». Ε λοιπόν, έτσι το πήραμε και τώρα τιμούμε τους θεσμούς και τον ελληνικό λαό με το να ζητάμε από τον λαό να δώσει μια καθαρή απάντηση στην πρόταση των θεσμών.
Σε αυτούς που λένε ότι εκ του αποτελέσματος αυτό είναι ένα δημοψήφισμα για το ευρώ, απαντώ: Μπορείτε να το λέτε αυτό αλλά δεν θα το σχολιάσω. Αυτή είναι η κρίση σας, η άποψή σας, η μετάφρασή σας. Όχι η δική μας! Υπάρχει μια λογική κατά την άποψή σας αλλά μόνο αν υπάρχει μια άμεση απειλή ότι ένα «όχι» από τον Ελληνικό λαό στην πρόταση των θεσμών θα ακολουθούσε μια κίνηση για την αποβολή της Ελλάδας, παράνομα, εκτός από το ευρώ. Μια τέτοια απειλή δεν θα ήταν συνεπής με τις βασικές αρχές της ευρωπαϊκής δημοκρατικής διακυβέρνησης και του ευρωπαϊκού δικαίου.
Σε αυτούς που μας δίνουν οδηγίες να διατυπώσουμε μια ερώτηση για το δημοψήφισμα ως ένα δίλημμα ευρώ ή δραχμή, η απάντησή μου είναι ξεκάθαρη: Οι ευρωπαϊκές αρχές έχουν προβλέψει για μια έξοδο από την ΕΕ. Δεν κάνουν καμία πρόβλεψη για μια έξοδο από την Ευρωζώνη. Με την κοινή λογική, οπωσδήποτε, ότι το αδιαίρετο της Νομισματικής μας Ένωσης είναι μέρος του σκοπού. Το να μας ζητάτες να βάλουμε το ερώτημα του δημοψηφίσματος ως μια επιλογή που θα περιλαμβάνει την έξοδο από την ΕΥρωζώνη είναι σαν να μας ζητάτε να παραβιάσουμε τις ευρωπαϊκές συνθήκες και το ευρωπαϊκό δίκαιο. Προτείνω σε όποιον μας ζητά να κάνουμε δημοψήφισμα για τη συμμετοχή στην νομισματική ένωση (EMU) να προτείνει αλλαγή των συνθηκών.
Συνάδελφοι,
Είναι καιρός να γίνει απολογισμός. Ο λόγος που βρισκόμαστε στο παρόν σταυροδρόμοι είναι ένας: Η αρχική πρόταση της κυβέρνησής μας σε εσάς και τους θεσμούς, την οποία παρουσίασα εδώ στο Eurogroup στην πρώτη μου παρέμβαση, δεν ελήφθη ποτέ΅σοβαρά.
Ήταν μια πρόταση ώστε να βρεθεί κοινό έδαφος ανάμεσα στο ισχύον MoU και στο πρόγραμμα της κυβέρνησης μας. Για μια φευγαλέα στιγμή, η δήλωση του Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου δημιούργησε την προοπτική ενός τέτοιου κοινού εδάφους - καθώς δεν έκανε καμία αναφορά στο MoU και επικεντρωνόταν σε μια νέα λίστα μεταρρυθμίσεων από την κυβέρνησή μας και θα λαμβανόταν υπόψη από τους θεσμούς.
Δυστυχώς, αμέσως μετά την 20ή Φεβρουαρίοιυ οι θεσμοί, και οι περισσότεροι από τους συναδέλφουας σε αυτό το δωμάτιο, ζήτησαν μετ' επιτάσεως την επιστροφή στο επίκεντρο των MoU και να περιορίσει το ρόλο μας σε οριακές μεταβολές στο πλαίσιο του MoU. Ήταν σαν να μας ειπώθηκε, για να παραφράσων τον Χένρι Φορντ, ότι θα μπορούσαμε να έχουμε όποια λίστα μεταρρυθμίσεων, όποια συμφωνία αρκεί να ήταν MoU. Το κοινό έδαφος επομένως θυσιάστηκε προκειμένου να εφαρμοστεί στην κυβέρνηση μας μια ταπεινωτική υποχώρηση. Αυτή είναι η άποψή μου. Αλλά αυτό δεν είναι τόσο σημαντικό τώρα. Τώρα είναι στο χέρι του λαού να αποφασίσει.
Το έργο μας στο σημερινό Eurogroup θα έπρεπε να είναι μια ομαλή μετάβαση στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου. Αυτό σημαίνει ένα πράγμα: ότι η δανειακή σύμβαση θα επεκταθεί για μερικές εβδομάδες ώστε το δημοψήφισμα να διεξαχθεί σε συνθήκες ηρεμίας.
