ΣΟΥΛΤΣ, ΓΙΟΥΝΚΕΡ, ΤΣΙΠΡΑΣ ΔΙΑΣΤΑΥΡΩΝΟΥΝ ΤΑ ΞΙΦΗ ΤΟΥΣ
Οι ευρωεκλογές του Μαΐου θα είναι οι σημαντικότερες από τη γέννηση του θεσμού το 1979.
Οντας στη σκιά μεγάλων προκλήσεων (έξοδος από την κρίση) αλλά και σημαντικών απειλών
(άνοδος του ευρωσκεπτικισμού), οι ευρωκάλπες λαμβάνουν χαρακτήρα «δημοψηφίσματος» για το μέλλον ολόκληρου του ευρωπαϊκού οικοδομήματος σε μια εξαιρετικά κρίσιμη καμπή της ιστορίας του.
Οι τρεις επικρατέστεροι υποψήφιοι για την προεδρία της Κομισιόν, ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα), ο Μάρτιν Σουλτς (Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα) και ο Αλέξης Τσίπρας (Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς), μιλούν στο «Εθνος της Κυριακής» για τις προκλήσεις του κοντινού μέλλοντος αλλά και για τις επιτυχίες-αποτυχίες του πρόσφατου παρελθόντος.
«Η Ευρώπη ή θα αλλάξει ως κοινότητα ισότιμων κρατών ή δεν θα υπάρξει», σημειώνει ο κ. Τσίπρας, αποκηρύσσοντας ως έγκλημα τον διαχωρισμό της ΕΕ σε Βορρά και Νότο. Σε διαφορετικό τόνο, ο κ. Γιούνκερ πλέκει το εγκώμιο της Ελλάδας, που έστειλε ένα «τεράστιο θετικό σήμα» επιστρέφοντας στις αγορές, αλλά και του Ελληνα πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, που «έκανε τη διαφορά στις Βρυξέλλες». Ο Μάρτιν Σουλτς μιλάει από την πλευρά του για μια κοινωνικά δικαιότερη Ευρώπη, απαλλαγμένη από τις ανισορροπίες που άφησε πίσω της η κρίση. Αναγνωρίζει ως απόλυτη προτεραιότητά του τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Για την Ελλάδα είναι αισιόδοξος, ενώ απέναντι στην τρόικα παρουσιάζεται ιδιαίτερα επικριτικός.
Ζαν-Κλόντ Γιούνκερ, Λαικό κόμμα
Η κοινή συνταγή της Ευρώπης στην κρίση αρχίζει να αποδίδει
Ζαν-Κλόντ Γιούνκερ, Λαικό κόμμα
Kύριε πρόεδρε, θεωρείστε ένας «φίλος της Ελλάδας» έχοντας διαδραματίσει αποφασιστικό ρόλο στην τελική φάση της ελληνικής κρίσης. Κάνοντας έναν απολογισμό των τελευταίων 4 ετών και μετά δύο προγράμματα προσαρμογής που χαρακτηρίστηκαν από μία άνευ προηγουμένου λιτότητα είστε σε θέση να διαβεβαιώσετε ότι οι προσπάθειες και οι θυσίες των Ελλήνων δεν θα είναι μάταιες;
Η Ελλάδα και η Ευρώπη διένυσαν μεγάλη απόσταση σε δύο χρόνια. Τα κράτη-μέλη και οι θεσμοί της ΕΕ έλαβαν άνευ προηγουμένου θαρραλέα μέτρα για τη στήριξη της σταθερότητας του ευρώ. Είμαστε στον δρόμο για έξοδο από την κρίση. Ναι βέβαια, αυτό είχε αντίτιμο. Γνωρίζω ότι ιδιαίτερα η Ελλάδα υπέφερε και γνωρίζω ότι ο ελληνικός λαός υπέφερε. Αλλά οι δύσκολες μεταρρυθμίσεις ήταν αναγκαίες προκειμένου η Ελλάδα να σταθεί και πάλι στα πόδια της. Οι προσπάθειες και οι θυσίες δεν ήταν μάταιες.
Μάρτιν Σούλτς, Σοσιαλιστές
Από το τέλος του 2013 το πρωτογενές δημοσιονομικό έλλειμμα και το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών όχι μόνο εξαφανίστηκαν αλλά μετεξελίχθηκαν σε σημαντικά πλεονάσματα. Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε την περίοδο 2008-2012 κατά 12,5% του ΑΕΠ και το 2013 καταγράφηκε πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ. Και σύντομα οι Ελλάδα θα επιστρέψει στις αγορές ομολόγων, ενώ τα 10ετή ομόλογα μειώθηκαν σε 6,5% από 45% την τελευταία διετία.
Αν σκεφτείτε ότι μόλις πριν από δύο χρόνια διεξαγόταν πράγματι συζήτηση για το «Grexit», αυτό που πέτυχε η Ελλάδα κόβει την ανάσα. Αυτό ήταν το αποτέλεσμα μιας αποφασισμένης κοινωνίας υπό την καθοδήγηση μιας ικανής ηγεσίας. Πράγματι, ο Αντώνης Σαμαράς έκανε τη διαφορά στις Βρυξέλλες συνδυάζοντας αποφασιστικότητα, ωριμότητα με μια καταπληκτική ομάδα ανθρώπων και δίνοντας έμφαση σε αποτελέσματα, όχι σε λόγια.
Αλέξης Τσίπρας, Ενωμένη Αριστερά
Η σκληρή δουλειά δεν τελείωσε. Η Ελλάδα πρέπει να συνεχίσει τη μεταρρυθμιστική προσπάθεια προκειμένου να διασφαλίσει το μέλλον της ελληνικής οικονομίας. Αλλά η Ελλάδα βρίσκεται στον σωστό δρόμο.
H επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές αποτελεί τεράστιο θετικό σήμα. Η κοινή συνταγή της Ευρώπης στην κρίση αρχίζει να αποδίδει. Η Ελλάδα, όπως η Ιρλανδία και η Πορτογαλία, βρίσκεται στον δρόμο της ανάπτυξης.
Η Ευρώπη είναι έτοιμη να επιδείξει αλληλεγγύη. Και χάρη σε αυτή την αλληλεγγύη και την ελληνική αποφασιστικότητα η Ελλάδα εξακολουθεί να παραμένει πλήρες μέλος της οικογένειας της Ευρωζώνης και οι εθνικές μεταρρυθμιστικές προσπάθειες αποδίδουν σταδιακά καρπούς. Υπάρχει φως στον ορίζοντα.
Το δεύτερο Μνημόνιο φτάνει στο τέλος. Είστε υπέρ ενός νέου προγράμματος βοήθειας για την Ελλάδα και ποιες θα πρέπει να είναι οι προϋποθέσεις που θα το συνοδεύουν;
Η Ελλάδα δεν έχει ζητήσει τρίτο πρόγραμμα και ούτε πιστεύω ότι το χρειάζεται. Τα σημάδια που βλέπουμε τώρα είναι θετικά προκειμένου η κατάσταση να παραμείνει σε σωστή τροχιά ώστε η Ελλάδα να μη χρειαστεί τρίτο πρόγραμμα διάσωσης.
Οι Ευρωπαίοι εταίροι δεσμεύτηκαν τον Νοέμβριο του 2012 να λάβουν νέες αποφάσεις, όταν η Ελλάδα θα έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, για τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους. Ποια θεωρείτε ότι είναι τα πιθανά μέσα προκειμένου να καταστεί βιώσιμο το χρέος;
Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης κατέστησαν σαφές στη δήλωση του Eurogroup στις 27 Νοεμβρίου 2012 ότι θα εξετάσουν περαιτέρω μέτρα και στήριξη, αν αυτό καταστεί αναγκαίο, προκειμένου να βοηθήσουν την Ελλάδα να διασφαλίσει τη βιωσιμότητα του χρέους της όταν η χώρα θα έχει πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα και υπό την προϋπόθεση ότι θα συνεχίσει να εφαρμόζει πλήρως όλους τους όρους που καθορίζονται στο πρόγραμμα. Φαίνεται πως η Ελλάδα πληροί τις προϋποθέσεις συμπεριλαμβανομένου του πρωτογενούς πλεονάσματος. Αυτό σημαίνει ότι αν η βιωσιμότητα του χρέους παραμείνει πρόβλημα, τότε μπορούμε για παράδειγμα να έχουμε μεγαλύτερη περίοδο ωρίμανσης και περαιτέρω μείωση επιτοκίων. Αλλά πολλά θα εξαρτηθούν από το πώς θα εξελιχθεί η οικονομική ανάπτυξη και γενικά οι οικονομικές συνθήκες.
