ΠΡΑΚΤΙΚΟ
Της 7ης/27-4-2012 συνεδρίασης της κατ’ άρθρο 152 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ν. 3463/2006) 2ης Ειδικής Επιτροπής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης.
Η 2η Ειδική Επιτροπή άρθρου 152 του Κ.Δ.Κ. (ν. 3463/06) της Αποκεντρωμένης Διοίκησης
Μακεδονίας - Θράκης (πρώην Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας) συγκροτήθηκε με την υπ’
αριθμ. 43826+28439/18-7-11 απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης (ΦΕΚ 242/1-8-11, Τεύχος Υπαλλήλων Ειδικών Θέσεων και Οργάνων Διοίκησης Φορέων Δημοσίου και Ευρύτερου Δημόσιου Τομέα), όπως τροποποιήθηκε με την υπ’ αριθμ. 90809/19-12-2011 απόφαση του ιδίου Γενικού Γραμματέα, αποτελούμενη από τους παρακάτω: α) Δημήτριο Καμάρη του Γεωργίου, Πάρεδρο του Ν.Σ.Κ. ως Πρόεδρο, με αναπληρώτρια τη Άννα Μαλιαρά του Ανάργυρου, Δικαστική Αντιπρόσωπο του Ν.Σ.Κ., β) Νικόλαο Βαλεργάκη του Εμμανουήλ, Πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, με αναπληρωτή τον Νικόλαο Αντωνιάδη, μέλος του Δ.Σ. του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης και γ) Αγλαΐα Κουτή του Ιωάννη, Δημοτικό Σύμβουλο του Δήμου Αμφίπολης, εκπρόσωπο της Τ.Ε.Δ.Κ. Ν. Σερρών, με αναπληρώτρια την Λαγομάτη Ηλιάνα, Δημοτικό Σύμβουλο του Δήμου Πέλλας, εκπρόσωπο της Τ.Ε.Δ.Κ. Ν. Πέλλας.Γραμματέας της Επιτροπής ορίστηκε ο Πέτρος Μουρέλος του Ευάγγελου, με αναπληρωτή το Γεώργιο Βάιο του Σπυρίδωνα, υπαλλήλων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης.
Η 2ηΕιδική Επιτροπή που, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 238 του ν. 3852/2010
(ΦΕΚ Α΄ 87) , θα εξακολουθήσει να ασκεί την κατ’ άρθρα 151 και 152 του Κώδικα Δήμων και
Κοινοτήτων αρμοδιότητά της επί των αποφάσεων που εκδίδονται κατά τα άρθρα 255, 226 και
227 του πιο πάνω ν. 3852/2010 μέχρι την έναρξη λειτουργίας της Αυτοτελούς Υπηρεσίας
Εποπτείας Ο.Τ.Α., συνήλθε σήμερα, την 27η Απριλίου 2012 και ώρα 13.00 μ.μ, στην έδρα της
Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας–Θράκης, στη Θεσσαλονίκη, επί της οδού Τ. Οικονομίδη και Καθηγητή Ρωσσίδη αρ. 11 και στην αίθουσα συσκέψεων στο ισόγειο, κατόπιν προσκλήσεως των μελών της κατ’ εντολή του Πρόεδρου της, με την παρουσία: α) του Προέδρου, Δημήτριου Καμάρη και β) του μέλους της Επιτροπής, Αγλαΐας Κουτή, του τακτικού μέλους αυτής, Νικόλαου Βαλεργάκη, Προέδρου του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης και του αναπληρωτή του, Νικολάου Αντωνιάδη, μέλους του Δ.Σ. του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, απόντων, παρότι προσκλήθηκαν νόμιμα και εμπρόθεσμα για την παρούσα συνεδρίαση. Καθήκοντα γραμματέα άσκησε ο Γιώργος Βάϊος.