Αμέσως μετά την 5η Ιουλίου, αν ο λαός έχει ψηφίσει «ναι» οι προτάσεις των θεσμών θα υπογραφεί. Μέχρι τότε, κατά τη διάρκεια της επόμενης εβδομάδας, όσο θα πλησιάζει το δημοψήφισμα, οποιαδήποτε απόκλιση από το φυσιολογικό, ιδιαίτερα στον τραπεζικό τομέα, θα πρέπει να ερμηνεύεται πάντα ως μια προσπάθεια εξαναγκασμού των Ελλήνων ψηφοφόρων.
Η ελληνική κοινωνία έχει πληρώσει βαρύ τίμημα εν μέσω μιας τεράστιας οικονομικής συρρίκνωσης προκειμένου να είναι μέρος της νομισματικής ένωσης. Αλλά μια δημοκρατική νομισματική ένωση που απειλεί τον λαό που ετοιμάζεται να παραδώσει την ετυμηγορία του με capital controls και κλείσιμο τραπεζών αντιτίθεται με τους όρους. Θα ήθελα να πιστεύω ότι το Eurogroup θα σεβαστεί τις αρχές.
Όσο για την ΕΚΤ, τον φύλακα της νομισματικής σταθερότητας και της ίδιας της ένωσης, δεν έχω καμία αμφιβολία ότι αν το Eurogroup πάρει μια υπεύθυνη απόφαση να δεχθεί το αίτημά μας για επέκταση της δανειακής συμφωνίας που τώρα βάζω στο τραπέζι, θα κάνει ό,τι χρειάζεται για να δώσει στον ελληνικό λαό λίγες ακόμα ημέρες να εκφράσει την άποψή του.
Συνάδελφοι, αυτές είναι κρίσιμες στιγμές και οι αποφάσεις που θα πάρουμε ιστορικές. Τα επόμενα χρόνια θα μας ρωτήσουν: Που ήσασταν στις 27 Ιουνίου; Και τι κάνατε για να αποτρέψετε ό,τι συνέβη; Τουλάχιστον θα μπορούμε να πούμε ότι: Δώσαμε στο λαό που έζησε κάτω από τη χειρότερη ύφεση μια ευκαιρία να εξετάσει τις επιλογές του. Προσπαθήσαμε τη δημοκρατία ως ένα μέτρο για να αποφύγουμε το αδιέξοδο. Και κάναμε ό,τι χρειάστηκε για να τους δώσουμε μερικές ημέρες για να το κάνουν.
ΥΓ: Την ημέρα που ο πρόεδρος του Eurogroup αποφάσισε να παραβιάσει την πάραδοση της ομοφωνίας και να εξαιρέσει κατά βούληση την Ελλάδα από τη συνεδρίαση του Eurogroup. Ακολουθώντας την παρέμβασή μου ο πρόεδρος του Eurogroup απέρριψε το αίτημα παράτασης με τη στήριξη των υπολοίπων μελών και ανακοίνωσε ότι το Eurogroup θα εκδώσει μια ανακοίνωση επιρρίπτωντας την ευθύνη του αδιεξόδου στην Ελλάδα και ανακοινώνοντας ότι οι 18 υπουργοί (οι 19 υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης χωρίς των Έλληνα υπουργό) θα συνέλθουν αργότερα για να συζητήσουν τρόπους και μέσα για την προστασία τους από το νέφος.
Σε αυτό το σημείο ζήτησα νομική συμβουλή από την γραματεία για το αν μια δήλωση από το Eurogroup μπορεί να εκδοθεί χωρίς τη συμβατική ομοφωνία και αν ο πρόεδρος του Eurogroup μπορεί να συγκαλέσει μια συνάντηση χωρίς να προσκαλέσει τον υπουργό Οικονομικών ενός κράτους-μέλους.
Η απάντηση που πήρα ήταν καταπληκτική: Το Eurogroup είναι μια ανεπίσημη ομάδα. Επομένως δεν δεσμεύεται από τις Συνθήκες ή τους γραπτούς κανονισμούς. Αν και η ομοφωνία συμβατικά τηρείται, ο πρόεδρος του Eurogroup δεν δεσμεύεται από συγκεκριμένους κανόνες» Αφήνω τα σχόλια στον αναγνώστη αυτής της αξιοθαύμαστης δήλωσης.