H δομή και τα αποτελέσματα της τρόικας αποτέλεσαν αντικείμενο έντονης κριτικής τα τελευταία χρόνια. Εάν εκλεγείτε πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα υποστηρίζατε την ίδια μορφή ελέγχου των χωρών που βρίσκονται σε πρόγραμμα ή πιστεύετε ότι οι αρμοδιότητες αυτές θα πρέπει να ανήκουν πλέον στην Κομισιόν, ώστε να διασφαλίζεται η διαφάνεια, οι δημοκρατικές αξίες και ο σεβασμός της κυριαρχίας ενός κράτους- μέλους;
Τα τελευταία χρόνια οι ευρωπαϊκές χώρες επέδειξαν μια άνευ προηγουμένου αλληλεγγύη προς την Ελλάδα και απέδειξαν στον κόσμο ότι η Ευρώπη είναι οικογένεια, η οποία είναι και θα παραμείνει ενωμένη ακόμη και σε δύσκολους καιρούς. Μηχανισμοί αλληλεγγύης δημιουργήθηκαν σε χρόνο ρεκόρ. Πάρτε ως παράδειγμα χώρες όπως η Εσθονία και η Σλοβακία, οι οποίες παρά το γεγονός ότι έχουν κατώτερους μισθούς, χαμηλότερους από την Ελλάδα, εξακολουθούν να συμμετέχουν στην προσπάθεια επίδειξης αλληλεγγύης.
Παράλληλα, πιστεύω ότι η τρόικα υπό τη σημερινή της μορφή μπορεί να έχει φτάσει στα όριά της. Γνωρίζω ότι η συμμετοχή του ΔΝΤ ήταν αναγκαία εφόσον δεν διαθέτουμε ακόμη τα εργαλεία επίλυσης μιας ευρωπαϊκής κρίσης. Ως πατριώτης Ευρωπαίος δεν θα επιθυμούσα μια μόνιμη συμμετοχή του ΔΝΤ στην Ευρωζώνη. Στο μέλλον θα πρέπει να βρούμε ευρωπαϊκές λύσεις σε ευρωπαϊκά προβλήματα.
Αν ήμουν πρόεδρος της Επιτροπής στη διάρκεια της κρίσης θα είχα ορίσει έναν Επίτροπο για την Ελλάδα, ο οποίος θα είχε αρμοδιότητα για τους πόρους των περιφερειακών ταμείων της ΕΕ, ζητήματα του προϋπολογισμού, την αγορά εργασίας, τα πάντα ως ενιαίο σημείο επαφής. Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα την αποφυγή Ελλήνων υπουργών να απευθύνονται σε διαφόρους επιτρόπους στις Βρυξέλλες και να εξηγούν την ίδια ιστορία στον καθένα από αυτούς.
Στο μέλλον θα χρειαστούμε επίσης έναν μόνιμο και πλήρους απασχόλησης πρόεδρο του Eurogroup. Η καθοδήγηση δημοσιονομικών και οικονομικών πολιτικών στην Ευρωζώνη είναι εργασία πλήρους απασχόλησης. Ο υπουργός θησαυροφυλακίου των Ηνωμένων Πολιτειών δεν χειρίζεται την ημέρα τα οικονομικά του Οχάιο και το βράδυ τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό της Ουάσιγκτον.
Μάρτιν Σούλτς, Σοσιαλιστές
Σώσαμε τις τράπεζες, αλλά δεν κάναμε αρκετά για τους πολίτες
Θα μπορέσει μια νίκη των Σοσιαλδημοκρατών στις ευρωεκλογές να σημάνει την απαρχή μιας καλύτερης εποχής για την ΕΕ;
Τα περασμένα χρόνια διασώσαμε τις τράπεζες, πράγμα που ήταν απαραίτητο, αλλά δεν κάναμε αρκετά για τους πολίτες, ούτε για τους νέους. Εάν τα κεντροαριστερά κόμματα κερδίσουν τις εκλογές, έχουν χρέος να επανεξισορροπήσουν ετούτη την κατάσταση: ξεκινώντας από τη μάχη ενάντια στη φοροδιαφυγή ή τους φορολογικούς παραδείσους, καθιστώντας αυστηρότερο το ρυθμιστικό πλαίσιο της λειτουργίας των χρηματοπιστωτικών αγορών ή εφαρμόζοντας κανόνες για την καταβολή φόρων όπου υπάρχουν κέρδη. Ο κεντρικός μας στόχος θα πρέπει να είναι πάντοτε η κοινωνική δικαιοσύνη και η δικαιότερη κατανομή του πλούτου στην Ευρώπη.
Επί της ουσίας, θα είναι τα πράγματα διαφορετικά με έναν σοσιαλδημοκράτη στο τιμόνι της Κομισιόν; Υπενθυμίζεται πως οι Σοσιαλδημοκράτες έχουν κατηγορηθεί τα τελευταία χρόνια πως υπηρετούν κεντροδεξιές και νεοφιλελεύθερες πολιτικές.
Εκείνοι που λένε πως «είναι όλοι τους ίδιοι» το λένε ακριβώς επειδή δεν θέλουν να αλλάξουν τίποτα. Οι Σοσιαλδημοκράτες έχουν κυβερνήσει με την Κεντροδεξιά σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες όπως είναι η Ελλάδα, η Ιταλία και η Γερμανία, όχι από επιλογή αλλά ως αποτέλεσμα των εκλογών που δεν έδωσαν τη νίκη ξεκάθαρα στον έναν έναντι του άλλου. Είναι αλήθεια πως τα δέκα χρόνια που προηγήθηκαν της κρίσης, υπήρξαν κάποιες σοσιαλδημοκρατικές φωνές που ακολούθησαν το «τσάιτ γκάιστ» (σ.σ. το πνεύμα της εποχής), για παράδειγμα με την υπερβολική εξάρτηση από τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και τις απορυθμισμένες χρηματαγορές. Αλλά αυτές οι τάσεις εγκαταλείφθηκαν γρήγορα και οι Σοσιαλδημοκράτες ήταν οι πρώτοι που έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου για τις μη-βιώσιμες οικονομικές πρακτικές.
Υπάρχει ωστόσο κίνδυνος το επόμενο Ευρωκοινοβούλιο να είναι περισσότερο ευρωσκεπτικιστικό και κατακερματισμένο από κάθε άλλη στιγμή στο παρελθόν.
Είναι αλήθεια πως ευρωσκεπτικιστικά κόμματα θα κερδίσουν πιθανώς περισσότερες έδρες στις επόμενες ευρωεκλογές διότι οι λαοί είναι απογοητευμένοι από την Ευρώπη όπως αυτή είναι σήμερα.
Δεν θα έπρεπε ωστόσο να υπερβάλλουμε ως προς τις επιπτώσεις αυτών των δυνάμεων: μπορεί οι ευρωβουλευτές τους να είναι περισσότεροι αλλά θα συνεχίσουν να είναι μειοψηφία σε σύγκριση με τα φιλοευρωπαϊκά κόμματα στο Ευρωκοινοβούλιο.
Αυτό φυσικά δεν σημαίνει πως υποτιμάμε το μήνυμα που έρχεται από τους πολίτες που είναι απογοητευμένοι από την Ε.Ε.