Η Επιτροπή, αφού διαπίστωσε ότι βρίσκεται σε απαρτία, κατά τις διατάξεις της παρ. 3 του
άρθρου 152 του ν. 3463/2006, 2 παρ. 2 του κανονισμού λειτουργίας της (31925/6-6-2007
απόφαση του Υφυπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης – ΦΕΚ Β΄
1020) και 13 παρ. 5 του κυρωθέντα με το άρθρο πρώτο του ν. 2690/1999 (ΦΕΚ Α΄ 45) Κώδικα
Διοικητικής Διαδικασίας, προχώρησε στην εξέταση και λήψη αποφάσεως επί των θεμάτων της
ημερήσιας διάταξης, τα οποία είναι τα ακόλουθα:
1. Προσφυγή με αριθμό κατάθεσης 16/27-3-2012 του Δήμου Κατερίνης κατά της υπ’ αριθμ.
352/27-1-2012 απόφασης του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης, με εισηγήτρια το μέλος της Επιτροπής, Αγλαΐα Κουτή.
2. Προσφυγή με αριθμό κατάθεσης 19/30-3-2012 του «Οργανισμού Προσχολικής Αγωγής-Κοινωνικής Πολιτικής και Αθλητισμού ΔήμουΣερρών» κατά της υπ’ αριθμ. 391/17-2-2012
απόφασης του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης, με
εισηγητή τον Πρόεδρο, Δημήτριο Καμάρη.
3. Προσφυγή με αριθμό κατάθεσης 20/3-4-2012 του Ιωάννη Κατσαβούνη κατά της υπ’ αριθμ.
2234/8-2-2012 απόφασης του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης, με εισηγήτρια το μέλος της Επιτροπής, με εισηγήτρια την Κα Κουτή.
4. Προσφυγή με αριθμό κατάθεσης 24/6-4-2012 του Παναγιώτη Σαμαρά κατά της
τεκμαιρόμενης (λόγω παρέλευσης της αποκλειστικής προς απόφανση προθεσμίας των δύο
μηνών κατ’ άρθρο 227 παρ. 2 του ν. 3852/2010) σιωπηρής απόρριψης της ενώπιον του Γενικού
Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας- Θράκης από 21-11-2011 προσφυγής
του ιδίου προσφεύγοντα κατά της υπ’ αριθμ. 209/3-6-2011 απόφασης του Δημάρχου του Δήμου
Αλεξάνδρειας Ν. Ημαθίας, με εισηγητή τον Πρόεδρο, Δημήτριο Καμάρη.
ΘΕΜΑ 1ο:
Η Αγλαΐα Κουτή, πήρε το λόγο ως εισηγήτρια και με την εισήγησή της ανέπτυξε το νομικό και
πραγματικό μέρος της υπόθεσης και τα προς επίλυση ζητήματα και εισηγήθηκε την απόρριψη
της κρινόμενης προσφυγής, για τους λόγους που αναφέρονται στην εισήγησή της.
Στη συνεδρίαση παραβρέθηκαν και πήραν το λόγο ο Αντιδήμαρχος Οικονομικών
Υπηρεσιών του Δήμου Κατερίνης, Ζήνων Σατρζέμης και ο πληρεξούσιος δικηγόρος του
προσφεύγοντος, Αχιλέας Νικολαϊδης, δικηγόρος Κατερίνης.
Η Επιτροπή, μετά την αποχώρηση των παρισταμένων, αφού μελέτησε τα στοιχεία του
φακέλου της υπόθεσης, τις διατάξεις του νόμου που διέπουν την κρινόμενη υπόθεση και την
ερμηνεία αυτών, τους προβαλλόμενους λόγους της προσφυγής, καθώς και τα ζητήματα που
τέθηκαν κατ’ αυτήν, αποφάσισε τα εξής:
Αριθμός απόφασης 10/2012.