Η παρέμβασή μου ολοκληρώθηκε ως εξής:
Συνάδελφοι, με το αρνηθείτε την επέκταση της δανειακής συμφωνίας για μερικές εβδομάδες και για να δώσετε στον ελληνικό λαό μια ευκαιρία να αποφασίσει με ηρεμία και ησυχία για την πρόταση των θεσμών, δεδομένης της υψηλής πιθανότητας ότι θα δεχθούν αυτές τις προτάσεις (αντίθετα με την πρόταση της κυβέρνησης) θα καταστρέψετε μόνιμα την αξιοπιστία του Eurogroup ως ένα σώμα που λαμβάνει δημοκρατικές αποφάσεις συμβιβάζοντας τα κράτη μέλη και μοιραζόμενο όχι ένα κοινό νόμισμα αλλά κοινές αξίες.
Έθνος
Ολόκληρη την εισήγησή του στη δραματική συνεδρίαση του Eurogroup της 27ης Ιουνίου «ανέβασε» στο προσωπικό του ιστολόγιο ο υπουργός Οικονομικών, Γιάννης Βαρουφάκης.
«Η συνεδρίαση του Eurogroup της 27ης Ιουνίου δεν θα μείνει στη μνήμη ως μία περήφανη στιγμή στην ιστορία της Ευρώπης. Οι υπουργοί απέρριψαν το αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης να δοθεί στον ελληνικό λαό μία παράταση μίας εβδομάδας για να πει "Ναι" ή "Όχι" στις προτάσεις των δανειστών, κρίσιμων για το μέλλον της Ελλάδας στην ευρωζώνη. Η ιδέα ότι μία κυβέρνηση θα συμβουλευτεί το λαό της για μία προβληματική πρόταση που τέθηκε από τους θεσμούς αντιμετωπίστηκε με τρόπο ακατανόητο και πολλές φορές περιφρονητικό. Εγώ μάλιστα ερωτήθηκα: Πώς περιμένεις ο απλός κόσμος να καταλάβει τέτοια πολύπλοκα ζητήματα; Πράγματι, η δημοκρατία δεν είχε μία καλή ημέρα στο χθεσινό Eurogroup! Αλλά ούτε και οι ευρωπαϊκοί θεσμοί. Αφότου απορρίφθηκε το αίτημά μας, ο πρόεδρος του Eurogroup έσπασε τη σύμβαση της συμφωνίας (εκδίδοντας ανακοίνωση χωρίς την έγκρισή μου) και πήρε την απόφαση να συνεχίσει τη συνεδρίαση χωρίς τον Έλληνα υπουργό, για να συζητήσει τα "επόμενα βήματα". Μπορεί η δημοκρατία και μία νομισματική ένωση να συνυπάρξουν; Ή το ένα από τα δύο πρέπει να υποχωρήσει; Αυτό είναι ένα θεμελιώδες ερώτημα που το Eurogroup έχει αποφασίσει να απαντήσει βάζοντας τη δημοκρατία σε ένα πολύ σκληρό καλάθι. Για την ώρα μόνο να ελπίζει μπορεί κανείς», αναφέρει ο κ.Βαρουφάκης.
Ολόκληρη η εισήγησή του
Συνάδελφοι,
Στην τελευταία μας συνεδρίαση (25 Ιουνίου) οι θεσμοί έβαλαν στο τραπέζι την τελική τους προσφορά προς την ελληνική κυβέρνηση σε απάντηση προς τη δική μας πρόταση για μία Staff Level Agreement (SLA) που τέθηκε στο τραπέζι στις 22 Ιουνίου (και υπεγράφη από τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα).
Μετά από μακρά και προσεκτική ανάλυση, η κυβέρνησή μας αποφάσισε, δυστυχώς, ότι η πρόταση των θεσμών δεν ήταν δυνατό να γίνει αποδεκτή. Λαμβάνοντας υπόψη το πόσο κοντά έχουμε φτάσει στο τελεσίγραφο της 30ής Ιουνίου, οπότε και τελειώνει το τρέχον δανειακό πρόγραμμα, το αδιέξοδο αυτό της μεγάλης ανησυχίας και οι αιτίες τους πρέπει να εξεταστούν διεξοδικά.
Απορρίπτουμε τις προτάσεις των θεσμών που τέθηκαν στις 25 Ιουνίου, για πολλούς ισχυρούς λόγους. Πρώτος λόγος είναι ο συνδυασμός λιτότητας και κοινωνικής αδικίας που θα επιβληθεί σε έναν λαό ήδη σε απόγνωση από τη... λιτότητα και την κοινωνική αδικία.