Οι πολίτες έχουν πολλούς λόγους να νιώθουν έτσι και πρέπει να τους ακούσουμε, αλλά εξηγώντας τους παράλληλα πως η άλλη εναλλακτική –εν προκειμένω η κατάρρευση της Ε.Ε.– θα ήταν πολύ χειρότερη και πως αντί να καταστρέψουμε την Ευρώπη, θα πρέπει να παλέψουμε για να την αλλάξουμε.
Μετά τα τέλη Μαΐου και τις ευρωκάλπες, ποιες θα είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις για την Ευρώπη;
Η υπ' αριθμόν 1 πρόκληση είναι η απασχόληση. Κάθε απόφαση που θα λαμβάνουμε από τον Μάιο και μετά θα πρέπει να απαντάει στην ερώτηση «βοηθάει αυτό στην αύξηση των θέσεων και των ευκαιριών εργασίας; Συμβάλλει αυτό ώστε να αυξηθούν οι ευκαιρίες για τα παιδιά μας;»
Τούτο σημαίνει πως πρέπει να βοηθήσουμε τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής οικονομίας, να ξανασταθούν στα πόδια τους και να επιστρέψουν στον σωστό δρόμο, κυρίως διευκολύνοντας την πρόσβασή τους στον τραπεζικό δανεισμό.
Από την άλλη, πρέπει να δώσουμε ώθηση σε μια έξυπνη και βιώσιμη ευρωπαϊκή βιομηχανία, που θα είναι ανταγωνιστική σε παγκόσμιο επίπεδο όχι μειώνοντας τους μισθούς και κόβοντας τις συντάξεις, αλλά αυξάνοντας την τεχνολογική της αξία, τα περιβαλλοντικά της στάνταρ και τον βαθμό καινοτομίας της.
Θεωρείτε πως το χειρότερο κομμάτι της κρίσης βρίσκεται ήδη πίσω μας;
Ο άμεσος κίνδυνος, ο κίνδυνος της απόλυτης κατάρρευσης της οικονομίας και της αποτυχίας του ευρώ, αποτελεί παρελθόν. Η οικονομία μας είναι πιο σταθερή τώρα και η ανάκαμψη ξεκινά. Εχουμε επίσης δημιουργήσει κάποια σημαντικά εργαλεία για την πρόληψη μελλοντικών κρίσεων και την καταπολέμηση των πρακτικών κερδοσκοπίας (speculation). Υπό αυτήν την έννοια, οι εν εξελίξει εργασίες για την τραπεζική ένωση είναι ουσιώδεις. Η κρίση ωστόσο μας έχει αφήσει με μια μη-βιώσιμη κοινωνική κατάσταση.
Τα βάρη της αποκατάστασης της οικονομίας και της απαραίτητης δημοσιονομικής εξυγίανσης δεν έχουν κατανεμηθεί ισομερώς. Οι απλοί εργαζόμενοι, οι οικογένειες και οι μεσαίες τάξεις δέχθηκαν το ισχυρότερο πλήγμα, ενώ άλλοι –εκείνοι που μπορούσαν και που θα έπρεπε να έχουν συνεισφέρει περισσότερα– τη γλίτωσαν χωρίς καμία θυσία. Εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρώπη ζουν σήμερα σε συνθήκες φτώχειας.
Εκατομμύρια άνθρωποι είναι χωρίς δουλειά, κυρίως νέοι άνθρωποι που δεν ευθύνονται για την κρίση και που τώρα πληρώνουν το ακριβότερο τίμημα. Γι΄ αυτό, η απόλυτη προτεραιότητά μου εάν εκλεγώ πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα είναι να επικεντρωθώ στις θέσεις εργασίας και την ανάπτυξη.
Πώς είδατε την εξέλιξη του ελληνικού προγράμματος διάσωσης;
Από άποψη περιεχομένου, το πρόγραμμα εφαρμόστηκε χωρίς να δίνεται προσοχή στις κοινωνικές του συνέπειες. Πιστεύω πως οι μεταρρυθμίσεις ήταν αναγκαίες στην Ελλάδα αλλά το τίμημα που πλήρωσαν οι απλοί πολίτες ήταν πάρα πολύ υψηλό. Είμαι βέβαιος ωστόσο πως η Ελλάδα βρίσκεται, χάρη στις θυσίες που έκαναν οι πολίτες της, πίσω στον σωστό δρόμο για να ξανασταθεί στα πόδια της. Τα σημάδια της ανάκαμψης είναι ακόμη αδύναμα και εύθραυστα, αλλά ενθαρρυντικά.
Αλέξης Τσίπρας, Ενωμένη Αριστερά
Η Ευρώπη ή θα υπάρξει ως κοινότητα ισότιμων κρατών ή δεν θα υπάρξει
Προτείνετε ευρωπαϊκή διάσκεψη για το χρέος αλλά μέχρι στιγμής δεν φαίνεται σε πολιτικό επίπεδο να έχετε πολιτικούς συμμάχους.
Το Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς είναι αμελητέο; Οι αριστερές δυνάμεις σε όλη την Ευρώπη, σε Βορρά και Νότο, στηρίζουν την πρότασή μας. Και αναμένεται ότι θα σημειώσουν μεγάλη άνοδο στις ευρωεκλογές. Αρα έχουμε έναν μαχητικό, συνεπή, προοδευτικό πυρήνα συμμάχων.
Από κει και πέρα, είναι για το συμφέρον όλου του ευρωπαϊκού Νότου η πρόταση για το χρέος. Και εφόσον ο ΣΥΡΙΖΑ, με την ψήφο του ελληνικού λαού, αναδειχτεί σε κυβέρνηση, θα έχει άλλες δυνατότητες. Και θα χρησιμοποιήσει τα εργαλεία που αυτό θα του προσφέρει, για να μετατρέψει το γενικά ευνοϊκό κλίμα σε ενιαία στάση μιας σειράς χωρών.
Γιατί ο Γερμανός ή ο Ολλανδός πολίτης θα πληρώσει τα «σπασμένα» της Ελλάδας;
Ο Γερμανός ή ο Ολλανδός πολίτης θα πληρώσει -για να χρησιμοποιήσω την έκφρασή σας- τα σπασμένα της Ελλάδας, αν η Ευρώπη δεν αλλάξει πολιτική απέναντι στην Ελλάδα. Η δική μας πρόταση απαλλάσσει όλους τους λαούς από την τοξικότητα του χρέους. Και ταυτόχρονα ανοίγει την πόρτα της ανάπτυξης και για την Ελλάδα, αλλά και για όλη την Ευρώπη. Με αυτό που κάνουν σήμερα πληρώνει τα σπασμένα ο ελληνικός λαός, που ζει μια ανθρωπιστική τραγωδία. Αργά ή γρήγορα όμως θα τα πληρώσει όλη η Ευρώπη. Γιατί δεν είναι «σπασμένα» της Ελλάδας. Είναι «σπασμένα» μιας ταξικά μονόπλευρης και καταστροφικής πολιτικής.
Είναι σωστός ο διαχωρισμός «Βορράς – Νότος»;
Ο διαχωρισμός αυτός είναι κάτι χειρότερο από λάθος: είναι έγκλημα. Πολύ περισσότερο που με την κρίση χρέους και την πολιτική για την αντιμετώπισή της, στην Ευρώπη αναπτύσσεται ένα όχι και τόσο ντροπαλό απαρτχάιντ. Στον Βορρά οι «λευκοί», στον Νότο οι «μαύροι». Στον Βορρά οι εργατικοί, στον Νότο οι τεμπέληδες. Στον Βορρά οι πολιτισμένοι, στον Νότο οι απολίτιστοι.
