Του Κώστα Ζαχαριάδη*
Ιδιαίτερα επιβαρυμένη είναι η ατμόσφαιρα των μεγάλων αστικών κέντρων λόγω της αύξησης της καύσης ξύλου. Η χρήση τζακιών - ξυλόσομπων έχει ραγδαία αύξηση με αποτέλεσμα έως το 70% της χειμωνιάτικης ρύπανσης με ενώσεις άνθρακα να προέρχεται από την καύση ξύλων.
Πρόκειται για μεγάλη κυβερνητική αστοχία που στο όνομα του περιορισμού του λαθρεμπορίου καυσίμων εξίσωσε προς τα πάνω το φόρο του πετρελαίου θέρμανσης με το κίνησης και οδήγησε τα πράγματα σε κρίση ατμοσφαιρικής ρύπανσης . Οι πολίτες μην έχοντας τη δυνατότητα να προμηθευτούν πετρέλαιο στράφηκαν σε φτηνότερες ενεργειακές μεθόδους. Το αποτέλεσμα είναι η εκτόξευση του αριθμού των μικροσωματιδίων (μέχρι και 30 φορές περισσότερα) που επιδρούν στην υγεία όσων έχουν καρδιαγγειακά και πνευμονολογικά προβλήματα.
Ακόμα δεν έχουμε δει τα χειρότερα. Υπάρχει κίνδυνος η κατάσταση να γίνει αφόρητη με συνδυασμό χαμηλής θερμοκρασίας, άπνοιας και ξαστεριάς, που δημιουργεί το φαινόμενο της θερμοκρασιακής αναστροφής και δεν αφήνει τους ρύπους να φύγουν και να διαλυθούν.
Η αυξήσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ θα επιδεινώσουν το φαινόμενο. Ακόμα μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού θα στραφεί σε καύση ξυλείας και όχι μόνο. Πολλοί, ιδίως τα εξαθλιωμένα κοινωνικά στρώματα, καθώς και η τιμή των καυσόξυλων έχει ανέβει, ρίχνουν σε τζάκια ό,τι καίγεται. Εάν καούν μελαμίνες, νοβοπάν, ξύλα με χρώματα ή πλαστικά, τότε το αποτέλεσμα είναι απλά δολοφονικό, καθώς εκπέμπονται στην ατμόσφαιρα διοξίνες και άλλες άμεσα καρκινογόνες ενώσεις.
Ένα σημαντικό φαινόμενο που συντελείται με ιδιαίτερη ένταση τον τελευταίο καιρό είναι η εκτεταμένη λαθραία υλοτόμηση και η εκτεταμένη καταστροφή αστικών και περιαστικών δασών και αλσυλλίων με ότι συνέπειες έχει αυτό για τη ζωή πόλεων και οικισμών, τόσο τους καλοκαιρινούς μήνες όσο και για την αντιμετώπιση πλημμυρικών φαινομένων κατά τους χειμερινούς μήνες.
Η κυβέρνηση δεν απέτυχε οικτρά μόνο στο επίπεδο της στοιχειώδους προστασίας του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας των πολιτών αλλά και δημοσιονομικά. Ο προϋπολογισμός εσόδων από την αύξηση του φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης δε θα έρθει ποτέ διότι πλέον η κατανάλωση έχει πέσει στο ναδίρ αποδεικνύοντας με τον πιο κραυγαλέο τρόπο ότι η φοροδοτική ικανότητα ακόμα και των μεσαίων στρωμάτων έχει προ πολλού εξαντληθεί.
Το ΥΠΕΚΑ και το Υπουργείο Υγείας στέκονται με απάθεια μπροστά στο φαινόμενο. Σε οποιαδήποτε άλλη χώρα της ΕΕ θα είχε σημάνει περιβαλλοντικός συναγερμός και θα είχαν ανακοινωθεί έκτακτα μέτρα όταν οι συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων φτάνουν να είναι δύο με έξι φορές περισσότερες από το ανώτατο όριο που συνιστά ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ως ανώτατο όριο ασφαλείας. Αυτή είναι η κυβέρνηση των δήθεν ευρωπαϊστών με τις επιλογές της διαμορφώνει συνθήκες διαβίωσης που συγκρίνονται με το Πεκίνο ή άλλες πόλεις που φημίζονται για τον βιασμό της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.
Δεν αρκεί όμως η καταγγελία του φαινομένου υπάρχουν λύσεις που άμεσα μπορούν να αμβλύνουν αυτή την επικίνδυνη κατάσταση:
1. Η κυβέρνηση οφείλει δημοσίως να παραδεχτεί την αστοχία της για την εξίσωση προς τα πάνω του φόρου θέρμανσης στο πετρέλαιο και να υλοποιήσει την πρόταση με της προς τα κάτω εξίσωση των φόρων, διευρύνοντας ταυτόχρονα τα οικονομικά και κοινωνικά κριτήρια για τις πληθυσμιακές ομάδες που δικαιούνται επίδομα θέρμανσης.
2. Επιβάλλεται να προχωρήσει ταχύτατα ένα πρόγραμμα άμεσης βελτίωσης της ενεργειακής θωράκισης των κτιρίων με χαμηλότοκά ή άτοκα δάνεια, μέσω ειδικών προγραμμάτων αναπτυξιακού σκοπού, μια δραστηριότητα που πέρα από τα περιβαλλοντικά και ενεργειακά οφέλη που έχει θα δώσει άμεση ώθηση και στον κλάδο των κατασκευών ιδιαίτερα στους μικρομεσαίους.
3. Η κυβέρνηση οφείλει να στελεχώσει άμεσα ένα παρατηρητήριο ατμοσφαιρικής ρύπανσης και με την βοήθεια των ΜΜΕ και φυσικά του internet να οργανώσει καμπάνια ενημέρωσης των πολιτών, να τους επιστήσει την προσοχή για την επικινδυνότητα του φαινομένου και να περιγράψει τι σημαίνει έκτακτα μέτρα προσαρμογής σε περίπτωση ακραίας αύξησης της ρύπανσης.
4. Να παγώσουν οι αυξήσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ, να διευρυνθεί το κοινωνικό τιμολόγιο του ρεύματος
5. Να προστατευτούν – περιφρουρηθούν τα αστικά και περιαστικά δάση απο την λαθροϋλοτόμηση και με νομοθετικές πρωτοβουλίες
*Ο Κώστας Ζαχαριάδης είναι μέλος της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, βιολόγος με μεταπτυχιακό “περιβάλλον και δημόσια υγεία”