Ακόμη και η δική μας πρόταση (της 22ας Ιουνίου) έχει φύση λιτότητας σε μια προσπάθεια να εξευμενίσει τους θεσμούς και έτσι να έρθει πιο κοντά σε μια συμφωνία. Μόνο η δική μας πρόταση προσπάθησε να άρει το βάρος από αυτή τη νέα επίθεση λιτότητας σε αυτούς που μπορούν να την αντέξουν περισσότερο - για παράδειγμα με το να επικεντρωθούμε στην αύξηση της εισφοράς των εργοδοτών στα ασφαλιστικά ταμεία αντί να μειώσουμε τις χαμηλότερες συντάξεις. Ούτως ή άλλως ακόμα και η δική μας πρόταση περιέχει αρκετά σημεία που απορρίπτει η ελληνική κοινωνία.
Συνεπώς, με την πίεση να αποδεχθούμε ουσιαστική νέα λιτότητα με τη μορφή παράλογα υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων (3,5% του ΑΕΠ πάνω από το μέσο όρο, αν και κάπως μικρότερου ύψους σε σχέση με τον αριθμό που συμφωνήθηκε από τις προηγούμενες κυβέρνησης π.χ. 4,5%) καταλήξαμε να υποχρεωθούμε σε υφεσιακά δούναι και λαβείν ανάμεσα απο τη μια στους υψηλότερους φόρους σε μια οικονομία στην οποία όσοι πληρώνουν τις οφειλές τους μέσα από το μύτη τους και από την άλλη σε μειώσεις σε συντάξεις/παροχές σε μια κοινωνία που έχει ήδη καταρρακωθεί από μαζικές περικοπές στο βασικό εισόδημα για όσους βρίσκονται σε μεγάλη ανάγκη.
Ας μου επιτραπεί να σας πω, συνάδελφοι τι είχαμε ήδη μεταφέρει στους θεσμούς στις 22 Ιουνίου καθώς καταθέταμε τις δικές μας προτάσεις: Ακόμα και αυτό το SLA που προτείνουμε, θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να περάσει από το Κοινοβούλιο δεδομένου του ύψους των υφεσιακών μέτρων και της λιτότητας που περιλαμβάνει.
Δυστυχώς, η απάντηση των θεσμών ήταν να επιμείνουν σε ακόμα πιο υφεσιακά (που είναι γνωστά ως παραμετρικά) μέτρα (π.χ. αύξηση του ΦΠΑ στα ξενοδοχεία από το 6% στο 23%!) και ακόμα χειρότερα στη μαζική μεταφορά του βάρους από τις επιχειρήσεις στα ασθενέστερα μέλη της κοινωνίας (π.χ. μέσω της μείωσης των χαμηλότερων συντάξεων, την απόσυρση της στήριξης στους αγρότες, στην αναβολή επ' άπειρον της νομοθεσίας που προσφέρει προστασία στους άγρια εκμεταλλευόμενους εργάτες).
Οι νέες προτάσεις των θεσμών καθώς που κατατέθηκαν στο έγγραφο SLA/Prior Actions της 25ης Ιουνίου, θα μετέτρεπε ένα πολιτικά προβληματικό πακέτο - από την προοπτική της δικής μας Βουλής - σε ένα πακέτο που πολύ δύσκολα θα περνούσε από την κοινοβουλευτική μας ομάδα. Αλλά αυτό δεν είναι όλο. Έγινε ακόμα χειρότερο όταν είδαμε την πρόταση του οικονομικού πακέτου.
Αυτό που κάνει αδύνατο να περάσει αυτή η πρόταση των θεσμών από τη Βουλή είναι η απουσία απάντησης στην ερώτηση: Αυτά τα επώδυνα μέτρα μας δείνουν τουλάχιστον μια περίοδο γαλήνης κατά τη διάρκεια της οποίας θα υλοποιήσουμε τις συμφωνημένες μεταρρυθμίσεις και μέτρα; Μπορεί ένα σοκ αισιοδοξίας να αντιπαλέψει το υφεσιακό αποτέλεσμα της επιλέον δημοσιονομικής ισοπέδωσης που επιβάλλεται σε μια χώρα που βρίσκεται σε ύφεση για 21 συνεχή τρίμηνα; Η απάντηση είναι ξεκάθαρη: Όχι, η πρόταση των θεσμών δεν δίνει καμία προοπτική.
Αυτός είναι ο λόγος: Η προτεινόμενη χρηματοδότηση για τους επόμενους πέντε μήνες είναι προβληματική για μια σειρά από λόγους:
Πρώτον δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για τα χρέη του κράτους που προκλήθηκαν από τις πληρωμές επί πεντάμηνο χωρίς δόσεις και με τα φορολογικά εσοδα να μειώνονται ως αποτέλεσμα της συνεχούς απειλής του Grexit που κυκλοφορεί στον αέρα, για να το πω έτσι.