Στον Βορρά οι άξιοι, στον Νότο οι άξιοι τιμωρίας. Αυτή η πολιτική, που έχει αφετηρία της το Βερολίνο, διασπά την Ευρώπη, κλονίζει κάθε έννοια αλληλεγγύης, καλλιεργεί στερεότυπα διάλυσης και ευνοεί τον ευρωσκεπτικισμό και στον Βορρά και στον Νότο. Η Ευρώπη ή θα υπάρξει ως κοινότητα ισότιμων κρατών ή δεν θα υπάρξει.
Πώς σχολιάζετε τη στάση των συνυποψηφίων σας για τα ζητήματα του χρέους;
Εντελώς αρνητικά. Οι εκπρόσωποι της Δεξιάς και της σοσιαλδημοκρατίας υποστηρίζουν επί της ουσίας τη σημερινή πολιτική για το ζήτημα του χρέους. Και κλείνουν τα μάτια μπροστά στα καταστροφικά αποτελέσματα τα οποία αυτή ήδη παράγει: Από τη μια το χρέος παραμένει αυξανόμενη απειλή για την Ευρώπη και από την άλλη εκατομμύρια άνθρωποι κυριολεκτικά καταστρέφονται και κατά συνέπεια εύκολα συνδέουν στο μυαλό τους την Ευρώπη με την καταστροφή τους. Πρόκειται για μια πολιτική που πρέπει να ανατραπεί, γιατί έρχεται σε αντίθεση με τον ίδιο τον ανθρωπιστικό πυρήνα του ευρωπαϊκού ιδεώδους. Και η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να παίξει -και θα παίξει με κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ- πρωταγωνιστικό ρόλο σ' αυτήν την ανατροπή, γιατί έχει επιλεγεί ως πειραματόζωο της ολοκληρωτικής εφαρμογής της.
Γιατί ένας δημοκράτης ψηφοφόρος να επιλέξει εσάς και όχι τον Μάρτιν Σουλτς;
Εχω μια ειδοποιό διαφορά με τους άλλους υποψηφίους. Για μένα, για μας, δεν υπάρχει δημοκρατία χωρίς κοινωνική δικαιοσύνη. Αργά ή γρήγορα -το βλέπουμε ήδη να γίνεται και στην Ελλάδα- η κοινωνική ανισότητα και οι πολιτικές λιτότητας οδηγούν σε περιορισμούς και φαλκίδευση και της πολιτικής δημοκρατίας. Ενισχύουν τις δυνάμεις του αυταρχισμού στο κράτος και τις δυνάμεις που αμφισβητούν και πολεμούν τη δημοκρατία στο πολιτικό επίπεδο. Δημοκρατική πολιτική είναι η πολιτική που έχει στο επίκεντρό της τον άνθρωπο της δουλειάς κι όχι τη μεγέθυνση των κερδών. Και μια τέτοια πολιτική κάθε δημοκράτης έχει συμφέρον να τη στηρίξει.
Υποστηρίζετε ότι η υποψηφιότητά σας προσωποποιεί τον δημοκρατικό Νότο. Αυτό σημαίνει ότι έρχεται σε αντίθεση με τους λαούς των βόρειων χωρών;
Φυσικά και κατηγορηματικά όχι. Οι πολιτικές που η Αριστερά προτείνει είναι πολιτικές ενοποίησης και όχι διάσπασης. Αν το έχετε προσέξει, τα διχαστικά κηρύγματα και οι πολιτικές διαχωρισμού προέρχονται από αλλού και όχι από μας.
Κατά τη γνώμη σας ελλοχεύουν κίνδυνοι να βγουν ενισχυμένες οι ακροδεξιές – εθνικιστικές δυνάμεις;
Θα ήμουν τυφλός αν δεν έβλεπα αυτόν τον κίνδυνο. Βλέπω όμως και τις πολιτικές που τον γεννούν, καθώς και τους πολιτικούς που τον τρέφουν. Το σύμπλεγμα Μπαλτάκου-Σαμαρά-Χρυσής Αυγής λέει από την άποψη αυτή πολλά.
Τι χρειάζεται η Ευρώπη για να γίνει μια αληθινή ένωση;
Κοινωνική δικαιοσύνη, ουσιαστικότερη δημοκρατία, πολιτικές με τον άνθρωπο στο επίκεντρο. Ενας νέος διαφωτισμός, ριζοσπαστικός, απελευθερωτικός, νεανικός, να διαπεράσει τη γηραιά ήπειρο και να παραμερίσει τις δυνάμεις της συντήρησης και του νέου μεσαίωνα που σήμερα έχουν το πάνω χέρι.
Πολλά ξένα Μέσα σας κατατάσσουν στην «Ακροαριστερά» και υποστηρίζουν ότι είστε κίνδυνος για την Ευρώπη.
Μόνο ξένα; Οι μονταζιέρες του Μαξίμου και οι πρόθυμοι σύμμαχοί τους στα ΜΜΕ πάνε πίσω; Θα απαντήσω όμως έτσι. Για την Ευρώπη που αυτοί εκπροσωπούν είμαστε όντως κίνδυνος. Και επίσης, όταν στέκεσαι τόσο δεξιά, όσο ο κύριος Σαμαράς και ο δηλωμένος αντικομμουνιστής φίλος του ο κύριος Μπαλτάκος, είναι φυσικό να βλέπεις τον ΣΥΡΙΖΑ ως ακροαριστερά.
Μια πιθανή νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές τι σημαίνει; Γιατί όλοι ξέρουμε πως πάντα στις ευρωεκλογές η ψήφος είναι πιο «χαλαρή» και πολλές φορές δύσκολα βγαίνουν πολιτικά συμπεράσματα.
Μόνο χαλαρή δεν θα είναι η ψήφος σε αυτές τις ευρωεκλογές. Η συγκυβέρνηση και οι ξένοι προστάτες της τα δίνουν όλα για να αποτρέψουν τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ. Γι' αυτό μοιράζουν προεκλογικές επιταγές φιλανθρωπίας στα θύματα της πολιτικής τους, αναγγέλλουν το τέλος των μνημονίων, εμφανίζουν την ελληνική τραγωδία ως επίτευγμα που το «ψηφίζουν» οι αγορές. Και το επαινεί η κυρία Μέρκελ που ήρθε να ενισχύσει τους προαγωγούς της πολιτικής της. Παρ' όλα αυτά, και παρά τα όσα ακόμα θα σκαρφιστούν, ο ΣΥΡΙΖΑ θα αναδειχτεί νικητής και μάλιστα με τέτοια διαφορά που δεν θα αφήνει καμιά αμφιβολία για τη λαϊκή καταδίκη της κυβέρνησης και της πολιτικής της. Οι ευρωεκλογές, όπως και οι εκλογές στις περιφέρειες και στους δήμους, θα βάλουν τους τίτλους τέλους στη σημερινή κυβέρνηση και στην πολιτική της.
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ
Περίπου 400 εκατ. Ευρωπαίοι ψηφοφόροι καλούνται να προσέλθουν στις κάλπες στις 28 χώρες της ΕΕ για να εκλέξουν τους νέους, συνολικά 751 βουλευτές που θα στελεχώσουν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τα επόμενα πέντε χρόνια. Οι ευρωεκλογές ξεκινούν στις 22 Μαΐου (σε Βρετανία, Ολλανδία) και ολοκληρώνονται στις 25 Μαΐου (με τις ψηφοφορίες στην πλειονότητα των άλλων χωρών - μεταξύ αυτών και η Ελλάδα). Το βράδυ της 25ης Μαΐου αναμένεται και η ανακοίνωση των τελικών αποτελεσμάτων. Καθεμία από τις 28 χώρες-μέλη της ΕΕ εκλέγει συγκεκριμένο αριθμό ευρωβουλευτών ανάλογα με τον πληθυσμό της (για την Ελλάδα αυτοί ανέρχονται σε 21, ενώ συγκριτικά π.χ. για τη Γερμανία είναι 96). Το πιο σημαντικό είναι πως φέτος, για πρώτη φορά στα χρονικά, οι πολίτες της ΕΕ θα εκλέξουν (εμμέσως) και τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του εκτελεστικού οργάνου της ΕΕ. Κι αυτό διότι για πρώτη φορά ο εν λόγω πρόεδρος θα επιλεγεί «λαμβάνοντας υπόψη» το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. Κοινώς, θα είναι ο υποψήφιος της ευρωπαϊκής πολιτικής ομάδας που θα λάβει τις περισσότερες ψήφους.