Ι. Στις διατάξεις των άρθρων 225 και 226 του ν. 3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της
Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης - Πρόγραμμα Καλλικράτης» (ΦΕΚ 87 Α/7-6-2010) ορίζονται τα ακόλουθα: «Υποχρεωτικός έλεγχος νομιμότητας. 1. Οι αποφάσεις των
συλλογικών οργάνων των δήμων και των περιφερειών αποστέλλονται υποχρεωτικά για έλεγχο
νομιμότητας στην Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας Ο.Τ.Α., εφόσον αφορούν: α) ρυθμίσεις
κανονιστικού περιεχομένου, β) την ανάθεση έργων, υπηρεσιών, μελετών και προμηθειών, γ) την
αγορά και εκποίηση ακινήτων, δ) την κήρυξη αναγκαστικών απαλλοτριώσεων, ε) την επιβολή
φόρων, τελών, δικαιωμάτων, στ) τη σύναψη κάθε μορφής συμβάσεων, στις οποίες
συμπεριλαμβάνονται και εκείνες που προβλέπονται από ειδικές διατάξεις της κείμενης
νομοθεσίας, ζ) τη σύναψη δανείων, η) τη διενέργεια τοπικού δημοψηφίσματος όταν τούτο
προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία και θ) τις διαδικασίες κατάρτισης των επιχειρησιακών
προγραμμάτων. Επίσης αποστέλλονται προς έλεγχο νομιμότητας οι αποφάσεις των
επιχειρήσεων των δήμων και των περιφερειών, εκτός από τις αποφάσεις των ανωνύμων
εταιρειών στις οποίες οι φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν έχουν την πλειοψηφία, που
αφορούν: α) αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου, β) εκποίηση παγίων περιουσιακών στοιχείων και
γ) λήψη δανείων. 2. Η απόφαση αποστέλλεται για έλεγχο νομιμότητας συνοδευόμενη από
αντίγραφο του αποδεικτικού δημοσίευσης και από τα έγγραφα στοιχεία που είναι αναγκαία για
τη νόμιμη έκδοσή της, μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών από τη συνεδρίαση του
συλλογικού οργάνου. Οι δήμοι, οι περιφέρειες και οι ανωτέρω επιχειρήσεις τους υποχρεούνται
να διαβιβάζουν και κάθε επιπλέον στοιχείο που ζητείται από την Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας
Ο.Τ.Α. 3. Ο Ελεγκτής Νομιμότητας ελέγχει τη νομιμότητα της απόφασης μέσα σε αποκλειστική
προθεσμία σαράντα (40) ημερών από την περιέλευσή της στην Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας
Ο.Τ.Α. και εκδίδει υποχρεωτικά ειδική πράξη. Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι η απόφαση
είναι παράνομη, τότε αυτή ακυρώνεται» (άρθρο 225), «Αυτεπάγγελτος έλεγχος νομιμότητας. 1.
Ο Ελεγκτής Νομιμότητας μπορεί αυτεπαγγέλτως να ακυρώσει οποιαδήποτε απόφαση των
συλλογικών ή μονομελών οργάνων των δήμων και των περιφερειών, των νομικών προσώπων
δημοσίου δικαίου αυτών και των επιχειρήσεών τους, εκτός από τις αποφάσεις των ανωνύμων
εταιρειών στις οποίες οι φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης δεν έχουν την πλειοψηφία, καθώς και
των συνδέσμων για λόγους νομιμότητας, μέσα σε προθεσμία δύο μηνών αφότου η απόφαση
έχει δημοσιευθεί ή εκδοθεί. 2. Οι δήμοι, οι περιφέρειες, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου
αυτών και οι επιχειρήσεις τους, καθώς και οι σύνδεσμοι υποχρεούνται να παρέχουν κάθε
στοιχείο που ζητείται από την Αυτοτελή Υπηρεσία Εποπτείας Ο.Τ.Α. με σκοπό την άσκηση του
ελέγχου νομιμότητας» (άρθρο 226).