Δεύτερον η ιδέα του κανιβαλισμού του HFSF ώστε να πληρωθούν τα ομολόγα της ΕΚΤ από την εποχή του SMP αποτελεί ένα καθαρό και υπαρκτό κίνδυνο: Αυτά τα χρήματα προορίζονται, για την ακρίβεια, για την ισχυροποίηση των ευαίσθητων ελληνικών τραπεζών, πιθανότατα μέσα από μια λειτουργία που θα αντιμετωπίζει τα υπερμεγέθη NPLs που «τρώνε» την κεφαλαιοποίησή τους. Η απάντηση που έχω δώσει εγώ από ανώτατους αξιωματούχους της ΕΚΤ που δεν θα πω το όνομά τους, είναι ότι αν χρειαστεί ο HFSF θα αναπληρωθεί προκειμένου να είναι συμβατός με τις ανάγκες κεφαλαιοποίησης των τραπεζών.
Και ποιος θα αναλάβει την αναπλήρωση; Ο ESM είναι η απάντηση που μου δόθηκε. Αλλά, και αυτό είναι ένα γιγαντιαίο αλλά, αυτό δεν είναι κομμάτι της προτεινόμενης συμφωνίας και επιπλέον δεν θα μπορούσε να είναι τμήμα της συμφωνίας καθώς οι θεσμοί δεν έχουν καμία εξουσία να δεσμεύσουν τον ESM με αυτόν τον τρόπο - όπως είμαι σίγουρος ότι θα θυμίσει σε όλους ο Βόλφγκανγκ.
Και επιπλέον αν θα μπορούσε να υπάρξει μια τέτοια νέα συμφωνία, τότε γιατί η λογική, μέτρια πρόταση ενός νέου εργαλείου του ESM για την Ελλάδα που θα βοηθήσει στη μεταφορά των SMP από την ΕΚΤ στον ESM δεν συζητείται; Η απάντηση «δεν θα το συζητήσουμε γιατί δεν θα το συζητήσουμε» θα είναι πολύ δύσκολο για μένα να το μεταφέρω στη Βουλή μου μαζί με ένα επιπλέον πακέτο λιτότητας.
Τρίτον το προτεινόμενο πρόγραμμα καταβολής των δόσεων είναι ένα ναρκοπέδιο αναθεωρήσεων - μια κάθε μήνα - που θα διασφαλίσει δύο θέματα. Αρχικά ότι η Ελληνική κυβέρνηση θα βυθίζεται καθημερινά, κάθε εβδομάδα σε μια διαδικασία ελέγχου για πέντε μακριούς μήνες. Και πολύ πριν αυτοί οι πέντε μήνες να εκπνεύσουν θα μπούμε σε μια ακόμα κουραστική διαπραγμάτευση για το επόμενο πρόγραμμα - αφού δεν υπάρχει τίποτα στην προταση των θεσμών που να μπορεί να εμπνεύσει ακόμα και την ελάχιστη των ελπίδων που στο τέλος αυτής της νέας παράτασης θα έχει η Ελλάδα να σταθεί στα πόδια της.
Τέταρτον, δεδομένου ότι είναι τελείως ξεκάθαρο ότι το χρέος μας θα παραμείνει βιώσιμο έως το τέλος του χρόνου και ότι η πρόσβαση στις αγορές θα παραμείνει τόσο μακρινή όσο και τώρα, το ΔΝΤ δεν μπορεί να υπολογίζεται ότι θα δόσει τη δόση που του αναλογεί, τα 3,5 δισ. που υπολογίζουν, δηλαδή, οι θεσμοί ως κομμάτι του χρηματοδοτικού πακέτου που βρίσκεται στο τραπέζι.
Αυτοί είναι βάσιμοι λόγοι για τους οποίους η κυβέρνησή μας δεν σκέφτεται ότι έχει την εξουσία να δεχθεί την πρόταση των θεσμών ή να χρησιμοποιήσει την πλειοψηφία της στη Βουλή προκειμένου να την προωθήσει.
Την ίδια ώρα δεν έχουμε ούτε την εντολή να απορρίψουμε την πρόταση των θεσμών γνωρίζοντας την κρίσιμη στιγμή της ιστορίας στην οποία βρισκόμαστε. Το κόμμα μας πήρε το 36% των ψήφων και η κυβέρνηση ως σύνολο έχει ένα ποσοστό της τάξης του 40%.