Οι τρεις επικρατέστεροι υποψήφιοι για την προεδρία της Κομισιόν, ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα), ο Μάρτιν Σουλτς (Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα) και ο Αλέξης Τσίπρας (Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς), μιλούν στο «Εθνος της Κυριακής» για τις προκλήσεις του κοντινού μέλλοντος αλλά και για τις επιτυχίες-αποτυχίες του πρόσφατου παρελθόντος.
«Η Ευρώπη ή θα αλλάξει ως κοινότητα ισότιμων κρατών ή δεν θα υπάρξει», σημειώνει ο κ. Τσίπρας, αποκηρύσσοντας ως έγκλημα τον διαχωρισμό της ΕΕ σε Βορρά και Νότο. Σε διαφορετικό τόνο, ο κ. Γιούνκερ πλέκει το εγκώμιο της Ελλάδας, που έστειλε ένα «τεράστιο θετικό σήμα» επιστρέφοντας στις αγορές, αλλά και του Ελληνα πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, που «έκανε τη διαφορά στις Βρυξέλλες». Ο Μάρτιν Σουλτς μιλάει από την πλευρά του για μια κοινωνικά δικαιότερη Ευρώπη, απαλλαγμένη από τις ανισορροπίες που άφησε πίσω της η κρίση. Αναγνωρίζει ως απόλυτη προτεραιότητά του τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Για την Ελλάδα είναι αισιόδοξος, ενώ απέναντι στην τρόικα παρουσιάζεται ιδιαίτερα επικριτικός.
Ζαν-Κλόντ Γιούνκερ, Λαικό κόμμα
Η κοινή συνταγή της Ευρώπης στην κρίση αρχίζει να αποδίδει
Ζαν-Κλόντ Γιούνκερ, Λαικό κόμμα
Kύριε πρόεδρε, θεωρείστε ένας «φίλος της Ελλάδας» έχοντας διαδραματίσει αποφασιστικό ρόλο στην τελική φάση της ελληνικής κρίσης. Κάνοντας έναν απολογισμό των τελευταίων 4 ετών και μετά δύο προγράμματα προσαρμογής που χαρακτηρίστηκαν από μία άνευ προηγουμένου λιτότητα είστε σε θέση να διαβεβαιώσετε ότι οι προσπάθειες και οι θυσίες των Ελλήνων δεν θα είναι μάταιες;
Η Ελλάδα και η Ευρώπη διένυσαν μεγάλη απόσταση σε δύο χρόνια. Τα κράτη-μέλη και οι θεσμοί της ΕΕ έλαβαν άνευ προηγουμένου θαρραλέα μέτρα για τη στήριξη της σταθερότητας του ευρώ. Είμαστε στον δρόμο για έξοδο από την κρίση. Ναι βέβαια, αυτό είχε αντίτιμο. Γνωρίζω ότι ιδιαίτερα η Ελλάδα υπέφερε και γνωρίζω ότι ο ελληνικός λαός υπέφερε. Αλλά οι δύσκολες μεταρρυθμίσεις ήταν αναγκαίες προκειμένου η Ελλάδα να σταθεί και πάλι στα πόδια της. Οι προσπάθειες και οι θυσίες δεν ήταν μάταιες.
Μάρτιν Σούλτς, Σοσιαλιστές
Από το τέλος του 2013 το πρωτογενές δημοσιονομικό έλλειμμα και το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών όχι μόνο εξαφανίστηκαν αλλά μετεξελίχθηκαν σε σημαντικά πλεονάσματα. Το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε την περίοδο 2008-2012 κατά 12,5% του ΑΕΠ και το 2013 καταγράφηκε πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ. Και σύντομα οι Ελλάδα θα επιστρέψει στις αγορές ομολόγων, ενώ τα 10ετή ομόλογα μειώθηκαν σε 6,5% από 45% την τελευταία διετία.
Αν σκεφτείτε ότι μόλις πριν από δύο χρόνια διεξαγόταν πράγματι συζήτηση για το «Grexit», αυτό που πέτυχε η Ελλάδα κόβει την ανάσα. Αυτό ήταν το αποτέλεσμα μιας αποφασισμένης κοινωνίας υπό την καθοδήγηση μιας ικανής ηγεσίας. Πράγματι, ο Αντώνης Σαμαράς έκανε τη διαφορά στις Βρυξέλλες συνδυάζοντας αποφασιστικότητα, ωριμότητα με μια καταπληκτική ομάδα ανθρώπων και δίνοντας έμφαση σε αποτελέσματα, όχι σε λόγια.
Αλέξης Τσίπρας, Ενωμένη Αριστερά
Η σκληρή δουλειά δεν τελείωσε. Η Ελλάδα πρέπει να συνεχίσει τη μεταρρυθμιστική προσπάθεια προκειμένου να διασφαλίσει το μέλλον της ελληνικής οικονομίας. Αλλά η Ελλάδα βρίσκεται στον σωστό δρόμο.
H επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές αποτελεί τεράστιο θετικό σήμα. Η κοινή συνταγή της Ευρώπης στην κρίση αρχίζει να αποδίδει. Η Ελλάδα, όπως η Ιρλανδία και η Πορτογαλία, βρίσκεται στον δρόμο της ανάπτυξης.
Η Ευρώπη είναι έτοιμη να επιδείξει αλληλεγγύη. Και χάρη σε αυτή την αλληλεγγύη και την ελληνική αποφασιστικότητα η Ελλάδα εξακολουθεί να παραμένει πλήρες μέλος της οικογένειας της Ευρωζώνης και οι εθνικές μεταρρυθμιστικές προσπάθειες αποδίδουν σταδιακά καρπούς. Υπάρχει φως στον ορίζοντα.
Το δεύτερο Μνημόνιο φτάνει στο τέλος. Είστε υπέρ ενός νέου προγράμματος βοήθειας για την Ελλάδα και ποιες θα πρέπει να είναι οι προϋποθέσεις που θα το συνοδεύουν;
Η Ελλάδα δεν έχει ζητήσει τρίτο πρόγραμμα και ούτε πιστεύω ότι το χρειάζεται. Τα σημάδια που βλέπουμε τώρα είναι θετικά προκειμένου η κατάσταση να παραμείνει σε σωστή τροχιά ώστε η Ελλάδα να μη χρειαστεί τρίτο πρόγραμμα διάσωσης.
Οι Ευρωπαίοι εταίροι δεσμεύτηκαν τον Νοέμβριο του 2012 να λάβουν νέες αποφάσεις, όταν η Ελλάδα θα έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της, για τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους. Ποια θεωρείτε ότι είναι τα πιθανά μέσα προκειμένου να καταστεί βιώσιμο το χρέος;
Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης κατέστησαν σαφές στη δήλωση του Eurogroup στις 27 Νοεμβρίου 2012 ότι θα εξετάσουν περαιτέρω μέτρα και στήριξη, αν αυτό καταστεί αναγκαίο, προκειμένου να βοηθήσουν την Ελλάδα να διασφαλίσει τη βιωσιμότητα του χρέους της όταν η χώρα θα έχει πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα και υπό την προϋπόθεση ότι θα συνεχίσει να εφαρμόζει πλήρως όλους τους όρους που καθορίζονται στο πρόγραμμα. Φαίνεται πως η Ελλάδα πληροί τις προϋποθέσεις συμπεριλαμβανομένου του πρωτογενούς πλεονάσματος. Αυτό σημαίνει ότι αν η βιωσιμότητα του χρέους παραμείνει πρόβλημα, τότε μπορούμε για παράδειγμα να έχουμε μεγαλύτερη περίοδο ωρίμανσης και περαιτέρω μείωση επιτοκίων. Αλλά πολλά θα εξαρτηθούν από το πώς θα εξελιχθεί η οικονομική ανάπτυξη και γενικά οι οικονομικές συνθήκες.