Ακολούθως, στην παρ. 1 του άρθρου 238 του πιο πάνω νόμου, το οποίο φέρει τον τίτλο
«Έλεγχος νομιμότητας πράξεων Ο.Τ.Α. αστική και πειθαρχική ευθύνη αιρετών μέχρι την έναρξη
λειτουργίας της Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας Ο.Τ.Α.», ορίζονται και τα ακόλουθα: «1.Μέχρι
την έναρξη λειτουργίας της Αυτοτελούς Υπηρεσίας Εποπτείας Ο.Τ.Α. ο έλεγχος νομιμότητας των
πράξεων κατά τα άρθρα 225, 226 και 227 του παρόντος ασκείται από τον Γενικό Γραμματέα της
οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης και τις Ειδικές Επιτροπές του άρθρου 152 του Κ.Δ.Κ, οι
οποίες βρίσκονται στις έδρες των περιφερειών που ανήκουν στην ανωτέρω Αποκεντρωμένη
Διοίκηση, καθώς και τις Επιτροπές Ελέγχου των Πράξεων του άρθρου 68 του Κώδικα
Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης (π.δ. 30/1996), που βρίσκονται στην έδρα της οικείας
Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Οι επιτροπές αυτές συγκροτούνται με απόφαση του Γενικού
Γραμματέα της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης ….».
Στο δε άρθρο 152 του κυρωθέντος με το άρθρο πρώτο του ν. 3463/2006 (ΦΕΚ Α΄ 114),
Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (στο εξής ΚΔΚ), όπως οι στοιχ. i, ii και iii της παρ. 1
αντικαταστάθηκαν με την παρ. 1 του άρθρου 17 του Ν. 3812/2009 (ΦΕΚ Α΄ 234) ορίζεται ότι:
«Ειδική Επιτροπή. 1. Στην έδρα κάθε Περιφέρειας συνιστάται τουλάχιστον μία (1) τριμελής
Ειδική Επιτροπή που αποτελείται από: i. Ένα μέλος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους που
ορίζεται, μαζί με τον αναπληρωτή του, από τον Πρόεδρο του Σώματος και το οποίο προεδρεύει
της Ειδικής Επιτροπής. ii. Τον Πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου της έδρας της Ειδικής
Επιτροπής, ο οποίος αναπληρούται από μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου, το οποίο ορίζεται
από τον ίδιο. iii. Έναν αιρετό εκπρόσωπο της Τοπικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων (Τ.Ε.Δ.Κ.)
του πολυπληθέστερου νομού, με αναπληρωτή, που προέρχεται από την Τ.Ε.Δ.Κ. του επόμενου
σε πληθυσμό νομού, οι οποίοι ορίζονται με απόφαση των οικείων διοικητικών συμβουλίων.
…………. 2. Η Ειδική Επιτροπή ασκεί έλεγχο νομιμότητας, και εκδίδει απόφαση επί της
προσφυγής μέσα σε αποκλειστική προθεσμία τριάντα (30) ημερών από την υποβολή της.
Συνεδριάζει, τουλάχιστον, δύο (2) φορές το μήνα. 3. …… 4. …….. 5. Με κοινή απόφαση των
Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Οικονομίας και
Οικονομικών, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορίζεται η
αποζημίωση των μελών της Επιτροπής και του Γραμματέα αυτής, σύμφωνα με τις ισχύουσες,
κάθε φορά, διατάξεις. Θέματα λειτουργίας της Ειδικής Επιτροπής ρυθμίζονται με απόφαση του
Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης» και στο άρθρο 151 του ιδίου
κώδικα ότι: «Προσφυγή κατά των αποφάσεων του Γενικού Γραμματέα. Οποιοσδήποτε έχει
έννομο συμφέρον μπορεί να προσβάλει τις αποφάσεις του Γενικού Γραμματέα που εκδίδονται
σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 149 και 150, ενώπιον της Ειδικής Επιτροπής του
επόμενου άρθρου, εντός προθεσμίας ενός (1) μηνός από την έκδοση της απόφασης ή την
κοινοποίησή της ή αφότου έλαβε γνώση αυτής».
