Πόλωση σε ακραία όρια, ΣΥΡΙΖΑ μέσα στο παιχνίδι της αυτοδυναμίας και ανασύσταση του «παλαιού τύπου» δικομματισμού αναδεικνύει η δημοσκόπηση της ALCO, την οποία δημοσιεύει σήμερα «Το Ποντίκι».Είναι η πρώτη έρευνα της εταιρείας μετά την προκήρυξη εκλογών και την ανακοίνωση ίδρυσης κόμματος από τον Γιώργο Παπανδρέου.
Συγκεκριμένα ο ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθεί να προηγείται της Ν.Δ. στην Πρόθεση Ψήφου με 31,6% έναντι 28,6%, ωστόσο, συγκριτικά μετην αμέσως προηγούμενη δημοσκόπηση της ίδιας εταιρείας στις 18-22 Δεκεμβρίου (πριν από τη δεύτερη ψηφοφορία για Πρόεδρο της Δημοκρατίας), βλέπουμε τα εξής πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία:
♦ Η διαφορά του ΣΥΡΙΖΑ από τη Ν.Δ. περιορίζεται κατά 0,3%.
♦ Ο ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζει άνοδο κατά 3,3% για να φτάσει στο 31,6% και η Ν.Δ. άνοδο κατά 3,6% για να φτάσει στο 28,6%.
♦ Στην Αναγωγή της Πρόθεσης Ψήφου επί των έγκυρων ψηφοδελτίων το προβάδισμα του ΣΥΡΙΖΑ ανεβαίνει στο 3,3% και το ποσοστό του στο 33,8% έναντι 30,5% της Ν.Δ.
♦ Το ποσοστό των αναποφάσιστων ψηφοφόρων βρίσκεται στο 9,7% στην Πρόθεση Ψήφου (μειωμένο κατά 2,9%) και ανεβαίνει στο 10,3% στην Αναγωγή επί των εγκύρων.
Με βάση αυτά τα στοιχεία, προκύπτει ότι οι αναποφάσιστοι όντως είναι το τμήμα αυτό του εκλογικού σώματος που θα κρίνει την αυτοδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος και στην έρευνα αυτή φαίνεται να διατηρεί μη αναστρέψιμο προβάδισμα για την εκλογική νίκη. Ας δούμε όμως μια συνολική - και κυρίως πολιτική - ανάλυση των αποτελεσμάτων της έρευνας της ALCO.
Πόλωση - βρόχος για «μικρούς»
Κατ' αρχάς ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να αποκτά τη δυνατότητα κατάκτησης της αυτοδυναμίας, η οποία, σύμφωνα και με τον εκλογικό νόμο, θα κριθεί τόσο από τις τελικές προτιμήσεις των αναποφάσιστων όσο και από το συνολικό ποσοστό των κομμάτων που θα μείνουν εκτός Βουλής. Ήδη πάντως από το 26,9% του Ιουνίου του 2012 και το 26,6% των ευρωεκλογών του Μαΐου του 2014, με το σημερινό 33,8% εμφανίζεται κερδισμένος κατά περίπου 7%.
Από την άλλη πλευρά η Ν.Δ. δείχνει ότι καταφέρνει να υπερβεί την κατρακύλα των ευρωεκλογών, που την είχε φέρει στο 22,7%, και με το 30,5% όχι μόνο ανακτά τις δυνάμεις του Ιουνίου του 2012 (29,7%), αλλά και τις υπερβαίνει κατά 0,8%.
Και όλα αυτά με το ποσοστό των αναποφάσιστων στο 10,3% να προοιωνίζεται αυτό που από την αρχή επισημάναμε: ανασύσταση του «παλαιού τύπου δικομματισμού», ο οποίος, με εκκίνηση από το 64,3% στην παρούσα έρευνα, μπορεί ενδεχομένως να εκτοξευθεί ακόμη και άνω του 70%, αν η πόλωση ενταθεί στον δρόμο προς την κάλπη. Με αυτό το σκεπτικό και αυτά τα στοιχεία, μπορούμε να διαβάσουμε καλύτερα μερικές ακόμη παραμέτρους αυτής της δημοσκόπησης.