H δομή και τα αποτελέσματα της τρόικας αποτέλεσαν αντικείμενο έντονης κριτικής τα τελευταία χρόνια. Εάν εκλεγείτε πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα υποστηρίζατε την ίδια μορφή ελέγχου των χωρών που βρίσκονται σε πρόγραμμα ή πιστεύετε ότι οι αρμοδιότητες αυτές θα πρέπει να ανήκουν πλέον στην Κομισιόν, ώστε να διασφαλίζεται η διαφάνεια, οι δημοκρατικές αξίες και ο σεβασμός της κυριαρχίας ενός κράτους- μέλους;
Τα τελευταία χρόνια οι ευρωπαϊκές χώρες επέδειξαν μια άνευ προηγουμένου αλληλεγγύη προς την Ελλάδα και απέδειξαν στον κόσμο ότι η Ευρώπη είναι οικογένεια, η οποία είναι και θα παραμείνει ενωμένη ακόμη και σε δύσκολους καιρούς. Μηχανισμοί αλληλεγγύης δημιουργήθηκαν σε χρόνο ρεκόρ. Πάρτε ως παράδειγμα χώρες όπως η Εσθονία και η Σλοβακία, οι οποίες παρά το γεγονός ότι έχουν κατώτερους μισθούς, χαμηλότερους από την Ελλάδα, εξακολουθούν να συμμετέχουν στην προσπάθεια επίδειξης αλληλεγγύης.
Παράλληλα, πιστεύω ότι η τρόικα υπό τη σημερινή της μορφή μπορεί να έχει φτάσει στα όριά της. Γνωρίζω ότι η συμμετοχή του ΔΝΤ ήταν αναγκαία εφόσον δεν διαθέτουμε ακόμη τα εργαλεία επίλυσης μιας ευρωπαϊκής κρίσης. Ως πατριώτης Ευρωπαίος δεν θα επιθυμούσα μια μόνιμη συμμετοχή του ΔΝΤ στην Ευρωζώνη. Στο μέλλον θα πρέπει να βρούμε ευρωπαϊκές λύσεις σε ευρωπαϊκά προβλήματα.
Αν ήμουν πρόεδρος της Επιτροπής στη διάρκεια της κρίσης θα είχα ορίσει έναν Επίτροπο για την Ελλάδα, ο οποίος θα είχε αρμοδιότητα για τους πόρους των περιφερειακών ταμείων της ΕΕ, ζητήματα του προϋπολογισμού, την αγορά εργασίας, τα πάντα ως ενιαίο σημείο επαφής. Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα την αποφυγή Ελλήνων υπουργών να απευθύνονται σε διαφόρους επιτρόπους στις Βρυξέλλες και να εξηγούν την ίδια ιστορία στον καθένα από αυτούς.
Στο μέλλον θα χρειαστούμε επίσης έναν μόνιμο και πλήρους απασχόλησης πρόεδρο του Eurogroup. Η καθοδήγηση δημοσιονομικών και οικονομικών πολιτικών στην Ευρωζώνη είναι εργασία πλήρους απασχόλησης. Ο υπουργός θησαυροφυλακίου των Ηνωμένων Πολιτειών δεν χειρίζεται την ημέρα τα οικονομικά του Οχάιο και το βράδυ τον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό της Ουάσιγκτον.
Μάρτιν Σούλτς, Σοσιαλιστές
Σώσαμε τις τράπεζες, αλλά δεν κάναμε αρκετά για τους πολίτες
Θα μπορέσει μια νίκη των Σοσιαλδημοκρατών στις ευρωεκλογές να σημάνει την απαρχή μιας καλύτερης εποχής για την ΕΕ;
Τα περασμένα χρόνια διασώσαμε τις τράπεζες, πράγμα που ήταν απαραίτητο, αλλά δεν κάναμε αρκετά για τους πολίτες, ούτε για τους νέους. Εάν τα κεντροαριστερά κόμματα κερδίσουν τις εκλογές, έχουν χρέος να επανεξισορροπήσουν ετούτη την κατάσταση: ξεκινώντας από τη μάχη ενάντια στη φοροδιαφυγή ή τους φορολογικούς παραδείσους, καθιστώντας αυστηρότερο το ρυθμιστικό πλαίσιο της λειτουργίας των χρηματοπιστωτικών αγορών ή εφαρμόζοντας κανόνες για την καταβολή φόρων όπου υπάρχουν κέρδη. Ο κεντρικός μας στόχος θα πρέπει να είναι πάντοτε η κοινωνική δικαιοσύνη και η δικαιότερη κατανομή του πλούτου στην Ευρώπη.
Επί της ουσίας, θα είναι τα πράγματα διαφορετικά με έναν σοσιαλδημοκράτη στο τιμόνι της Κομισιόν; Υπενθυμίζεται πως οι Σοσιαλδημοκράτες έχουν κατηγορηθεί τα τελευταία χρόνια πως υπηρετούν κεντροδεξιές και νεοφιλελεύθερες πολιτικές.
Εκείνοι που λένε πως «είναι όλοι τους ίδιοι» το λένε ακριβώς επειδή δεν θέλουν να αλλάξουν τίποτα. Οι Σοσιαλδημοκράτες έχουν κυβερνήσει με την Κεντροδεξιά σε κάποιες ευρωπαϊκές χώρες όπως είναι η Ελλάδα, η Ιταλία και η Γερμανία, όχι από επιλογή αλλά ως αποτέλεσμα των εκλογών που δεν έδωσαν τη νίκη ξεκάθαρα στον έναν έναντι του άλλου. Είναι αλήθεια πως τα δέκα χρόνια που προηγήθηκαν της κρίσης, υπήρξαν κάποιες σοσιαλδημοκρατικές φωνές που ακολούθησαν το «τσάιτ γκάιστ» (σ.σ. το πνεύμα της εποχής), για παράδειγμα με την υπερβολική εξάρτηση από τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και τις απορυθμισμένες χρηματαγορές. Αλλά αυτές οι τάσεις εγκαταλείφθηκαν γρήγορα και οι Σοσιαλδημοκράτες ήταν οι πρώτοι που έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου για τις μη-βιώσιμες οικονομικές πρακτικές.
Υπάρχει ωστόσο κίνδυνος το επόμενο Ευρωκοινοβούλιο να είναι περισσότερο ευρωσκεπτικιστικό και κατακερματισμένο από κάθε άλλη στιγμή στο παρελθόν.
Είναι αλήθεια πως ευρωσκεπτικιστικά κόμματα θα κερδίσουν πιθανώς περισσότερες έδρες στις επόμενες ευρωεκλογές διότι οι λαοί είναι απογοητευμένοι από την Ευρώπη όπως αυτή είναι σήμερα.
Δεν θα έπρεπε ωστόσο να υπερβάλλουμε ως προς τις επιπτώσεις αυτών των δυνάμεων: μπορεί οι ευρωβουλευτές τους να είναι περισσότεροι αλλά θα συνεχίσουν να είναι μειοψηφία σε σύγκριση με τα φιλοευρωπαϊκά κόμματα στο Ευρωκοινοβούλιο.
Αυτό φυσικά δεν σημαίνει πως υποτιμάμε το μήνυμα που έρχεται από τους πολίτες που είναι απογοητευμένοι από την Ε.Ε.
Οι πολίτες έχουν πολλούς λόγους να νιώθουν έτσι και πρέπει να τους ακούσουμε, αλλά εξηγώντας τους παράλληλα πως η άλλη εναλλακτική –εν προκειμένω η κατάρρευση της Ε.Ε.– θα ήταν πολύ χειρότερη και πως αντί να καταστρέψουμε την Ευρώπη, θα πρέπει να παλέψουμε για να την αλλάξουμε.