Έχοντας επίγνωση του βάρους της απόφασής μας νοιώθουμε υποχρεωμένοι να θέσουμε την πρόταση των θεσμών στην κρίση της Ελλάδας. Θα προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε πλήρως τι σημαίνει το «Ναι» στην πρόταση των Θεσμών, να κάνουμε το ίδιο με το «Όχι», και μετά να αφήσουμε το λαό να αποφασίσει. Εμείς θα δεχθούμε την ετυμηγορία του λαού και θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να την εφαρμόσουμε - είτε έτσι είτε αλλιώς.
Ορισμένοι ανησυχούν ότι μια ψήφος υπέρ του «ναι» θα αποτελέσει ψήφος κατά της εμπιστοσύνης της κυβέρνησης μας (καθώς εμείς θα προτείνουμε ψήφο υπέρ του "όχι") οποτε σε αυτή την περίπτωση δεν μπορούμε να υποσχεθούμε στο Eurogroup ότι θα είμαστε σε θέση να υπογράψουμε και να εφαρμόσουμε τη συμφωνία με τους θεσμούς. Αυτό δεν ισχύει. Είμαστε πιστοί δημοκράτες. Αν ο λαός μας δώσει μια ξεκάθαρη εντολή να υπογράψουμε την προταση των θεσμών θα κάνουμε ό,τι χρειάζεται για να το κάνουμε - ακόμα και αν αυτό σημαίνει μια αναδιαρθρωμένη κυβέρνηση.
Συνάδελφοι,
Η λύση του δημοψηφίσματος είναι επωφελής για όλους, δεδομένων των περιορισμών που αντιμετωπίζουμε.
Αν η κυβέρνηση αποδεχόταν την πρόταση των θεσμών σήμερα, υποσχόμενοι να το περάσουμε αύριο από τη Βουλή, θα ηττώμασταν στο Κοινοβούλιο με αποτέλεσμα την πρόκληση νέων εκλογών μέσα σε ένα πολύ μακρύ μήνα - τότε η καθυστέρηση, η αβεβαιότητα και η προοπτική μιας επιτυχούς κατάληξης θα περιοριζόταν σημαντικά.
Αλλά ακόμα και αν καταφέρναμε να περάσουμε την πρόταση των θεσμών από τη Βουλή θα ήμασταν αντιμέτωποι με ένα τεράστιο πρόβλημα εφαρμογής. Για να το πω απλά, όπως στο παρελθόν οι κυβερνήσεις που πίεσαν για πολιτικές που υπαγορεύθηκαν από τους θεσμούς δεν μπόρεσαν να έχουν στο πλευρό τους τον λαό, το ίδιο δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε κι εμείς.
Στην ερώτηση που θα τεθεί στον ελληνικόό λαό, πολλά έχουν ειπωθεί για το τι θα είναι αυτό. Πολλοί από εσάς μας λένε, μας συμβουλεύουν, ακόμα και μας δίνουν οδηγίες ότι θα πρέπει να θέσουμε ένα ερώτημα «ναι ή όχι» στο ευρώ. Ας είμαι ξεκάθαρος.
Πρώτον το ερώτημα σχηματοποιήθηκε από το υπουργικό συμβούλιο και μόλις πέρασε από τη Βουλή - και είναι ως εξής: Δέχεστε την πρόταση των θεσμών όπως παρουσιάστηκε σε εμάς την 25η Ιουνίου στο Eurogroup;» Αυτή είναι η μόνη σχετική ερώτηση. Αν αποδεχόμασταν αυτή την πρόταση δύο ημέρες νωρίτερα, θα είχαμε ήδη συμφωνία.
Η ελληνική κυβέρνηση ζητά τώρα από το εκλογικό σώμα να απαντήσει αν η ερώτηση που έκανες σε μένα Γερούν - ειδικά όταν μου είπες και το λέω λέξη προς λέξη «μπορείτε να το θεωρείτε αυτό, αν θέλετε, ως μια πρόταση take it or leave it». Ε λοιπόν, έτσι το πήραμε και τώρα τιμούμε τους θεσμούς και τον ελληνικό λαό με το να ζητάμε από τον λαό να δώσει μια καθαρή απάντηση στην πρόταση των θεσμών.