1) Για την τρίτη θέση, με βάση τα ευρήματα στην Πρόθεση Ψήφου (σε παρένθεση τα στοιχεία της Αναγωγής επί των εγκύρων) παρατηρείται «συνωστισμός» τεσσάρων κομμάτων σε απόσταση μισής περίπου μονάδας: Ποτάμι 4,2% (4,5%), Χρυσή Αυγή 4,1% (4,4%), ΚΚΕ 3,8% (4,1%), ΠΑΣΟΚ 3,6% (3,9%). Όλα ανεξαιρέτως εμφανίζουν πτώση κατά 0,2% έως 1% συγκριτικά με την προηγούμενη μέτρηση της ίδιας εταιρείας.
2) Το νεοπαγές κόμμα του Γιώργου Παπανδρέου (Κίνημα Δημοκρατών Σοσιαλιστών) κάνει εκκίνηση από το 2,5% (2,7% στην Αναγωγή), αλλά είναι άγνωστο αν θα καταφέρει τις επόμενες μέρες να μπει στη Βουλή. Το 0,5%, πάντως, με βάση το εκλογικό σώμα και τους ψηφίσαντες τον Ιούνιο του 2012, το οποίο το χωρίζει από τη Βουλή με βάση την Πρόθεση Ψήφου, ισούται με περίπου 30.000 ψήφους...
3) Οι Ανεξάρτητοι Έλληνες με 2,2% στην Πρόθεση Ψήφου (2,4% στην Αναγωγή) εμφανίζουν σοβαρή πτώση κατά 0,8% και μάλλον η προοπτική εισόδου τους στη Βουλή απομακρύνεται. Στις διαρροές τους προς τον ΣΥΡΙΖΑ προστίθενται και διαρροές προς τη Ν.Δ.
4) Η Κεντροαριστερά στο σύνολό της εμφανίζει σημαντική συρρίκνωση, καθώς το άθροισμα του ΠΑΣΟΚ, του Ποταμιού και του Κινήματος Δημοκρατών Σοσιαλιστών στο 11,1% (στην Αναγωγή) υπολείπεται σοβαρά τόσο του 18,5% που συγκέντρωσαν τον Ιούνιο του 2012 ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ όσο και του 15,8% που άθροισαν ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι και ΔΗΜΑΡ στις ευρωεκλογές του 2014.
Ενδεικτικές ως προς τη ρευστότητα στον χώρο αυτόν είναι οι διαρροές του ΠΑΣΟΚ, το οποίο, με συσπείρωση μόλις στο 29%, χάνει το 19% των ψηφοφόρων του 2012 προς τον ΣΥΡΙΖΑ, το 18% προς τη Ν.Δ. και το 16,1% προς το κόμμα του Γ Παπανδρέου.
5) Σε επίπεδο μετακινήσεων ψηφοφόρων ιδιαίτερη σημασία προσλαμβάνει η παγίωση της μεγάλης διαφοράς των εισροών του ΣΥΡΙΖΑ από τη Ν.Δ. (παίρνει το 9,4% των ψηφοφόρων της του 2012) από τις διαρροές του προς αυτήν (χάνει μόλις το 2,5% των δικών του ψηφοφόρων του 2012 προς τη Ν.Δ.). Αυτό το στοιχείο, όσο παραμένει ως έχει, καθιστά αδύνατη κάθε σκέψη ανατροπής του προβαδίσματος του ΣΥΡΙΖΑ.
6) Το ότι οι διαρροές του ΣΥΡΙΖΑ και της Ν.Δ. είναι αξιοσημείωτες μόνο στη μεταξύ τους «ανταλλαγή» ψηφοφόρων, με μόνη άλλη σοβαρή τη διαρροή τους προς τους αναποφάσιστους, δείχνει το ύψος της μεταξύ τους πόλωσης, αλλά και την πίεση που υφίστανται όλα τα άλλα κόμματα εξ αιτίας της.
Αυτό σημαίνει επίσης ότι η επιλογή της Ν.Δ. για σκληρή πόλωση της δίνει το δικαίωμα να ελπίζει σε μια πολιτικώς διαχειρίσιμη ήττα, αλλά της φράζει τη δυνατότητα για κάτι περισσότερο, διότι η υψηλή πόλωση και η συμπίεση των μικρότερων κομμάτων στέλνει ψηφοφόρους απευθείας στον ΣΥΡΙΖΑ και όχι σε «ενδιάμεσα» κόμματα...