Μετά τα τέλη Μαΐου και τις ευρωκάλπες, ποιες θα είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις για την Ευρώπη;
Η υπ' αριθμόν 1 πρόκληση είναι η απασχόληση. Κάθε απόφαση που θα λαμβάνουμε από τον Μάιο και μετά θα πρέπει να απαντάει στην ερώτηση «βοηθάει αυτό στην αύξηση των θέσεων και των ευκαιριών εργασίας; Συμβάλλει αυτό ώστε να αυξηθούν οι ευκαιρίες για τα παιδιά μας;»
Τούτο σημαίνει πως πρέπει να βοηθήσουμε τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ευρωπαϊκής οικονομίας, να ξανασταθούν στα πόδια τους και να επιστρέψουν στον σωστό δρόμο, κυρίως διευκολύνοντας την πρόσβασή τους στον τραπεζικό δανεισμό.
Από την άλλη, πρέπει να δώσουμε ώθηση σε μια έξυπνη και βιώσιμη ευρωπαϊκή βιομηχανία, που θα είναι ανταγωνιστική σε παγκόσμιο επίπεδο όχι μειώνοντας τους μισθούς και κόβοντας τις συντάξεις, αλλά αυξάνοντας την τεχνολογική της αξία, τα περιβαλλοντικά της στάνταρ και τον βαθμό καινοτομίας της.
Θεωρείτε πως το χειρότερο κομμάτι της κρίσης βρίσκεται ήδη πίσω μας;
Ο άμεσος κίνδυνος, ο κίνδυνος της απόλυτης κατάρρευσης της οικονομίας και της αποτυχίας του ευρώ, αποτελεί παρελθόν. Η οικονομία μας είναι πιο σταθερή τώρα και η ανάκαμψη ξεκινά. Εχουμε επίσης δημιουργήσει κάποια σημαντικά εργαλεία για την πρόληψη μελλοντικών κρίσεων και την καταπολέμηση των πρακτικών κερδοσκοπίας (speculation). Υπό αυτήν την έννοια, οι εν εξελίξει εργασίες για την τραπεζική ένωση είναι ουσιώδεις. Η κρίση ωστόσο μας έχει αφήσει με μια μη-βιώσιμη κοινωνική κατάσταση.
Τα βάρη της αποκατάστασης της οικονομίας και της απαραίτητης δημοσιονομικής εξυγίανσης δεν έχουν κατανεμηθεί ισομερώς. Οι απλοί εργαζόμενοι, οι οικογένειες και οι μεσαίες τάξεις δέχθηκαν το ισχυρότερο πλήγμα, ενώ άλλοι –εκείνοι που μπορούσαν και που θα έπρεπε να έχουν συνεισφέρει περισσότερα– τη γλίτωσαν χωρίς καμία θυσία. Εκατομμύρια άνθρωποι στην Ευρώπη ζουν σήμερα σε συνθήκες φτώχειας.
Εκατομμύρια άνθρωποι είναι χωρίς δουλειά, κυρίως νέοι άνθρωποι που δεν ευθύνονται για την κρίση και που τώρα πληρώνουν το ακριβότερο τίμημα. Γι΄ αυτό, η απόλυτη προτεραιότητά μου εάν εκλεγώ πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα είναι να επικεντρωθώ στις θέσεις εργασίας και την ανάπτυξη.
Πώς είδατε την εξέλιξη του ελληνικού προγράμματος διάσωσης;
Από άποψη περιεχομένου, το πρόγραμμα εφαρμόστηκε χωρίς να δίνεται προσοχή στις κοινωνικές του συνέπειες. Πιστεύω πως οι μεταρρυθμίσεις ήταν αναγκαίες στην Ελλάδα αλλά το τίμημα που πλήρωσαν οι απλοί πολίτες ήταν πάρα πολύ υψηλό. Είμαι βέβαιος ωστόσο πως η Ελλάδα βρίσκεται, χάρη στις θυσίες που έκαναν οι πολίτες της, πίσω στον σωστό δρόμο για να ξανασταθεί στα πόδια της. Τα σημάδια της ανάκαμψης είναι ακόμη αδύναμα και εύθραυστα, αλλά ενθαρρυντικά.
Αλέξης Τσίπρας, Ενωμένη Αριστερά
Η Ευρώπη ή θα υπάρξει ως κοινότητα ισότιμων κρατών ή δεν θα υπάρξει
Προτείνετε ευρωπαϊκή διάσκεψη για το χρέος αλλά μέχρι στιγμής δεν φαίνεται σε πολιτικό επίπεδο να έχετε πολιτικούς συμμάχους.
Το Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς είναι αμελητέο; Οι αριστερές δυνάμεις σε όλη την Ευρώπη, σε Βορρά και Νότο, στηρίζουν την πρότασή μας. Και αναμένεται ότι θα σημειώσουν μεγάλη άνοδο στις ευρωεκλογές. Αρα έχουμε έναν μαχητικό, συνεπή, προοδευτικό πυρήνα συμμάχων.
Από κει και πέρα, είναι για το συμφέρον όλου του ευρωπαϊκού Νότου η πρόταση για το χρέος. Και εφόσον ο ΣΥΡΙΖΑ, με την ψήφο του ελληνικού λαού, αναδειχτεί σε κυβέρνηση, θα έχει άλλες δυνατότητες. Και θα χρησιμοποιήσει τα εργαλεία που αυτό θα του προσφέρει, για να μετατρέψει το γενικά ευνοϊκό κλίμα σε ενιαία στάση μιας σειράς χωρών.
Γιατί ο Γερμανός ή ο Ολλανδός πολίτης θα πληρώσει τα «σπασμένα» της Ελλάδας;
Ο Γερμανός ή ο Ολλανδός πολίτης θα πληρώσει -για να χρησιμοποιήσω την έκφρασή σας- τα σπασμένα της Ελλάδας, αν η Ευρώπη δεν αλλάξει πολιτική απέναντι στην Ελλάδα. Η δική μας πρόταση απαλλάσσει όλους τους λαούς από την τοξικότητα του χρέους. Και ταυτόχρονα ανοίγει την πόρτα της ανάπτυξης και για την Ελλάδα, αλλά και για όλη την Ευρώπη. Με αυτό που κάνουν σήμερα πληρώνει τα σπασμένα ο ελληνικός λαός, που ζει μια ανθρωπιστική τραγωδία. Αργά ή γρήγορα όμως θα τα πληρώσει όλη η Ευρώπη. Γιατί δεν είναι «σπασμένα» της Ελλάδας. Είναι «σπασμένα» μιας ταξικά μονόπλευρης και καταστροφικής πολιτικής.
Είναι σωστός ο διαχωρισμός «Βορράς – Νότος»;
Ο διαχωρισμός αυτός είναι κάτι χειρότερο από λάθος: είναι έγκλημα. Πολύ περισσότερο που με την κρίση χρέους και την πολιτική για την αντιμετώπισή της, στην Ευρώπη αναπτύσσεται ένα όχι και τόσο ντροπαλό απαρτχάιντ. Στον Βορρά οι «λευκοί», στον Νότο οι «μαύροι». Στον Βορρά οι εργατικοί, στον Νότο οι τεμπέληδες. Στον Βορρά οι πολιτισμένοι, στον Νότο οι απολίτιστοι.
Στον Βορρά οι άξιοι, στον Νότο οι άξιοι τιμωρίας. Αυτή η πολιτική, που έχει αφετηρία της το Βερολίνο, διασπά την Ευρώπη, κλονίζει κάθε έννοια αλληλεγγύης, καλλιεργεί στερεότυπα διάλυσης και ευνοεί τον ευρωσκεπτικισμό και στον Βορρά και στον Νότο. Η Ευρώπη ή θα υπάρξει ως κοινότητα ισότιμων κρατών ή δεν θα υπάρξει.
