Ευτυχώς επτωχεύσαμεν.

Του Θέμη Τζήμα

       Ο Χαρίλαος Τρικούπης στον οποίο και αποδίδεται η φράση “δυστυχώς επτωχεύσαμεν”- αν και αμφισβητείται ιστορικώς κατά πόσο όντως την είπε- είχε το θάρρος, την πολιτική εντιμότητα και συναίσθηση να βάλει το “δυστυχώς” πριν το επτωχεύσαμεν.

       Σήμερα ο Β. Βενιζέλος, ο Γ. Παπανδρέου, ο Α. Σαμαράς και ο Λ. Παπαδήμος, συνεπικουρούμενοι από πλήθος τηλεοπτικών παπαγάλων, δε διακατέχονται από τέτοιες “ευαισθησίες”. Πριν το επτωχεύσαμεν, που δεν εκστομίζουν αλλά προκάλεσαν και περιγράφουν, τοποθετούν κατ' ουσίαν το “ευτυχώς”.

          Δεν αναφέρομαι μόνο ή κυρίως στην πιθανή πυροδότηση των ασφαλίστρων κινδύνου. Δε θα κλάψουμε τους οργανισμούς που θα κληθούν να τα αποπληρώσουν. Οι βασικοί πυλώνες του παγκοσμίου χρηματοπιστωτικού συστήματος εμπνεύστηκαν τέτοιους μηχανισμούς ακριβώς για περιπτώσεις όπως της σημερινής αναδιάρθρωσης χρέους και πολύ καλά κάνουν και τους ενεργοποιούν, παρότι αυτή η ενεργοποίηση δε θα είναι άνευ επιπτώσεων στη σοβούσα ευρωπαϊκή κρίση χρέους: πιθανότατα σε λίγο τα CDS's της Πορτογαλίας και της Ιρλανδίας τουλάχιστον, θα αρχίσουν να παίρνουν την ανιούσα.

       Δεν αναφέρομαι ούτε στις αξιολογήσεις των οίκων αξιολόγησης που ούτως ή άλλως ήταν αναμενόμενες.

        Αναφέρομαι κυρίως στο ότι η ελληνική κυβέρνηση υπέγραψε- η πρώην και η νυν- και υλοποίησε -η νυν- μια συμφωνία αναγκαστικής αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, η οποία επειδή ασκείται καθυστερημένα και επειδή συνοδεύεται από μη βιώσιμες πολιτικές τιμωρητικού νεοφιλελευθερισμού αφήνει τον ελληνικό λαό να κυνηγάει σισύφεια, έναν μη επιτεύξιμο στόχο ως προς το δημόσιο χρέος. Ένα στόχο που ακόμα και αν επιτευχθεί δε θα το καταστήσει βιώσιμο, καθώς η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους στο 120,5% τέθηκε σε αυτό το επίπεδο απλά και μόνο γιατί τόσο είναι το σημερινό χρέος της Ιταλίας.

       Αναφέρομαι στην ύφεση που διαλύει κάθε παραγωγική διαδικασία, ερημοποιεί μαζί με την ανεργία την ελληνική κοινωνία, βυθίζει σε οξύτερη δημογραφική κρίση τη χώρα και εξαφανίζει κάθε κοινωνικό δικαίωμα εν τοις πράγμασι ή και τυπικά, μεταξύ των οποίων αυτά που συμπεριλαμβάνονται στο βασικό τετράπτυχο: εργασία- παιδεία- υγεία- ασφάλιση. Την ίδια στιγμή το εγχώριο και διεθνές παρασιτικό κεφάλαιο ενισχύει τη θέση του.

       Αναφέρομαι στο ότι η χώρα χάνει κάθε ασυλία, εκχώρησε το ελληνικό δίκαιο των ομολόγων και θα βιώσει μια πρωτοφανή εξάρτηση καθώς το 80% του ούτως ή άλλως μη βιώσιμου δημοσίου χρέους περνά στον έλεγχο ξένων κρατών. Κατά συνέπεια η χώρα χάνει βασικά δικαιώματα, χάνει ακόμα περισσότερη από τη διεθνή ισχύ της και κερδίζει χρόνο υπέρ των πιστωτών της- κρατών και εναπομείναντος ιδιωτικού τομέα- προκειμένου αυτοί και όχι η Ελλάδα να προετοιμαστούν αποτελεσματικότερα απέναντι σε ένα ενδεχόμενο βίαιης χρεοκοπίας της χώρας, που μπορεί να προκύψει είτε από τη- φυσιολογική- αποτυχία εφαρμογής ενός αδιέξοδου νεοφιλελεύθερου προγράμματος, είτε από την επιδείνωση της ευρωπαϊκής κρίσης. Κρίση που επιθανώς να οδηγήσει σε μετασχηματισμούς της ίδιας της ζώνης του Ευρώ.

