Η βιωσιμότητα της κυβέρνησης ΝΔ-ΠΑΣΟΚ είναι αμφίβολη μετά την εγκατάλειψη του πλοίου από τη ΔΗΜΑΡ. Ο πρωθυπουργός, βαριά τραυματισμένος από όσα ακολούθησαν μετά το μαύρο που έριξε στην ΕΡΤ, βρίσκεται στην ομηρεία του μοναδικού κυβερνητικού του εταίρου που θα προσπαθήσει να επιβάλει τους όρους του και να κερδίσει ζωτικό πολιτικό χώρο.
Τους ενώνει η κοινή επιθυμία να παραταθεί η συμμετοχή τους στην εξουσία όσο γίνεται, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι θα φανεί αρκετή για να τους κρατήσει κοντά όταν θα τραβηχτεί η κουρτίνα και θα φανεί το μεγάλο χρηματοδοτικό κενό η κάλυψη του οποίου σημαίνει νέο «πακέτο». Γράφει η Αγγελική Σπανού.
Αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε εξέλιξη παρασκηνιακές συνεννοήσεις για τη σύνταξη μίας νέας προγραμματικής συμφωνίαςπου θα ανακοινωθεί πριν ή μαζί με τον ανασχηματισμό τα αμέσως επόμενα 24ωρα προκειμένου να μη δοθεί η εντύπωση ότι δίνεται η μάχη της καρέκλας. Στο κείμενο αυτό θα αναφέρεται ρητά ότι αποκλείονται νέα μέτρα, ότι προτεραιότητα είναι η καταπολέμηση της ανεργίας και η στήριξη των ευπαθέστερων ομάδων του πληθυσμού, πιθανότατα θα επισημαίνεται η ανάγκη προώθησης νέας αντιρατσιστικής νομοθεσίας αλλά και η αναθεώρηση της μεταναστευτικής πολιτικής. Οι δύο κυβερνητικοί εταίροι θα δεσμεύονται σε εξάντληση της τετραετίας και σε αλλαγή του τρόπου λειτουργίας της κυβέρνησης με τακτικές συνεδριάσεις του υπουργικού συμβουλίου και διαρκή συνεννόηση μεταξύ των δύο κομμάτων.
Στην μυστική ατζέντα Σαμαρά-Βενιζέλου περιλαμβάνεται, σύμφωνα με πολλές ενδείξεις, και η αλλαγή του εκλογικού νόμου για την οποία ενδιαφέρεται ιδιαίτερα το ΠΑΣΟΚ λόγω των χαμηλών ποσοστών στα οποία κινείται πια.
Αλλά η μεγάλη αναστάτωση στο εσωτερικό της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ αφορά στον ανασχηματισμό γιατί η εξουσία είναι η ισχυρότερη συγκολλητική ουσία στους κόλπους του παλαιού δικομματισμού που αναστηλώνεται ως καρικατούρα. Το πιθανότερο είναι ότι θα ισχύσει η αναλογία 2 προς 1 στη μοιρασιά, ενώ δεν είναι σαφές αν ο Ευ. Βενιζέλος θα διεκδικήσει την αντιπροεδρία της κυβέρνησης και το υπουργείο Εξωτερικών. Εχει πει δημοσίως ότι δεν ενδιαφέρεται για κάτι τέτοιο αλλά δεν είναι βέβαιο ότι το εννοεί.
Αναμένεται να "σπάσουν" τα υπουργεία Ανάπτυξης-Υποδομών και Παιδείας-Πολιτισμού, ενώ τον αρμόδιο για τη δημόσια τηλεόραση υφυπουργό θα επιλέξει το ΠΑΣΟΚ αλλά μπορεί, για λόγους συμβολισμού, να μην ανατεθεί σε πολιτικό στέλεχος. Αμετακίνητοι θεωρούνται οι Γ. Στουρνάρας (Οικονομίας), Ν. Δένδιας (Δημόσιας Τάξης), Ο. Κεφαλογιάννη (Τουρισμού) και ο γρίφος αφορά το πρόσωπο που θα καθήσει στην ηλεκτρική καρέκλα που άφησε ο Αντώνης Μανιτάκης (Διοικητικής Μεταρρύθμισης). Ακούγεται ότι ο Ευ. Βενιζέλος εξετάζει πλέον το ενδεχόμενο αξιοποίησης του Μ. Χρυσοχοίδη. Αλλαγές θα γίνουν, το πιθανότερο, στα υπουργεία Εργασίας και Υγείας, ενώ τα μέλη των Κοινοβουλευτικών Ομάδων ΝΔ-ΠΑΣΟΚ κρατούν την ανάσα τους περιμένοντας το κρίσιμο τηλέφωνο.