Επίσης, στην εκδοθείσα κατ’ εξουσιοδότηση της πιο πάνω παρ. 5 του άρθρου 152 του
ΚΔΚ υπ’ αριθμ. 31925/6-6-2007 απόφαση του Υφυπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης
και Αποκέντρωσης «Κανονισμός λειτουργίας της Ειδικής Επιτροπής για την εξέταση
προσφυγών κατά αποφάσεων του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας» (ΦΕΚ Β΄ 1020/22-6-2007) ορίζονται και τα ακόλουθα: «Η λειτουργία της Ειδικής Επιτροπής για την εξέταση
προσφυγών κατά αποφάσεων του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας που εκδίδονται στο
πλαίσιο της άσκησης εποπτείας επί των πράξεων των οργάνων των δήμων και κοινοτήτων και
των νομικών τους προσώπων δημοσίου δικαίου διέπεται από τον παρόντα κανονισμό. Για όσα
θέματα δεν ρυθμίζονται, ειδικώς, με την παρούσα, εφαρμόζονται, αναλόγως, οι διατάξεις περί
συλλογικών οργάνων της Διοίκησης του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (ν. 2690/1999, Α‘ 45)
(Άρθρο 1), «Η Ειδική Επιτροπή, εφόσον η προσφυγή έχει ασκηθεί παραδεκτά, ασκεί έλεγχο
νομιμότητας μόνο επί των λόγων ακύρωσης που προβάλλονται με την προσφυγή κατά της
πράξης του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας» (Άρθρο 4 παρ. 4).
ΙΙ. Στην προκειμένη περίπτωση, σύμφωνα με τα στοιχεία του σχηματισθέντος από την
Επιτροπή φακέλου, προκύπτει ότι με τις υπ΄ αριθμό 642/2011 και 643/2011 αποφάσεις του
Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Κατερίνης καθορίστηκαν η χρήση κοινοχρήστων χώρων,
πλατειών, πεζοδρομίων, πεζοδρόμων, αιγιαλού κλπ. και τα τέλη από τη χρήση κοινοχρήστων
χώρων, πλατειών, πεζοδρομίων, πεζοδρόμων, αιγιαλού του Δήμου Κατερίνης, αντίστοιχα. Με
την υπ’ αριθ. 674/2011 απόφασή του το Δημοτικό Συμβούλιο Δήμου Κατερίνης τροποποίησε και
επαναδιατύπωσε την παραπάνω υπ’ αρ. 642/2011 απόφασή του. Στα πλαίσια της ασκήσεως
ελέγχου νομιμότητας, κατ΄ άρθρο 226 παρ. 2 του ν. 3852/2010 σε συνδυασμό με το άρθρο 238
παρ. 1 του ιδίου ως άνω νόμου, από το Γενικό Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης
Μακεδονίας- Θράκης, οι προαναφερόμενες υπ’ αριθ. 674/2011 και 643/2011 αποφάσεις του
Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Κατερίνης ακυρώθηκαν εν μέρει, ως προς την παρ. Β του άρθρου
2, την παρ. Ζ του άρθρου 2 και το άρθρο 20 η πρώτη και ως προς τα άρθρα 4 και 15 η δεύτερη,
δια της υπ’ αριθ. 352/27-1-2012 απόφασης του Γ.Γ.Α.Δ. Μακεδονίας-Θράκης, για τους λόγους
που διαλαμβάνονται στο σκεπτικό της παραπάνω απόφασης και ειδικότερα επειδή η πρόβλεψη
για τη δημιουργία «παταριών» έμπροσθεν των καταστημάτων και ο συμψηφισμός της
εξόφλησης του κόστους των κατασκευών με τα τέλη κοινοχρήστων χώρων δε στηρίζεται στις
διατάξεις της πολεοδομικής νομοθεσίας, ούτε προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία περί
τελών αντίστοιχα.