       Αναφέρομαι στο ότι η ελληνική κυβέρνηση στο πλαίσιο της υπακοής της προς τους ξένους εντολοδότες της έχει αποδεχτεί το νέο δημοσιονομικό σύμφωνο, το ζουρλομανδύα δηλαδή της Ευρώπης, που ίσως τεμαχίσει τη ζώνη του ευρώ, καθιστώντας πεντακάθαρα το κοινό νόμισμα φυλακή των λαών της Ευρώπης.

       Αναφέρομαι στο ότι με πρόσχημα την ανάγκη να εφαρμοστεί αυτή η συμφωνία, βιώνουμε ήδη μια ακόμα σκληρότερη τηλεοπτική χούντα, μια ακόμα εντονότερη προσπάθεια αντιδημοκρατικής ποδηγέτησης της ελληνικής πολιτικής ζωής, προς όφελος του κόμματος του μνημονίου- όπως το έχει ονομάσει ο Ν. Κοτζιάς.

        Αναφέρομαι δηλαδή στο ότι η χρεοκοπία όχι μόνο δεν απετράπη αλλά ότι αντίθετα, επειδή δεν έσπασε ο φαύλος κύκλος της νεοφιλελεύθερης στρατηγικής, η χρεοκοπία θα είναι ακόμα σκληρότερη και ανεξέλεγκτη πρώτα για το λαό και μετά- ενδεχομένως επίσημα- και για τη χώρα. Υπό όρους πολύ δυσμενέστερους.

Δε θα χρειαστούν πιθανότατα παρά λίγες εβδομάδες για να καταρρεύσει η τεχνητή ευφορία, που καλλιεργούν τα κατεστημένα ΜΜΕ.

       Ποιοι είναι όμως αυτοί που αναφωνούν το “ευτυχώς επτωχεύσαμεν”;

Είναι οι ίδιοι άνθρωποι- πρώην και νυν πρωθυπουργός, πρώην και νυν οικονομικό επιτέλειο, διαχρονικοί πολιτικομιντιακοί παπαγάλοι- που πριν δυο χρόνια αποκαλούσαν όσους μιλούσαμε για αναδιάρθρωση του χρέους επικίνδυνους αριστεριστές ή και προδότες, εκστομίζοντας ανόητες κορόνες περί του ότι δεν είμαστε μπατακτσήδες ως έθνος κτλ Είναι οι ίδιοι που ταύτιζαν κάθε αναδιάρθρωση χρέους με εθνική καταστροφή και επιστροφή στη δραχμή. Γιατί; Όχι από ανικανότητα αλλά για να κερδίσουν χρόνο προς όφελος των πιστωτών της χώρας, ώστε να οχυρωθούν οι τελευταίοι όσο το δυνατόν περισσότερο απέναντι στην αναπόφευκτη ήδη από τότε αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους.

       Είναι οι ίδιοι άνθρωποι που διακήρυτταν ότι μπορεί να υπάρξει εθελοντική και μόνο αναδιάρθρωση του χρέους, λέγοντας πως οτιδήποτε άλλο, δηλαδή η αναγκαστική αναδιάρθρωση ισοδυναμεί με εθνικό όνειδος και με μόνιμη απομάκρυνση από τις αγορές.

       Είναι οι ίδιοι άνθρωποι που αρνήθηκαν να διαπραγματευτούν, περιοριζομένοι στο ρόλο του γραμματοκομιστή μεταξύ Γερμανίας και IIF, στους διαδρόμους των Βρυξελλών.

     Οι άνθρωποι αυτοί σήμερα επικαλούνται το εξής επιχείρημα: “πριν δυο χρόνια οι Ευρωπαίοι εταίροι δεν ήταν έτοιμοι να δεχτούν αναδιάρθρωση χρέους και άρα αν την επιχειρούσαμε θα πηγαίναμε σε χρεοκοπία αλά Αργεντινή, ενώ τώρα αναδιαρθρώνουμε το χρέος μας συντεταγμένα και άρα προστατευμένα”.