Πόλωση μεταξύ αρχηγών
Συμπληρωματικά στα στοιχεία που περιγράφουν την υφή και την ένταση της πόλωσης, η δημοσκόπηση αυτή διερεύνησε και μερικούς δείκτες εμπιστοσύνης και προτίμησης, μακριά από την κινδυνολογική ατζέντα. Τα ευρήματα και σε αυτό το επίπεδο συμπληρώνουν την εικόνα που προκύπτει από τη διερεύνηση της πρόθεσης ψήφου.
1) Στο ερώτημα «Ποιος μπορεί να κλείσει καλύτερα τη διαπραγμάτευση με τους δανειστές» οι απαντήσεις είναι: Σαμαράς 35%, Τσίπρας 27% και Κανένας 35%. Σύνολο για τους δύο αρχηγούς: 62%.
2) Στο ερώτημα «Ποια πολιτική για την οικονομία θα θέλατε να εφαρμοστεί, αυτή που προτείνει ο Α. Σαμαράς ή εκείνη που προτείνει ο Α. Τσίπρας;» οι απαντήσεις είναι: Σαμαράς 33%, Τσίπρας 33% και Καμία 29%. Σύνολο για τους δύο αρχηγούς: 66%.
3) Στο ερώτημα «Ποιο είναι για σας το βασικό κριτήριο για να επιλέξετε τι θα ψηφίσετε στις εκλογές;» οι απαντήσεις είναι: «Να δώσω την ευκαιρία στον Τσίπρα να εφαρμόσει τη δική του πολιτική» 36%, «Να δώσω την ευκαιρία στον Σαμαρά να συνεχίσει τη δική του πολιτική» 34% και «Δεν Ξέρω / Δεν Απαντώ» 30%. Σύνολο για τους δύο αρχηγούς: 70%.
4) Στο ερώτημα για τον «περισσότερο αξιόπιστο πρωθυπουργό» οι απαντήσεις είναι: Σαμαράς 39%, Τσίπρας 29%, Κανένας 30%. Σύνολο για τους δύο αρχηγούς: 68%.
Όλα τα παραπάνω ερωτήματα δείχνουν ότι εκδηλώνεται ευκολότερα απ' όσο παλαιότερα προτίμηση μεταξύ των δύο μονομάχων, άρα οι ψηφοφόροι τοποθετούνται στην τελική ευθεία για τις εκλογές και δείχνουν ότι η πόλωση εντείνεται και για τα πρόσωπα των δύο αρχηγών. Τα δε αθροιστικά ποσοστά είναι ενδεικτικά.
5) Αφήσαμε για το τέλος ένα ακόμη ερώτημα, εντελώς διαφορετικό από τα προηγούμενα, το οποίο ίσως είναι το πιο αποκαλυπτικό στην ομάδα αυτή ερωτημάτων: «Ποια από τις παρακάτω πιστεύετε ότι πρέπει να είναι η προτεραιότητα της κυβέρνησης που θα προκύψει από τις εκλογές;». Πολύ ενδιαφέρουσες οι απαντήσεις:
♦ Προώθηση της ανάπτυξης 35%.
♦ Αντιμετώπιση της κοινωνικής κρίσης 29%.
♦ Διεκδίκηση λύσης για το χρέος 26%.
♦ Συνέχιση των μεταρρυθμίσεων 6%.
Αν μη τι άλλο, οι απαντήσεις αυτές σκιαγραφούν το σημαντικότερο ίσως κριτήριο ψήφου και ερμηνεύουν σε μεγάλο βαθμό το αίτιο για το προβάδισμα του ΣΥΡΙΖΑ.
Τα σενάρια επίτευξης της αυτοδυναμίας
Ο καθοριστικός ρόλος των αναποφάσιστων στο τελικό εκλογικό αποτέλεσμα και στη δυνατότητα του προπορευόμενου ΣΥΡΙΖΑ να καταφέρει την αυτοδυναμία σε κάθε περίπτωση συνδυάζεται με το εκλογικό άθροισμα των κομμάτων που θα μείνουν εκτός Βουλής. Ας δούμε όμως όλα τα στοιχεία με τη σειρά για να αντιληφθούμε πόσο πολύ εξαρτάται από την ψήφο ενός εκάστου το σκηνικό της επόμενης μέρας.
