Βάλια Μπαζού. Από το Ποντίκι
Ο τίτλος μπορεί να φαίνεται από υπερβολικός έως και προβοκατόρικος, όμως, τα στοιχεία που θα παραθέσουμε δυστυχώς τον επιβεβαιώνουν πλήρως. Και μάλιστα για να είμαι πιο ακριβής, η Παγκόσμια Τράπεζα - μαζί με την Task Force - δεν αναλαμβάνει μόνον τα ηνία του ΥΠΕΚΑ αλλά και του υπουργείου Ανάπτυξης.
Μια ανακοίνωση που εκδόθηκε την Τετάρτη από το ΥΠΕΚΑ μας πληροφορεί, αποπνέοντας μάλιστα και λίγο - πολύ θριαμβευτική διάθεση , ότι στη συνάντηση που είχαν ο υπουργός και ο αναπληρωτής με στελέχη της Παγκόσμιας Τράπεζας και της Task Force συζητήθηκε ο τρόπος που μπορούν να ενσωματωθούν και στην χώρα μας καλές πρακτικές που έχει συντάξει η Παγκόσμια Τράπεζα στο θέμα των χρήσεων γης και της περιβαλλοντικής – επιχειρηματικής αδειοδότησης. Μέχρι εδώ όλα καλά θα πείτε, μέχρι που έρχονται τα χρονοδιαγράμματα και όχι μόνον. Έτσι πληροφορούμαστε ότι: «Μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου η Παγκόσμια Τράπεζα θα έχει έτοιμο έναν οδικό χάρτη για τη αδειοδότηση, τον οποίο μπορεί να αξιοποιήσει η ελληνική πλευρά». Και μιλάμε, βέβαια, για την περιβαλλοντική και επιχειρηματική αδειοδότηση ένα θέμα που «παίζει» τα τελευταία τρία χρόνια σε μια προσπάθεια να αποδοθούν όλα τα δεινά του τόπου στην περιβαλλοντική νομοθεσία, εθνική και ευρωπαϊκή. Ένα θέμα για το οποίο έχει ψηφιστεί προσφάτως νέα νομοθεσία προκαλώντας τις έντονες αντιδράσεις επιστημονικών φορέων και περιβαλλοντικών οργανώσεων που επεσήμαναν ότι οι διαδικασίες για την περιβαλλοντική αδειοδότηση επί της ουσίας έχουν δια νόμου εξαφανιστεί με το υπουργείο Περιβάλλοντος να έχει ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των wonna be επενδυτών σε βάρος του περιβάλλοντος και όχι μόνον.
Η Παγκόσμια Τράπεζα όμως και η Task Force δεν έχουν ικανοποιηθεί όπως προκύπτει από τις συναντήσεις που είχαν με Μανιάτη – Χατζηδάκη και απαιτούν νέες υποκλίσεις και παρεκτροπές από τη νομιμότητα και την κοινή λογική που οι πολιτικές ηγεσίες των δυο υπουργείων είναι πρόθυμες να προσφέρουν. Έτσι για μια ακόμα φορά ετοιμάζονται μέτρα και ρυθμίσεις για την «βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος» αν και προσφάτως και μάλιστα με πανηγυρισμούς και μεγαλοστομίες άλλαξε η σχετική νομοθεσία.
Υπάρχει, όμως, τέτοια ανάγκη ή Παγκόσμια Τράπεζα και Task Force θέλουν απλώς καθεστώς «Μπανανίας» το οποίο με μεγάλη προθυμία θα προσφέρει η κυβέρνηση;
Η περιβαλλοντική αδειοδότηση αποτελεί πράγματι εμπόδιο για την προσέλκυση επενδυτών ή απλώς θέλουν να δώσουν γη και ύδωρ χωρίς κανόνες και όρια;
Υπάρχει πράγματι θέμα με τις χρήσεις γης ή στόχος είναι οι επενδύσεις να καθορίζουν τις χρήσεις σε μια περιοχή και όχι το αντίθετο;
Την απάντηση τη δίνει το ισχύον καθεστώς που ήδη έχει ξεπατώσει την περιβαλλοντική νομοθεσία. Για παράδειγμα υπάρχουν τρεις κατηγορίες έργων που η περιβαλλοντική αδειοδότηση έχει γίνει παιγνιδάκι για τους επενδυτές. Όπως επεσήμανε το WWF Ελλάς στην 9η ετήσια έκθεσή του «Δεσμεύσεις για εφαρμογή - Η περιβαλλοντική νομοθεσία στην Ελλάδα» αυτές είναι:
-Έργα « εθνικής σημασίας»: Η υπαγωγή έργων στην κατηγορία αυτή επιτρέπει την έκδοση περιβαλλοντικών όρων μετά από απευθείας εισαγωγή στο Κεντρικό Συμβούλιο Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης για γνωμοδότηση. Η μη αποστολή των γνωμοδοτήσεων θεωρείται θετική γνώμη. Έτσι η γνωμοδότηση ουσιαστικά αντικαθίσταται από την συμμετοχή σε μία σύσκεψη και ένα τεκμήριο θετικής γνώμης.
-Στρατηγικές επενδύσεις: Η ένταξη ορισμένων έργων στη διαδικασία στρατηγικών επενδύσεων συνεπάγεται την εφαρμογή των ειδικών διατάξεων για περιβαλλοντική αδειοδότηση . Σύμφωνα με την πρόσφατη και ιδιαίτερα προβληματική τροποποίησή τους σε περίπτωση παρέλευσης 45 ημερών, η αρμοδιότητα έκδοσης της απόφασης έγκρισης περιβαλλοντικών όρων μεταφέρεται στον Υπουργό Ανάπτυξης. Το πιο γνωστό έργο που εντάχθηκε στην διαδικασία αυτή είναι οι μεταλλευτικές εγκαταστάσεις στο Πέραμα Έβρου.
.
-Έργα επείγοντος χαρακτήρα και έκτακτης ανάγκης: η περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων επείγοντος χαρακτήρα και έργων και δραστηριοτήτων σε περίπτωση κήρυξης περιοχής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης λόγω ακραίου φυσικού φαινομένου ή άλλης καταστροφής γίνεται με έκδοση εγκυκλίων για την περιβαλλοντική αδειοδότηση. Υποβάλλεται φάκελος εξαίρεσης και εκδίδεται σχετική απόφαση.
Και τέλος όσον αφορά στις χρήσεις γης, να αναφερθούμε στο ΠΔ που στα τέλη του 2011 παρουσίασε θριαμβευτικά ο τότε αναπληρωτής ΥΠΕΚΑ Νίκος Σηφουνάκης δηλώνοντας ότι προϋπόθεση για κάθε επένδυση είναι η ύπαρξη ενός ξεκάθαρου πλαισίου κανόνων που θα καθορίζει τις χρήσεις γης σε όλη την επικράτεια. Ούτε αυτό τους κάνει;
Εν ολίγοις το νομικό οπλοστάσιο υπάρχει και η κυβέρνηση δεν έχει καμιά δικαιολογία για να αποδίδει την αδιαφορία των επενδυτών στα δήθεν προβλήματα με την περιβαλλοντική αδειοδότηση.
Εν ολίγοις, τα στελέχη της Παγκόσμιας Τράπεζας και οι Τροϊκανοι, έχουν δεύτερες σκέψεις που η κυβέρνηση όπως πάντα είναι πρόθυμη να τις ικανοποιήσει δήθεν για τη «σωτηρία» της πατρίδας. Και αυτές οι σκέψεις που συνδέονται με την πολιτική χρήσεων γης θα είναι η χαριστική βολή για το περιβάλλον και όχι μόνον.