Είναι οι ίδιοι άνθρωποι που ακολουθώντας αυτήν την πολιτική θα οδηγήσουν την Ελλάδα και σε “άτακτη” χρεοκοπία.

         Προσωπικά ανήκω σε εκείνους που θεωρούσαν ότι η αναδιάρθρωση χρέους ήταν αναπόφευκτη και έπρεπε να γίνει. Δεν είναι όμως πανάκεια.

Η αναδιάρθρωση του ελληνικού δημοσίου χρέους έπρεπε και μπορούσε να γίνει πριν δυο χρόνια, σε μικρότερο μάλιστα ποσοστό και με πολύ ευεργετικότερες επιπτώσεις στο ελληνικό χρέος. Όσοι επικαλούνται ότι οι αγορές “δεν ήταν έτοιμες” αγνοούν ή υποκρίνονται ότι αγνοούν βασικές διαπραγματευτικές τακτικές και το γεγονός πως ήταν κοινό μυστικό- ή μάλλον όχι και τόσο μυστικό- ότι το ελληνικό χρέος έπρεπε να αναδιαρθρωθεί. Όσοι υποστηρίζουν ότι μια τέτοια απόπειρα πριν δυο χρόνια θα οδηγούσε σε “άτακτη χρεοκοπία” και έξοδο από το ευρώ ψεύδονται, διότι η βασική αιτία εξαιτίας της οποίας σήμερα η ελληνική αναδιάρθρωση δεν οδήγησε σε “άτακτη χρεοκοπία” ή έξοδο από το ευρώ υπήρχε τότε, σε πολύ εντονότερο βαθμό και δεν είναι άλλη από το συστημικό κίνδυνο που μια τέτοια εξέλιλη θα συνιστούσε.

          Έστω κι έτσι όμως, ακόμα και σήμερα η αναδιάρθρωση χρέους θα αποτελούσε θετική εξέλιξη εάν δε συνιστούσε το τυρί στη φάκα. Δηλαδή αν δεν έκρυβε πίσω από τις “βενιζέλιες” μεγαλοστομίες την οδυνηρή παράδοση του ελληνικού λαού, δεμένου χειροπόδαρα, στους πιστωτές και στη στρατηγική του νεοφιλελευθερισμού. Αν συνδυαζόταν με πολιτική παραγωγικής ανασυγκρότησης, κοινωνικής αλληλεγγύης, δημοσιονομικού ορθλογισμού, προοδευτικών μετασχηματισμών στο δημόσιο τομέα, εμβάθυνσης των δημοκρατικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.

Αν συνδυαζόταν με τη σθεναρή διεκδίκηση και μιας ευρωπαϊκής πολιτικής εξόδου, αντί μιας πολιτικής επίτασης της κρίσης. Αν δηλαδή εντασσόταν σε έναν διαφορετικό στρατηγικό προσανατολισμό.

Αντί όλων αυτών, το PSI+ σφραγίζει εν μέσω πανηγυρισμών την είσοδο σε μια νέα φάση όξυνσης της κρίσης.

       Κατά τον 19ο αιώνα, ο Χ. Τρικούπης επέδειξε αιδώ, δηλαδή ένα βαθύ αίσθημα τιμής προς τον ελληνικό λαό. Γι' αυτό και κατέγραψε εκείνη την εξέλιξη ως δυστυχή. Αντίθετα, σήμερα η αντίστοιχη- όχι ταυτόσημη φυσικά- εξέλιξη καταγράφεται ως ευτυχής, από εκείνους που αφού συνέτειναν στη διάλυση της παραγωγικής βάσης της χώρας, αφού επέβαλαν την αδιέξοδη νεοφιλελεύθερη στρατηγική της ερημοποίησης, αφού ώθησαν τη χώρα στη χρεοκοπία σε αργή κίνηση εις βάρος του λαού, πανηγυρίζουν και ετοιμάζονται να καταλάβουν ακόμα υψηλότερες θέσεις, στο πλαίσιο ενός αμοραλιστικού καριερισμού.

       Από μια γενιά πολιτικών που ανδρώθηκαν στα κανάλια της διαπλοκής, έμαθαν στον πλέον χυδαίο διαδρομισμό και τρέχουν γεμάτοι αλαζονεία προς την εξουσία που τους υποσχέθηκαν, έτοιμοι να υπηρετήσουν την επιχειρηματική ελίτ που χρεωκόπησε τη χώρα.

www.harta.gr