1) Ο ΣΥΡΙΖΑ στη δημοσκόπηση της ALCO καταγράφεται στο 33,8%. Το ποσοστό των εκτός Βουλής κομμάτων βρίσκεται στο 8,5%, με δυνατότητα να αυξηθεί ενδεχομένως κατά 0,5% ή 1% και να φτάσει, ενδεχομένως, ακόμη και στο 9,5%. Αν αυτό ήταν το εκλογικό αποτέλεσμα, ο ΣΥΡΙΖΑ θα χρειαζόταν να φτάσει σε ποσοστό 36,6% για να πάρει 151 βουλευτές. Με δεδομένο το 10,3% των αναποφάσιστων, αυτό δεν φαίνεται ιδιαίτερα δύσκολο, αφού θα του έλειπε μόλις 2,8% για να επιτύχει τον στόχο του.
2) Απαραίτητη προϋπόθεση όμως για να ισχύσει το παραπάνω σενάριο είναι το πρωτοεμφανιζόμενο κόμμα του ΓΑΠ να μην βρει τις δυο - τρεις δεκάδες χιλιάδες ψήφους για να μπει στη Βουλή. Δεδομένου όμως ότι το κόμμα αυτό κάνει μόλις την πρώτη του δημοσκοπική εμφάνιση, είναι εξαιρετικά παρακινδυνευμένο να προδικάσει κάποιος την πορεία του.
3) Για να αντιληφθούμε καλύτερα τη σχέση μεταξύ του ποσοστού του ΣΥΡΙΖΑ και του ποσοστού των κομμάτων εκτός Βουλής στα σενάρια της αυτοδυναμίας, πρέπει να σημειώσουμε ότι: Γ ια κάθε 1% αύξησης του ποσοστού των εκτός Βουλής κομμάτων, ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται κατά 0,4% μικρότερο ποσοστό. Ας το δούμε με αριθμούς:
♦ Με 6% στα εκτός Βουλής, ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται 38%.
♦ Με 7% στα εκτός Βουλής, ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται 37,6%.
♦ Με 8% στα εκτός Βουλής, ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται 37,2%.
♦ Με 9% στα εκτός Βουλής, ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται 36,8%.
♦ Με 10% στα εκτός Βουλής, ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται 36,4%.
♦ Με 11% στα εκτός Βουλής, ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται 36%.
Να σημειωθεί ότι τον Ιούνιο του 2012 το ποσοστό των εκτός Βουλής έμεινε στο 6% και, αν αυτό το ποσοστό επαναληφθεί στις 25 Ιανουαρίου, ο ΣΥΡΙΖΑ θα χρειάζεται 38% για την αυτοδυναμία.
4) Τι σημαίνουν πρακτικά τα παραπάνω; Πρώτον, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, αν π.χ. το κόμμα του ΓΑΠ μπει στη Βουλή και τα εκτός Βουλής κόμματα μείνουν χαμηλά, είναι δυνατόν να υπερβεί ακόμη και κατά 11% το ποσοστό των εκλογών του Ιουνίου του 2012 και των ευρωεκλογών του 2014 και να μην φτάσει στην αυτοδυναμία.
Δεύτερον, ότι η επίδοση του κόμματος του ΓΑΠ και, δευτερευόντως, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες θα κρίνουν πάρα πολλά. Δεδομένου ότι οι ΑΝ.ΕΛΛ. είναι πιθανότερο να μείνουν εκτός Βουλής, ο ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται καθαρό «μέτωπο» στον Παπανδρέου ώστε να επωφεληθεί από τυχόν αποτυχία του.
5) Συμπέρασμα από τα παραπάνω: Η μάχη της αυτοδυναμίας του ΣΥΡΙΖΑ ή θα δοθεί ψήφο με την ψήφο και από πόρτα σε πόρτα ή, απλώς, δεν θα επιτευχθεί...Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