Κατά της αποφάσεως αυτής ασκήθηκε από τον προσφεύγοντα Δήμο η υπό κρίση από 15-3-2012 προσφυγή του, που έλαβε αριθμό εκ του πρωτοκόλλου της Επιτροπής 16/27-3-2012. Με
την προσφυγή αυτή ζητείται η ακύρωση της προσβαλλόμενης υπ’ αρ. 352/27-1-2012 απόφασης
του Γ.Γ.Α.Δ. Μακεδονίας-Θράκης, για το λόγο ότι στερείται νομίμου ερείσματος και πλήρους
αιτιολογίας και επικουρικώς για αναντιστοιχία και ανακολουθία του σκεπτικού της
προσβαλλόμενης απόφασης με το διατακτικό της.
ΙΙΙ. Επειδή η κρινόμενη προσφυγή έχει ασκηθεί εμπρόθεσμα, εφόσον προκύπτει
κοινοποίηση της προσβαλλόμενης αποφάσεως στον προσφεύγοντα Δήμο στις 15/2/2012.
Ακολούθως, ο προσφεύγων νομιμοποιείται στην άσκησή της ως έχων προσωπικό, άμεσο
και ενεστώς έννομο συμφέρον, δεδομένου ότι με την προσβαλλόμενη απόφαση
ακυρώθηκαν εν μέρει οι υπ’ αριθ. 674/2011 και 643/2011 αποφάσεις του Δημοτικού
Συμβουλίου Δήμου Κατερίνης. Επομένως, η εξεταζόμενη προσφυγή θα πρέπει να γίνει
τυπικά δεκτή και να εξεταστεί κατ’ ουσία, σύμφωνα, όμως, με την παρ. 4 του άρθρου 4 της υπ’
αριθμ. 31925/6-6-2007 απόφασης του Υφυπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και
Αποκέντρωσης «Κανονισμός λειτουργίας της Ειδικής Επιτροπής για την εξέταση προσφυγών
κατά αποφάσεων του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας (ΦΕΚ Β΄ 1020), μόνον ως προς τους
προβαλλόμενους με την προσφυγή λόγους ακύρωσης.
IV. Επειδή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 79 του ν. 3463/2006 οι δημοτικές και
κοινοτικές αρχές ρυθμίζουν θέματα της αρμοδιότητάς τους εκδίδοντας τοπικές κανονιστικές
αποφάσεις, στο πλαίσιο της κείμενης νομοθεσίας, με τις οποίες δ) καθορίζουν τους όρους και τις
προϋποθέσεις: δ2 για τη χρήση των αλσών και των κήπων, των πλατειών, των παιδικών χαρών
και των λοιπών κοινόχρηστων χώρων.
Επειδή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 13 του Β.Δ/τος της 24-9-/20-10-1958,
ορίζεται ότι: «Επιτρέπεται ή υπέρ δήμου ή κοινότητος επιβολή τέλους εις βάρος των
χρησιμοποιούντων διαρκώς ή προσκαίρως πεζοδρόμια, οδούς, πλατείας και εν γένει
κοινοχρήστους χώρους και το υπέδαφος αυτών. Ως κοινόχρηστος χώρος δια την εφαρμογήν
των διατάξεων του παρόντος νοείται και το δάπεδον χώρων μετά της θέσεως των προσόψεων
των ισογείων των οικοδομών και των εγκεκριμένων οικοδομικών γραμμών (στοαί και το
υπέδαφος αυτών και αποτμήσεις γωνιών οικοδομικών τετραγώνων), αποτελούντων των χώρων
τούτων προεκτάσεις πεζοδρομίων και αφεθέντων εις κοινήν χρήσιν.