Σε αυτούς που λένε ότι εκ του αποτελέσματος αυτό είναι ένα δημοψήφισμα για το ευρώ, απαντώ: Μπορείτε να το λέτε αυτό αλλά δεν θα το σχολιάσω. Αυτή είναι η κρίση σας, η άποψή σας, η μετάφρασή σας. Όχι η δική μας! Υπάρχει μια λογική κατά την άποψή σας αλλά μόνο αν υπάρχει μια άμεση απειλή ότι ένα «όχι» από τον Ελληνικό λαό στην πρόταση των θεσμών θα ακολουθούσε μια κίνηση για την αποβολή της Ελλάδας, παράνομα, εκτός από το ευρώ. Μια τέτοια απειλή δεν θα ήταν συνεπής με τις βασικές αρχές της ευρωπαϊκής δημοκρατικής διακυβέρνησης και του ευρωπαϊκού δικαίου.
Σε αυτούς που μας δίνουν οδηγίες να διατυπώσουμε μια ερώτηση για το δημοψήφισμα ως ένα δίλημμα ευρώ ή δραχμή, η απάντησή μου είναι ξεκάθαρη: Οι ευρωπαϊκές αρχές έχουν προβλέψει για μια έξοδο από την ΕΕ. Δεν κάνουν καμία πρόβλεψη για μια έξοδο από την Ευρωζώνη. Με την κοινή λογική, οπωσδήποτε, ότι το αδιαίρετο της Νομισματικής μας Ένωσης είναι μέρος του σκοπού. Το να μας ζητάτες να βάλουμε το ερώτημα του δημοψηφίσματος ως μια επιλογή που θα περιλαμβάνει την έξοδο από την ΕΥρωζώνη είναι σαν να μας ζητάτε να παραβιάσουμε τις ευρωπαϊκές συνθήκες και το ευρωπαϊκό δίκαιο. Προτείνω σε όποιον μας ζητά να κάνουμε δημοψήφισμα για τη συμμετοχή στην νομισματική ένωση (EMU) να προτείνει αλλαγή των συνθηκών.
Συνάδελφοι,
Είναι καιρός να γίνει απολογισμός. Ο λόγος που βρισκόμαστε στο παρόν σταυροδρόμοι είναι ένας: Η αρχική πρόταση της κυβέρνησής μας σε εσάς και τους θεσμούς, την οποία παρουσίασα εδώ στο Eurogroup στην πρώτη μου παρέμβαση, δεν ελήφθη ποτέ΅σοβαρά.
Ήταν μια πρόταση ώστε να βρεθεί κοινό έδαφος ανάμεσα στο ισχύον MoU και στο πρόγραμμα της κυβέρνησης μας. Για μια φευγαλέα στιγμή, η δήλωση του Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου δημιούργησε την προοπτική ενός τέτοιου κοινού εδάφους - καθώς δεν έκανε καμία αναφορά στο MoU και επικεντρωνόταν σε μια νέα λίστα μεταρρυθμίσεων από την κυβέρνησή μας και θα λαμβανόταν υπόψη από τους θεσμούς.
Δυστυχώς, αμέσως μετά την 20ή Φεβρουαρίοιυ οι θεσμοί, και οι περισσότεροι από τους συναδέλφουας σε αυτό το δωμάτιο, ζήτησαν μετ' επιτάσεως την επιστροφή στο επίκεντρο των MoU και να περιορίσει το ρόλο μας σε οριακές μεταβολές στο πλαίσιο του MoU. Ήταν σαν να μας ειπώθηκε, για να παραφράσων τον Χένρι Φορντ, ότι θα μπορούσαμε να έχουμε όποια λίστα μεταρρυθμίσεων, όποια συμφωνία αρκεί να ήταν MoU. Το κοινό έδαφος επομένως θυσιάστηκε προκειμένου να εφαρμοστεί στην κυβέρνηση μας μια ταπεινωτική υποχώρηση. Αυτή είναι η άποψή μου. Αλλά αυτό δεν είναι τόσο σημαντικό τώρα. Τώρα είναι στο χέρι του λαού να αποφασίσει.
Το έργο μας στο σημερινό Eurogroup θα έπρεπε να είναι μια ομαλή μετάβαση στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου. Αυτό σημαίνει ένα πράγμα: ότι η δανειακή σύμβαση θα επεκταθεί για μερικές εβδομάδες ώστε το δημοψήφισμα να διεξαχθεί σε συνθήκες ηρεμίας.
Αμέσως μετά την 5η Ιουλίου, αν ο λαός έχει ψηφίσει «ναι» οι προτάσεις των θεσμών θα υπογραφεί. Μέχρι τότε, κατά τη διάρκεια της επόμενης εβδομάδας, όσο θα πλησιάζει το δημοψήφισμα, οποιαδήποτε απόκλιση από το φυσιολογικό, ιδιαίτερα στον τραπεζικό τομέα, θα πρέπει να ερμηνεύεται πάντα ως μια προσπάθεια εξαναγκασμού των Ελλήνων ψηφοφόρων.
