Διαγραφή, «απόσυρση» ή επιμήκυνση; Ποια είναι η ιδανικότερη λύση για τη διαχείριση του χρέους από μια κυβέρνηση με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ; Αυτό το ερώτημα φαίνεται ότι απασχολεί έντονα το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης το τελευταίο διάστημα σε επιτελικό επίπεδο.
Μπορεί η προγραμματική θέση του ΣΥΡΙΖΑ, με βάση την οποία τοποθετήθηκε και ο Αλέξης Τσίπρας στη ΔΕΘ, να μιλάει για διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους, με μορατόριουμ και ρήτρα ανάπτυξης στα πρότυπα της Διάσκεψης του Λονδίνου το 1953, ωστόσο φαίνεται ότι οι... αναζητήσεις των οικονομολόγων του ΣΥΡΙΖΑ δεν σταματούν εκεί.
Η πρόσφατη αναφορά του επικεφαλής της Επιτροπής Προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννη Δραγασάκη στην πρόταση για «απόσυρση» ή «πάγωμα» του χρέους, εύλογα, δεν πέρασε απαρατήρητη.
Σύμφωνα με τα όσα είπε στη συνέντευξή του στη «Real News», «αντί για “κούρεμα” μπορεί να υπάρξει απόσυρση του μεγαλύτερου μέρους του χρέους, δηλαδή ένα μέρος του χρέους να αποσυρθεί από τις αγορές ή τους φορείς που το κατέχουν σήμερα και να κρατηθεί “παγωμένο” στα πλαίσια της ΕΚΤ».
Η πρόταση αυτή, την οποία διατύπωσαν οι οικονομολόγοι Πιερ Παρί και Σαρλ Βιπλόζ, είναι, σύμφωνα με τον κορυφαίο οικονομολόγο του ΣΥΡΙΖΑ, «μία από τις πολλές» ρυθμίσεις «που μπορούν να υλοποιηθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο». «Η τακτική, λοιπόν, και οι τεχνικές για την απομείωση ή την απόσβεση του χρέους μπορούν να συζητηθούν» συνέχισε, στο πλαίσιο μιας πανευρωπαϊκής διάσκεψης, αλλά ο στρατηγικός στόχος του ΣΥΡΙΖΑ για διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του χρέους (με ρήτρα ανάπτυξης και διεκδίκηση αναπτυξιακών κονδυλίων) δεν αλλάζει, κατέληξε.
Με άλλα λόγια, ο Δραγασάκης υποστηρίζει ότι η «απόσυρση» ή το «πάγωμα» χρέους αποτελεί μια από τις τεχνικές διαγραφής χρέους, οι οποίες μπορούν να επιφέρουν το ίδιο ουσιαστικά αποτέλεσμα. Στην ίδια πρόταση είχε αναφερθεί προ μηνών και ο υπεύθυνος Οικονομικής Πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ Γιάννης Μηλιός, όπως θύμισε ο ίδιος, χρησιμοποιώντας τον όρο «θάψιμο του χρέους», παραπέμποντας ωστόσο στην ίδια μελέτη των παραπάνω οικονομολόγων.
Επιδίωξη συμβιβασμού
Σύμφωνα με παράγοντες του ΣΥΡΙΖΑ, πάντως, η αναφορά αυτή δεν είναι τυχαία.
Αντανακλά την προσπάθεια του οικονομικού επιτελείου να «αποφορτίσει» τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης του χρέους από το πιο «συγκρουσιακό» πλαίσιο που υποδηλώνει η διαγραφή, επιλέγοντας πολιτικά πιο αποδεκτούς όρους και τεχνικές σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπου είναι κυρίαρχες οι συστημικές αντιλήψεις για το χρέος, ώστε να διευκολυνθεί μια ενδεχόμενη σύναψη συμμαχιών, ιδιαίτερα με τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι κυβέρνηση και θα κληθεί να διαπραγματευτεί με τους δανειστές.
Την ίδια ώρα, ο Δραγασάκης φαίνεται να επιχειρεί με αυτόν τον τρόπο να απαντήσει στις επιθέσεις του κυβερνητικού στρατοπέδου περί απουσίας ενός Plan B (σε περίπτωση που οι δανειστές δεν αποδεχτούν τη θέση του ΣΥΡΙΖΑ περί κουρέματος), εμφανίζοντας σειρά εναλλακτικών προτάσεων εντός του πλαισίου της ευρωζώνης, δυνάμει αποδεκτών από τους δανειστές.