Ψήφος εμπιστοσύνης δεν θα ζητηθεί και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα καταθέσει πρόταση μομφής. Η κοινοβουλευτική πλειοψηφία των 153 εδρών θα διευρυνθεί με ανεξάρτητους βουλευτές και κατά περίπτωση με βουλευτές της ΔΗΜΑΡ, αλλά ποιος μπορεί να προβλέψει τι θα συμβεί αν χρειαστεί να περάσουν από τη Βουλή νέα μέτρα.
Στο εξωτερικό έχει εμπεδωθεί η αίσθηση ότι η κυβέρνηση αποδυναμώθηκε και αυτό φαίνεται ολοκάθαρα στον διεθνή τύπο. Ξένοι παρατηρητές δυσκολεύονται εμφανώς να κατανοήσουν τι ακριβώς συμβαίνει εδώ αλλά συμπεραίνουν ότι η πολιτική αστάθεια είναι θέμα χρόνου να επανέλθει στο προσκήνιο. Η ανακούφιση εκτός συνόρων αφορά το ότι αποφεύχθηκε ένα ταρακούνημα στην ευρωζώνη πριν από τις « ιερές » γερμανικές εκλογές του Σεπτεμβρίου.
Οι Α. Σαμαράς και Ευ. Βενιζέλος θα συναντηθούν μέσα στο Σαββατοκύριακο,βρίσκονται άλλωστε σε συνεχή τηλεφωνική επικοινωνία. Πρόθεση είναι με την αλλαγή του κυβερνητικού σχήματος και τις προγραμματικές δεσμεύσεις να δημιουργήσουν εντυπώσεις δυναμικής επανεκκίνησης και να εκπέμψουν μήνυμα αποφασιστικότητας και υπευθυνότητας, πυροβολώντας τον Φώτη Κουβέλη για τη φυγή του.
Εχουν καταλάβει ότι βρίσκονται σε δύσκολη θέση όπως προκύπτει από το γεγονός ότι δεν λένε πολλά στους συνεργάτες τους και έχουν δώσει αυστηρή οδηγία να αποφεύγονται διαρροές και ανώνυμα σχόλια προκειμένου να αποφευχθούν συγχύσεις ή παράσιτα στην επικοινωνία των δύο πολιτικών αρχηγών που παίζουν τα τελευταία τους χαρτιά. Η εικόνα που έχει σχηματιστεί στα επιτελεία τους είναι ότι κινούνται προσεκτικά σαν να πατούν πάνω σε γυαλιά.
Η αλήθεια είναι ότι το έδαφος κάτω από τα πόδια τους είναι ολισθηρό αλλά αυτό δεν έχει να κάνει με τις εντυπώσεις που προσπαθούν να δημιουργήσουν αυτή τη στιγμή για να αποκαταστήσουν τραύματα στην εικόνα τους: Για φύγει από τον καθρέφτη η ακροδεξιά διολίσθηση του πρωθυπουργού και για να ξεχαστούν όσα με αφορμή το αντιρατσιστικό και το κλείσιμο της ΕΡΤ είπε ο Ευ. Βενιζέλος για τον πρωθυπουργό με τον οποίο αποφάσισε τελικά να πορευτεί χέρι-χέρι.
Το μεγάλο πρόβλημα είναι ο δημοσιονομικός εκτροχιασμός ο οποίος έχει ήδη διαπιστωθεί από την Τρόικα, οι επικεφαλής του κλιμακίου της οποίας θα επιστρέψουν στην Αθήνα το επόμενο Σάββατο. Η κατάρρευση του ασφαλιστικού συστήματος και τα ελλείμματα του ΕΟΠΠΥ (ύψους 2,5 δισ ευρώ) καθιστούν αναπόφευκτο ένα νέο δάνειο το φθινόπωρο και στην αντίληψη των πιστωτών νέο δάνειο σημαίνει νέο μνημόνιο.
Η ελληνική πλευρά επιδιώκει το χρηματοδοτικό κενό να καλυφθεί με μηδενισμό επιτοκίων, νέα επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής των δανείων και κούρεματου χρέους με συμμετοχή του δημόσιου/θεσμικού τομέα. Αλλά δεν είναι καθόλου αυτονόητο ότι όταν έρθει η ώρα του λογαριασμού θα υπάρξει κατανόηση από τις Βρυξέλλες, τη Φρανκφούρτη και την Ουάσιγκτον παρά το γεγονός ότι το ΔΝΤ έχει αναγνωρίσει το λάθος στη συνταγή και ενώ η ύφεση είναι η πλέον σημαντική αιτία του βουλιάγματος της ελληνικής οικονομίας.
Σαμαράς και Βενιζέλος, όπως όλα δείχνουν, θα παίξουν ξανά το χαρτί της υπακοής με ρητορικές εξάρσεις ανυπακοής για να διεκδικήσουν βοήθεια και επιείκεια από το Βερολίνο μετά το σχηματισμό της νέας γερμανικής κυβέρνησης τον Σεπτέμβριο. Αλλά το πιθανότερο είναι ότι ακόμη και η Α. Μέρκελ τους έχει βαρεθεί.