2. Τα τμήματα των
κοινοχρήστων χώρων, των οποίων επιτρέπεται η παραχώρησις της χρήσεως, καθορίζονται δι`
αποφάσεως του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου. Ειδικά για τους κοινόχρηστους χώρους
που παραχωρούνται για χρήση σε καφενεία, ζαχαροπλαστεία, εστιατόρια, και παρεμφερή
καταστήματα, το δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο μπορεί με την ίδια απόφασή του να ορίζει ότι
τα σερβιριζόμενα από τα καταστήματα αυτά στους ανωτέρω χώρους είδη θα προσφέρονται σε
τιμές καταστήματος κατώτερης κατηγορίας από εκείνης στην οποία ανήκουν. Εις δήμους
πληθυσμού άνω των 10.000 η απόφασις του συμβουλίου δημοσιεύεται άπαξ εις μίαν ή δύο
εφημερίδας της πόλεως ή του νομού. Προκειμένου περί των λοιπών δήμων και των κοινοτήτων
η απόφασις δημοσιεύεται δια τοιχοκολλήσεως εις την είσοδον του δημοτικού ή κοινοτικού
καταστήματος.
3. α. Το κατά την παράγραφο 1 τέλος ορίζεται ετήσιο δι` αποφάσεως του
Δημοτικού ή Κοινοτικού Συμβουλίου κατά τετραγωνικό μέτρο ανεξαρτήτως χρόνου χρήσεως και
αναλόγως της περιοχής της πόλεως ή του χωριού εις την οποία κείται ο χρησιμοποιούμενος
χώρος. …. γ. Επί πάσης άλλης περιπτώσεως, το τέλος ορίζεται δι’ αποφάσεως του οικείου
συμβουλίου. Εις πάσαν περίπτωσιν το αναλογούν τέλος καταβάλλεται εξ ολοκλήρου προ της
παραδόσεως της αδείας χρήσεως, εις το οικείον δημοτικόν ή κοινοτικόν ταμείον,
αναγραφομένου επ`αυτής του αριθμού του γραμματίου εισπράξεως. Η είσπραξις ενεργείται
κατόπιν σχετικού σημειώματος του δικαιούχου δήμου ή κοινότητος.
4. Η χρήσις των πλατείων διατίθεται εις τους εκμεταλλευομένους τα περί αυτάς καφενεία, ζαχαροπλαστεία, εστιατόρια, παρεμφερείς επιχειρήσεις και καταστήματα, κατά τα δι`αποφάσεως της δημοτικής ή κοινοτικής αρχής ειδικώτερον οριζόμενα. Επιτρέπεται η παραχώρησις της χρήσεως συνεχομένου κοινοχρήστου χώρου, εφ`όσον δεν θίγονται δικαιώματα ετέρου δικαιουμένου της χρήσεως τούτου, εάν όμως οι δικαιούμενοι χρήσεως αυτού είναι πλείονες του ενός, η χρήσις του συνεχομένου τούτου ωρου παραχωρείται αναλόγως των προσόψεων των καταστημάτων αυτών ή αναλόγως άλλων κριτηρίων (τοπικών τουριστικών, κυκλοφοριακών, προσίνου κλπ.). Εν ουδεμιά περιπτώσει ο κατά χρήσιν παραχωρούμενος χώρος επιτρέπεται να επεκτείνεται και εις πεζοδρόμιον παρακειμένου καταστήματος ή κατοικείας, ειμή μόνον τη εγγράφω συγκαταθέσει του χρησιμοποιούντος ή κατέχοντος τα ακίνητα ταύτα.
5. Προκειμένου περί πλατείων ένθα προβάλλονται καταστήματα χρησιμοποιούμενα ως καφενεία, εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία ή παρεμφερείς επιχειρήσεις, εις έκαστον εκμεταλλευτήν τούτων παραχωρείται αναλόγως της προσόψεως του καταστήματος αυτού η χρήσις του 70% του αντιστοιχούντος εις τη προβολήν του χώρου, το υπόλοιπον δε 30% του χώρου, διατίθεται υπό του δημάρχου ή προέδρου της κοινότητος εις τους αυτούς εκμεταλλεύτας εφ`όσον κατά την κρίσιν αυτού δεν παρακωλύεται ουσιωδώς η ελευθέρα χρήσις αυτού. Εν περιπτώσει μη χρησιμοποιήσεως υπό δικαιουμένου του αναλογούντος αυτώ κοινοχρήστου χώρου της πλατείας, η χρήσις του χώρου τούτου δύναται να παραχωρηθή υπό του δήμου ή της κοινότητος εις εκμεταλλευτάς συνεχομένων μετ`αυτού καταστημάτων, αναλόγως της προσόψεώς των».