Της τοποθέτησης αυτής είχε προηγηθεί στις αρχές Σεπτεμβρίου αναφορά του Γιώργου Σταθάκη, κοινοβουλευτικά αρμόδιου για θέματα Ανάπτυξης, η οποία παρέπεμπε ευθέως στην επιμήκυνση. Τότε ο Γ. Σταθάκης σημείωνε ότι «δεν έχει σημασία η μορφή με την οποία γίνεται η μείωση του χρέους» και πώς, αν το χρέος «πάει» στα 100 χρόνια, αυτό ισοδυναμεί με κούρεμα 50%.
Πάντως, ο γραμματέας της Κ.Ε. Δημήτρης Βίτσας σε δηλώσεις του τη Δευτέρα διευκρίνισε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ «δεν έχει προσχωρήσει στη λογική της επιμήκυνσης» προσθέτοντας ότι «η επιμήκυνση δεν είναι διαγραφή, είναι πολιτική επιτήρηση».
Ο Γιώργος Σταθάκης, πριν από λίγες μέρες, τόνιζε εκ νέου ότι το χρέος χρειάζεται μια γενναία «απομείωση», όρος που εκ τότε φαίνεται ότι καθιερώθηκε στην Κουμουνδούρου ως μια πιο γενική διατύπωση που μπορεί να καλύψει μια σειρά ενδεχόμενων τεχνικών αναφορικά με τη ρύθμιση χρέους.
Οι αντιρρησίες
Όλα τα παραπάνω έχουν προκαλέσει ανησυχία στα στελέχη της Αριστερής Πλατφόρμας, τα οποία στις δημόσιες τοποθετήσεις τους σπεύδουν να υπενθυμίσουν τη θέση του ΣΥΡΙΖΑ περί «διαγραφής του μεγαλύτερου μέρους του χρέους», σύμφωνα με τη συνεδριακή απόφαση του ιδρυτικού συνεδρίου του 2013.
Σε συνέντευξή του στον «Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής» ο Παναγιώτης Λαφαζάνης υπογραμμίζει με νόημα τα εξής: «Ο ΣΥΡΙΖΑ θα απομακρύνει άμεσα την τρόικα και θα ακυρώσει τα μνημόνια και τους εφαρμοστικούς νόμους, ενώ θα προχωρήσει σε διαπραγμάτευση επί του χρέους με στόχο τη διαγραφή του μεγαλύτερου μέρους του, όπως ορίζει το πρόγραμμά μας. Εμείς τις προγραμματικές μας δεσμεύσεις, που θα έχει εγκρίνει ο ελληνικός λαός, θα τις τιμήσουμε και θα τις υλοποιήσουμε, σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα από τις απειλές και τους εκβιασμούς που ενδεχομένως δεχθούμε».
Παράλληλα, σε αρθρογραφία / σχολιογραφία στην ιστοσελίδα του Αριστερού Ρεύματος Iskra ασκείται κριτική στην πρόταση για «απόσυρση» του χρέους, υπό το σκεπτικό ότι φορτώνει το χρέος στις μελλοντικές γενιές και δεν καταργεί την υποχρέωση εξυπηρέτησής του. Επιπλέον εκφράζεται η εκτίμηση ότι κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ επιχειρούν να «λειάνουν» τη θέση του ΣΥΡΙΖΑ για το χρέος.
Στην Πολιτική Γραμματεία της Τρίτης το θέμα τέθηκε από τα στελέχη της Αριστερής Πλατφόρμας και από άλλους, ενώ είναι ενδεικτικό ότι στη συνεδρίαση μετείχε και ο Παναγιώτης Λαφαζάνης, αν και δεν είναι μέλος του οργάνου, επισημαίνοντας ότι δεν βοηθά η «πανσπερμία» δηλώσεων για τη διαπραγμάτευση του χρέους.
Η απάντηση από τον Αλέξη Τσίπρα, προκειμένου να κάμψει τις όποιες ανησυχίες εκφράστηκαν, είχε δύο σκέλη:
◆ Αφενός τόνισε ότι η θέση του ΣΥΡΙΖΑ για το χρέος δεν αλλάζει και είναι σαφής.
◆ Αφετέρου πρότεινε τη συγκρότηση μιας επιτροπής για το θέμα της διαπραγμάτευσης του χρέους, την ευθύνη της οποίας θα έχει ο πρώην ευρωβουλευτής Νίκος Χουντής – πρόταση η οποία, σύμφωνα με πληροφορίες, έγινε αποδεκτή από όλους.
Πάντως η συζήτηση θα συνεχιστεί..
Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ,