Πέμπτη 12 Ιουνίου 2014

Επιστήμονες «αναγέννησαν» τον ιό της ισπανικής γρίπης

Πειράματα

Αμερικανοί επιστήμονες δημιούργησαν έναν φονικό ιό συρναμολογώντας τον από επιμέρους γενετικά τμήματα άλλων ιών της γρίπης των πτηνών. Το αποτέλεσμα είναι ότι διαφέρει μόλις κατά 3% από τον ιό που το 1918 είχε προκαλέσει την πανδημία της ισπανικής γρίπης που άφησε πίσω της σύμφωνα με τον επίσημο απολογισμό 21.640.000 νεκρούς ενώ κατ' άλλους υπολογισμούς 50 έως 100.000.000.

Σκοπός των επιστημόνων ήταν να διαπιστώσουν πόσο εύκολο είναι να αναδυθεί στην εποχή μας ξανά ένας τέτοιος επικίνδυνος ιός ώστε να είναι προετοιμασμένη η ανθρωπότητα. Η έρευνα αποκαλύπτει ότι τα διάφορα στελέχη ιών της γρίπης των πτηνών, που κυκλοφορούν σήμερα στη φύση, περιέχουν όλα τα αναγκαία γενετικά συστατικά που μπορεί να συνδυαστούν κάποια στιγμή και έτσι να γεννήσουν ένα νέο άκρως φονικό ιό. Οι ιοί της γρίπης κυκλοφορούν στα άγρια πουλιά και ζώα, ενώ σπάνια μεταλάσσονται, ανταλάσσοντας γονίδια μεταξύ τους, έτσι ώστε να μολύνουν και τους ανθρώπους.

Όπως γράφουν στην έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Cell Host and Microbe, «δείξαμε πως στη φύση υπάρχει ένα απόθεμα γονιδίων που έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει μία σοβαρή πανδημία στο μέλλον». Δεν μπορούν πάντως να πουν με βεβαιότητα πόσο πιθανό είναι τελικά να συμβεί αυτό. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν την τεχνική της ανάστροφης γενετικής για να «συναρμολογήσουν» τον ιό από επιμέρους γενετικά τμήματα άλλων ιών της γρίπης των πτηνών. Στη συνέχεια, έκαναν τις κατάλληλες μεταλλάξεις σε αυτόν, ώστε να μεταφέρεται μέσω του αέρα και έτσι να εξαπλώνεται πιο εύκολα από τον ένα οργανισμό στον άλλο, πράγμα που τον καθιστά δυνητικά πιο φονικό. Εντόπισαν επτά μεταλλάξεις σε τρία γονίδια, που μπορούν να τον κάνουν να μεταδίδεται μεταξύ των ανθρώπων τόσο εύκολα όσο ο ιός της ισπανικής γρίπης.

Αντιδράσεις για τα «τρελά πειράματα»

Η επιστημονική κοινότητα θορυβήθηκε από την έρευνα εκφράζοντας επιφυλάξεις και ανησυχίες. Ζήτησαν την άμεση διακοπή των ερευνών, θεωρώντας ότι τέτοια «τρελά» και «επικίνδυνα» πειράματα μπορεί να έχουν ανεπιθύμητες συνέπειες για τον πληθυσμό όλης της Γης, αν το φονικό στέλεχος ξεφύγει από το εργαστήριο υψηλής ασφαλείας όπου δημιουργήθηκε.

«Η έρευνα που κάνουν είναι τελείως τρελή. Το όλο πράγμα είναι υπερβολικά επικίνδυνο. Ναι, υπάρχει κίνδυνος, αλλά όχι από τους ιούς εκεί έξω στα ζώα. Προέρχεται από τα επιστημονικά εργαστήρια υπερβολικά φιλόδοξων ανθρώπων», δήλωσε ο λόρδος Μέη, πρώην πρόεδρος της Βασιλικής Εταιρείας επιστημών της Βρετανίας.