Επειδή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 19 του ν. 1577/85, ορίζεται ότι «στους
κοινόχρηστους χώρους του οικισμού επιτρέπονται κατασκευές α) για τη διαμόρφωση του
εδάφους, όπως κλίμακες, τοίχοι, διάδρομοι, κεκλιμένα επίπεδα , β) για τον εξοπλισμό τους,
όπως στέγαστρα, αποχωρητήρια, περίπτερα, κιόσκια, τέντες, εγκαταστάσεις παιδότοπων και
άθλησης, πάγκοι, γ) για τον εξωραϊσμό τους, όπως συντριβάνια, ανθοδόχες, εγκαταστάσεις στήριξης φυτών και γενικά κατασκευές για την εξυπηρέτηση του προορισμού των χώρων αυτών. Στους κοινόχρηστους χώρους επιτρέπεται επίσης η εγκατάσταση μνημείων και η τοποθέτηση έργων τέχνης, καθώς και μικρών περιπτέρων για σταθμαρχεία ή πώληση καρτών και εισιτηρίων των αστικών συγκοινωνιών, σε θέσεις που δεν παρεμποδίζουν την κίνηση πεζών και οχημάτων, ύστερα από έγκριση της Ε.Π.Α.Ε., η οποία ελέγχει και την αισθητική ένταξή τους στο περιβάλλον." Όλες οι παραπάνω κατασκευές και εγκαταστάσεις πραγματοποιούνται από τον οικείο δήμο ή κοινότητα ή ύστερα από άδεια του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου, από άλλους δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς ή νομικά πρόσωπα ή ιδιώτες. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων καθορίζονται οι κατηγορίες των πιο πάνω κατασκευών ή εγκαταστάσεων για τις οποίες δεν απαιτείται οικοδομική άδεια».
Επειδή το άρθρο 75 του ν. 3463/2006 περί αρμοδιοτήτων των δήμων και κοινοτήτων
ρητώς διαλαμβάνει ότι οι αρμοδιότητες αυτές ασκούνται σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία,
συνεπώς για τη νόμιμη λήψη των τοπικών κανονιστικών αποφάσεων, πρέπει να τηρούνται
πάντοτε οι προϋποθέσεις της ισχύουσας νομοθεσίας. Σε διαφορετική περίπτωση οι κανονιστικές
αποφάσεις θα πάσχουν διότι εκδίδονται καθ’ υπέρβαση της εξουσιοδοτήσεως (ΣΤΕ 187/1998).
Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του φακέλου, οι εν
μέρει ακυρωθείσες αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Κατερίνης υπ’ αριθ. 674/2011
και 643/2011 δεν στηρίχτηκαν στις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας και, όπως προκύπτει από
τις προπαρατεθείσες διατάξεις τόσο η πρόβλεψη για τη δημιουργία «παταριών» έμπροσθεν των
καταστημάτων όσο και ο συμψηφισμός της εξόφλησης του κόστους των κατασκευών με τα τέλη
κοινοχρήστων χώρων δεν προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία και ως εκ τούτου
εκδόθηκαν καθ’ υπέρβαση της εκ του νόμου εξουσιοδοτήσεως.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ ΟΜΟΦΩΝΑ
Να γίνει τυπικά δεκτή και να απορριφθεί κατ’ ουσία η από 15-3-2012 προσφυγή, λαβούσα
αριθμό εκ του πρωτοκόλλου της Επιτροπής 16/27-3-2012 προσφυγή του ΟΤΑ, με την επωνυμία
«Δήμος Κατερίνης» κατά της υπ’ αριθμ. 352/27-1-2012 απόφασης του Γενικού Γραμματέα
Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας-Θράκης.