Η ελληνική κοινωνία έχει πληρώσει βαρύ τίμημα εν μέσω μιας τεράστιας οικονομικής συρρίκνωσης προκειμένου να είναι μέρος της νομισματικής ένωσης. Αλλά μια δημοκρατική νομισματική ένωση που απειλεί τον λαό που ετοιμάζεται να παραδώσει την ετυμηγορία του με capital controls και κλείσιμο τραπεζών αντιτίθεται με τους όρους. Θα ήθελα να πιστεύω ότι το Eurogroup θα σεβαστεί τις αρχές.
Όσο για την ΕΚΤ, τον φύλακα της νομισματικής σταθερότητας και της ίδιας της ένωσης, δεν έχω καμία αμφιβολία ότι αν το Eurogroup πάρει μια υπεύθυνη απόφαση να δεχθεί το αίτημά μας για επέκταση της δανειακής συμφωνίας που τώρα βάζω στο τραπέζι, θα κάνει ό,τι χρειάζεται για να δώσει στον ελληνικό λαό λίγες ακόμα ημέρες να εκφράσει την άποψή του.
Συνάδελφοι, αυτές είναι κρίσιμες στιγμές και οι αποφάσεις που θα πάρουμε ιστορικές. Τα επόμενα χρόνια θα μας ρωτήσουν: Που ήσασταν στις 27 Ιουνίου; Και τι κάνατε για να αποτρέψετε ό,τι συνέβη; Τουλάχιστον θα μπορούμε να πούμε ότι: Δώσαμε στο λαό που έζησε κάτω από τη χειρότερη ύφεση μια ευκαιρία να εξετάσει τις επιλογές του. Προσπαθήσαμε τη δημοκρατία ως ένα μέτρο για να αποφύγουμε το αδιέξοδο. Και κάναμε ό,τι χρειάστηκε για να τους δώσουμε μερικές ημέρες για να το κάνουν.
ΥΓ: Την ημέρα που ο πρόεδρος του Eurogroup αποφάσισε να παραβιάσει την πάραδοση της ομοφωνίας και να εξαιρέσει κατά βούληση την Ελλάδα από τη συνεδρίαση του Eurogroup. Ακολουθώντας την παρέμβασή μου ο πρόεδρος του Eurogroup απέρριψε το αίτημα παράτασης με τη στήριξη των υπολοίπων μελών και ανακοίνωσε ότι το Eurogroup θα εκδώσει μια ανακοίνωση επιρρίπτωντας την ευθύνη του αδιεξόδου στην Ελλάδα και ανακοινώνοντας ότι οι 18 υπουργοί (οι 19 υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης χωρίς των Έλληνα υπουργό) θα συνέλθουν αργότερα για να συζητήσουν τρόπους και μέσα για την προστασία τους από το νέφος.
Σε αυτό το σημείο ζήτησα νομική συμβουλή από την γραματεία για το αν μια δήλωση από το Eurogroup μπορεί να εκδοθεί χωρίς τη συμβατική ομοφωνία και αν ο πρόεδρος του Eurogroup μπορεί να συγκαλέσει μια συνάντηση χωρίς να προσκαλέσει τον υπουργό Οικονομικών ενός κράτους-μέλους.
Η απάντηση που πήρα ήταν καταπληκτική: Το Eurogroup είναι μια ανεπίσημη ομάδα. Επομένως δεν δεσμεύεται από τις Συνθήκες ή τους γραπτούς κανονισμούς. Αν και η ομοφωνία συμβατικά τηρείται, ο πρόεδρος του Eurogroup δεν δεσμεύεται από συγκεκριμένους κανόνες» Αφήνω τα σχόλια στον αναγνώστη αυτής της αξιοθαύμαστης δήλωσης.
Η παρέμβασή μου ολοκληρώθηκε ως εξής:
Συνάδελφοι, με το αρνηθείτε την επέκταση της δανειακής συμφωνίας για μερικές εβδομάδες και για να δώσετε στον ελληνικό λαό μια ευκαιρία να αποφασίσει με ηρεμία και ησυχία για την πρόταση των θεσμών, δεδομένης της υψηλής πιθανότητας ότι θα δεχθούν αυτές τις προτάσεις (αντίθετα με την πρόταση της κυβέρνησης) θα καταστρέψετε μόνιμα την αξιοπιστία του Eurogroup ως ένα σώμα που λαμβάνει δημοκρατικές αποφάσεις συμβιβάζοντας τα κράτη μέλη και μοιραζόμενο όχι ένα κοινό νόμισμα αλλά κοινές αξίες.
Έθνος