Η σημερινή ημέρα αποτελεί επέτειο της σφαγής στο Μάι Λάι, μια υπόθεση που αποκάλυψε ένας δημοσιογράφος, με αποτέλεσμα την εκδήλωση ενός από τα μεγαλύτερα αντιπολεμικά κινήματα της ιστορίας.
Πριν από 41 χρόνια, ο Αμερικανός δημοσιογράφος, Σέιμουρ Χερς, έφερε στην επιφάνεια τη σφαγή σχεδόν 500 άμαχων χωρικών στην περιοχή του Μάι Λάι. Η μετάδοση της είδησης «ταρακούνησε» για τα καλά την παγκόσμια κοινή γνώμη.
Πρόκειται αναμφίβολα για μία από τις πιο απεχθείς στιγμές στην ιστορία των ΗΠΑ η οποία συν τοις άλλοις συνέβαλε στην εξάπλωση του αντιαμερικανισμού.
Το απόγευμα της 15ης Μαρτίου 1968, η ομάδα του 25χρονου υπολοχαγού,Γουίλιαμ Κάλεϊ, διατάσσεται να εκκαθαρίσει το χωριό Μάι Λάι, το οποίο φέρονταν να έχει καταληφθεί από κομμουνιστές αντάρτες, Βιετκόνγκ. Όμως, στο χωριό του νότιου Βιετνάμ βρίσκονταν ουσιαστικά γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένοι, οι οποίοι το πρωί της 16ης Μαρτίου έπεσαν θύματα της πρωτοφανούς αγριότητας που επέδειξαν οι στρατιώτες του Κάλεϊ, που έως εκείνη την ημέρα είχαν υπηρετήσει για 3 μήνες στον πόλεμο του Βιετνάμ.
Για περίπου 1 χρόνο, η τραγωδία αποκρύπτεται από το Πεντάγωνο, έως ότου έρθουν στο φως της δημοσιότητας τα κείμενα του Χερς – από τους πρώτους δημοσιογράφους που έγραψαν για τα βασανιστήρια στις φυλακές Αμπού Γκράιμπ του Ιράκ. Στην προσπάθεια αποκάλυψης της σφαγής συνέδραμε και ένας επίμονος επαναπατρισθείς έφεδρος, ο οποίος βομβάρδιζε με σχετικές επιστολές την αμερικανική κυβέρνηση.
Τελικά, πέντε στρατιώτες κάθονται στο εδώλιο του στρατοδικείου, στις 17 Νοεμβρίου 1970. Η ετυμηγορία εκδίδεται την 31η Μαρτίου 1971 και ενοχοποιεί μόνο τον επικεφαλής της επιχείρησης, τον υπολοχαγό Κάλεϊ (καταδικάζεται σε ισόβια κάθειρξη το 1971, η οποία μετατρέπεται σε πρόσκαιρη κάθειρξη 20 ετών και στη συνέχεια 10 ετών, με απόφαση του Αναθεωρητικού Στρατοδικείου στις 16 Φεβρουαρίου 1973).
Εκείνος υποστήριξε ότι εκτελούσε διαταγές ανωτέρων του, γεγονός που αρνήθηκε ο διοικητής του, λοχαγός Έρνεστ Μεντίνα, που κατέθεσε ως μάρτυρας. Ο Κάλεϊ θα παραμείνει σε κατ' οίκον περιορισμό στο διαμέρισμά του στο στρατόπεδο Φορτ Μπένιγκ της Τζόρτζια για μόλις 3,5 χρόνια. Στη συνέχεια θα λάβει χάρη από τον πρόεδρο Νίξον.
Περιστατικά, όπως η αποκάλυψη της σφαγής στο Μάι Λάι (απονεμήθηκε το βραβείο Πούλιτζερ στο Σέιμουρ Χερς), σε συνδυασμό με τις αμερικανικές απώλειες στον πόλεμο, αποτέλεσαν τη βάση για την εξάπλωση ενός δυναμικού αντιπολεμικού κινήματος τόσο στις ΗΠΑ, όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Το σοκ ήταν ιδιαίτερα αισθητό στην κοινή γνώμη και προκάλεσε βαθιά κρίση στην κυβέρνηση του προέδρου Λίντον Τζόνσον.
Με πρόταγμα την απαίτηση να αποσυρθεί ο αμερικανικός στρατός από το Βιετνάμ, μεγάλες διαδηλώσεις και καταλήψεις σε πανεπιστημιακά ιδρύματα χαρακτήρισαν εκείνη την περίοδο. Αξίζει να σημειωθεί ότι τη διερεύνηση της ωμότητας που σημειώθηκε στο Μάι Λάι είχε αναλάβει ένας 31χρονος ταγματάρχης, ο οποίος στη συνέχεια θα τοποθετούνταν στη θέση του αρχηγού των αμερικανικών ένοπλων δυνάμεων αλλά και στην ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ.
Ο Κόλιν Πάουελ, μετά από καταγγελίες στρατιωτών είχε δηλώσει ότι αυτές αντικρούονται από το «γεγονός ότι οι σχέσεις των Αμερικανών στρατιωτών και των Βιετναμέζων είναι άριστες». Μερικά χρόνια αργότερα, κληθείς να σχολιάσει -ως υπουργός Εξωτερικών- τη συμπεριφορά Αμερικανών στρατιωτών απέναντι σε άμαχους Ιρακινούς, θα παραδεχόταν ότι «αυτού του είδους οι φρικαλεότητες συμβαίνουν κάθε τόσο».
«Αισθάνομαι όπως τις ημέρες του Βιετνάμ, μισώ να πληρώνω φόρους για να μπορούν να πηγαίνουν να βομβαρδίζουν κι άλλους ανθρώπους»
Ο Σέιμουρ Χερς για τον πόλεμο στο Ιράκ
Πηγές: sansimera.gr, bbc.com
tvxs