Ο καθηγητής επιδημιολογίας της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ Μαρκ Λίπσιτς δήλωσε ότι «είναι μια ριψοκίνδυνη δραστηριότητα, ακόμη και για τα πιο ασφαλή εργαστήρια. Οι επιστήμονες δεν θα έπρεπε να παίρνουν τέτοια ρίσκα χωρίς ισχυρές ενδείξεις ότι η δουλειά τους μπορεί να σώσει ζωές, κάτι που δεν κάνει η νέα έρευνα. Πειράματα όπως αυτά μπορεί να εξαπολύσουν μία καταστροφική πανδημία, αν ο ιός δραπετεύσει ή σκόπιμα απελευθερωθεί από κάποιο εργαστήριο».

Οι ερευνητές υποστήριξαν ότι οι επικριτές του δεν κατανοούν τη ζωτική σημασία των ερευνών του και τις επαρκείς προφυλάξεις που λαμβάνονται, ανέφερε ότι, σύμφωνα με τα πειράματά του, το εμβόλιο κατά της γρίπης Η1Ν1 των χοίρων του 2009, καθώς και το αντιικό φάρμακο «οσελταμιβίρ» (Ταμιφλού), φαίνονται να φέρνουν αποτελέσματα κατά του νέου ιού της ισπανικής γρίπης. Συνεπώς, κατ' εκείνους, είναι σημαντικό να δημιουργούνται αποθέματα τέτοιων φαρμάκων.

Όμως ο ιολόγος Σάιμον Γουέιν-Χόμπσον του Ινστιτούτου Παστέρ του Παρισιού αντέτεινε ότι οι κυβερνήσεις θα πάρουν στα σοβαρά τους ενυπάρχοντες κινδύνους από τα πειράματα αυτά, μόνο όταν συμβεί πράγματι κάποιο ατύχημα. «Είναι τρέλα, ανοησία. Ο κίνδυνος να δραπετεύσει ο ιός, είναι μικρός, αλλά όχι μηδαμινός. Αν η κοινωνία, οι έξυπνοι πολίτες, καταλάβαιναν τι συμβαίνει, θα έλεγαν "τι στο καλό κάνετε;"».

Η ισπανική γρίπη

Η ισπανική γρίπη, που ξέσπασε το 1918μ πιθανότατα προήλθε από την Άπω Ανατολή, και πήρε το όνομά της επειδή οι πρώτες αναφορές για την πανδημία προήλθαν από τον Τύπο της Ισπανίας, η οποία δεν συμμετείχε στον πόλεμο. Ο θάνατος επερχόταν από οξύ φλεγμονώδες πνευμονικό οίδημα, αιμορραγική πνευμονίτιδα, ή πνευμονία με οξύ αιμορραγικό οίδημα. Παρατηρούνταν κυάνωση του δέρματος ιδιαίτερα γύρω από το πρόσωπο, στο στόμα, στο λαιμό και στα δάκτυλα. Στη νεκροψία οι βάσεις των πνευμόνων ήταν περισσότερο προσβεβλημένες και οι θωρακικές κοιλότητες περιείχαν ανοικτό καφέ ή κίτρινο ως σκούρο κόκκινο υγρό.



Τα πρώτα κρούσματα της εκδηλώθηκαν στη Γαλλία τον Απρίλιο του 1918 ανάμεσα στα βρετανικά συντάγματα που στάθμευαν στη Ρουέν και στο Βιμερέ. Καθώς μετακινούνταν τα στρατεύματα μετακινείτο και η ασθένεια. Έτσι τον Μάιο επεκτάθηκε σε όλη τη Γαλλία και στην Ιταλία, στη Μεγάλη Βρετανία και στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στη Γερμανία εισήλθε με τους αιχμαλώτους που είχε συλλάβει.



Τον Ιούνιο η πανδημία έφτασε στις Ινδίες, τον Ιούλιο στη Νέα Ζηλανδία και τον Αύγουστο στη Νότιο Αφρική. Έως τον Ιανουάριο του 1919 η Αυστραλία κατόρθωσε να μην πληγεί λόγω μιας αυστηρής καραντίνας.



Στις 10 Ιουλίου του 1918 160.000 κρούσματα έπληξαν το Βερολίνο. Στη Μεγάλη Βρετανία η γρίπη προκάλεσε τον θάνατο 220.000 ανθρώπων, στις Ηνωμένες Πολιτείες σημειώθηκαν πάνω από 550.000 θάνατοι, ενώ στην Ιαπωνία περί τα 250.000 θύματα και στις Ινδίες τα πέντε εκατομμύρια.
tvxs