Πώς σχολιάζετε τη στάση των συνυποψηφίων σας για τα ζητήματα του χρέους;
Εντελώς αρνητικά. Οι εκπρόσωποι της Δεξιάς και της σοσιαλδημοκρατίας υποστηρίζουν επί της ουσίας τη σημερινή πολιτική για το ζήτημα του χρέους. Και κλείνουν τα μάτια μπροστά στα καταστροφικά αποτελέσματα τα οποία αυτή ήδη παράγει: Από τη μια το χρέος παραμένει αυξανόμενη απειλή για την Ευρώπη και από την άλλη εκατομμύρια άνθρωποι κυριολεκτικά καταστρέφονται και κατά συνέπεια εύκολα συνδέουν στο μυαλό τους την Ευρώπη με την καταστροφή τους. Πρόκειται για μια πολιτική που πρέπει να ανατραπεί, γιατί έρχεται σε αντίθεση με τον ίδιο τον ανθρωπιστικό πυρήνα του ευρωπαϊκού ιδεώδους. Και η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να παίξει -και θα παίξει με κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ- πρωταγωνιστικό ρόλο σ' αυτήν την ανατροπή, γιατί έχει επιλεγεί ως πειραματόζωο της ολοκληρωτικής εφαρμογής της.
Γιατί ένας δημοκράτης ψηφοφόρος να επιλέξει εσάς και όχι τον Μάρτιν Σουλτς;
Εχω μια ειδοποιό διαφορά με τους άλλους υποψηφίους. Για μένα, για μας, δεν υπάρχει δημοκρατία χωρίς κοινωνική δικαιοσύνη. Αργά ή γρήγορα -το βλέπουμε ήδη να γίνεται και στην Ελλάδα- η κοινωνική ανισότητα και οι πολιτικές λιτότητας οδηγούν σε περιορισμούς και φαλκίδευση και της πολιτικής δημοκρατίας. Ενισχύουν τις δυνάμεις του αυταρχισμού στο κράτος και τις δυνάμεις που αμφισβητούν και πολεμούν τη δημοκρατία στο πολιτικό επίπεδο. Δημοκρατική πολιτική είναι η πολιτική που έχει στο επίκεντρό της τον άνθρωπο της δουλειάς κι όχι τη μεγέθυνση των κερδών. Και μια τέτοια πολιτική κάθε δημοκράτης έχει συμφέρον να τη στηρίξει.
Υποστηρίζετε ότι η υποψηφιότητά σας προσωποποιεί τον δημοκρατικό Νότο. Αυτό σημαίνει ότι έρχεται σε αντίθεση με τους λαούς των βόρειων χωρών;
Φυσικά και κατηγορηματικά όχι. Οι πολιτικές που η Αριστερά προτείνει είναι πολιτικές ενοποίησης και όχι διάσπασης. Αν το έχετε προσέξει, τα διχαστικά κηρύγματα και οι πολιτικές διαχωρισμού προέρχονται από αλλού και όχι από μας.
Κατά τη γνώμη σας ελλοχεύουν κίνδυνοι να βγουν ενισχυμένες οι ακροδεξιές – εθνικιστικές δυνάμεις;
Θα ήμουν τυφλός αν δεν έβλεπα αυτόν τον κίνδυνο. Βλέπω όμως και τις πολιτικές που τον γεννούν, καθώς και τους πολιτικούς που τον τρέφουν. Το σύμπλεγμα Μπαλτάκου-Σαμαρά-Χρυσής Αυγής λέει από την άποψη αυτή πολλά.
Τι χρειάζεται η Ευρώπη για να γίνει μια αληθινή ένωση;
Κοινωνική δικαιοσύνη, ουσιαστικότερη δημοκρατία, πολιτικές με τον άνθρωπο στο επίκεντρο. Ενας νέος διαφωτισμός, ριζοσπαστικός, απελευθερωτικός, νεανικός, να διαπεράσει τη γηραιά ήπειρο και να παραμερίσει τις δυνάμεις της συντήρησης και του νέου μεσαίωνα που σήμερα έχουν το πάνω χέρι.
Πολλά ξένα Μέσα σας κατατάσσουν στην «Ακροαριστερά» και υποστηρίζουν ότι είστε κίνδυνος για την Ευρώπη.
Μόνο ξένα; Οι μονταζιέρες του Μαξίμου και οι πρόθυμοι σύμμαχοί τους στα ΜΜΕ πάνε πίσω; Θα απαντήσω όμως έτσι. Για την Ευρώπη που αυτοί εκπροσωπούν είμαστε όντως κίνδυνος. Και επίσης, όταν στέκεσαι τόσο δεξιά, όσο ο κύριος Σαμαράς και ο δηλωμένος αντικομμουνιστής φίλος του ο κύριος Μπαλτάκος, είναι φυσικό να βλέπεις τον ΣΥΡΙΖΑ ως ακροαριστερά.
Μια πιθανή νίκη του ΣΥΡΙΖΑ στις ευρωεκλογές τι σημαίνει; Γιατί όλοι ξέρουμε πως πάντα στις ευρωεκλογές η ψήφος είναι πιο «χαλαρή» και πολλές φορές δύσκολα βγαίνουν πολιτικά συμπεράσματα.
Μόνο χαλαρή δεν θα είναι η ψήφος σε αυτές τις ευρωεκλογές. Η συγκυβέρνηση και οι ξένοι προστάτες της τα δίνουν όλα για να αποτρέψουν τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ. Γι' αυτό μοιράζουν προεκλογικές επιταγές φιλανθρωπίας στα θύματα της πολιτικής τους, αναγγέλλουν το τέλος των μνημονίων, εμφανίζουν την ελληνική τραγωδία ως επίτευγμα που το «ψηφίζουν» οι αγορές. Και το επαινεί η κυρία Μέρκελ που ήρθε να ενισχύσει τους προαγωγούς της πολιτικής της. Παρ' όλα αυτά, και παρά τα όσα ακόμα θα σκαρφιστούν, ο ΣΥΡΙΖΑ θα αναδειχτεί νικητής και μάλιστα με τέτοια διαφορά που δεν θα αφήνει καμιά αμφιβολία για τη λαϊκή καταδίκη της κυβέρνησης και της πολιτικής της. Οι ευρωεκλογές, όπως και οι εκλογές στις περιφέρειες και στους δήμους, θα βάλουν τους τίτλους τέλους στη σημερινή κυβέρνηση και στην πολιτική της.
Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ
Περίπου 400 εκατ. Ευρωπαίοι ψηφοφόροι καλούνται να προσέλθουν στις κάλπες στις 28 χώρες της ΕΕ για να εκλέξουν τους νέους, συνολικά 751 βουλευτές που θα στελεχώσουν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τα επόμενα πέντε χρόνια. Οι ευρωεκλογές ξεκινούν στις 22 Μαΐου (σε Βρετανία, Ολλανδία) και ολοκληρώνονται στις 25 Μαΐου (με τις ψηφοφορίες στην πλειονότητα των άλλων χωρών - μεταξύ αυτών και η Ελλάδα). Το βράδυ της 25ης Μαΐου αναμένεται και η ανακοίνωση των τελικών αποτελεσμάτων. Καθεμία από τις 28 χώρες-μέλη της ΕΕ εκλέγει συγκεκριμένο αριθμό ευρωβουλευτών ανάλογα με τον πληθυσμό της (για την Ελλάδα αυτοί ανέρχονται σε 21, ενώ συγκριτικά π.χ. για τη Γερμανία είναι 96). Το πιο σημαντικό είναι πως φέτος, για πρώτη φορά στα χρονικά, οι πολίτες της ΕΕ θα εκλέξουν (εμμέσως) και τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του εκτελεστικού οργάνου της ΕΕ. Κι αυτό διότι για πρώτη φορά ο εν λόγω πρόεδρος θα επιλεγεί «λαμβάνοντας υπόψη» το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. Κοινώς, θα είναι ο υποψήφιος της ευρωπαϊκής πολιτικής ομάδας που θα λάβει τις περισσότερες ψήφους.
Έθνος