Όχι, ούτε η πρωτογενής παραγωγή
αναστήθηκε, ούτε ο παραγωγικός ιστός μπάλωσε τα μυριάδες «κενά» του. Μπορεί μια
πατάτα να μη φέρνει την… άνοιξη, όμως ένα κίνημα όπως αυτό της «πατάτας»,
ακριβώς επειδή απαιτεί «κίνηση» για να πετύχει, εξασφάλισε το πρώτο βήμα σε
έναν αγώνα δρόμου, σε μια ιστορία που μπορεί να έχει εξαιρετική συνέχεια
του Κώστα Μερκουράκη
Δεν περισσεύουν οι
ευχάριστες ειδήσεις. Πραγματικά, χρειάζεται προσπάθεια για να ανασύρεις μια
χαρούμενη ανάμνηση, μια θετική εξέλιξη που βοήθησε στην κατεύθυνση της «ίασης»
της συλλογικής κατάθλιψης. Κυρίως πυροτεχνήματα - ευχάριστα μαντάτα που μόνο
σαν κρότος διασχίζουν την καθημερινότητα, κι άλλα πάλι που αφήνουν αυτό το
νέφος πριν εξαφανιστούν. Όπως ακριβώς η αγωνία στην αναμονή της κλήρωσης του
πρωτοχρονιάτικου λαχείου· φούσκα.
Αυτή τη φορά, όμως, είναι το
«κίνημα της πατάτας» που φύτρωσε κυριολεκτικά στην ειδησεογραφία της
καθημερινότητας και φρόντισε μεγαλώνοντας να ταΐσει όχι μόνο με αυτοπεποίθηση
τον κόσμο, αλλά και με φρέσκο προϊόν.
Μετά από πολύ καιρό οι
αγρότες μιας περιοχής παρέκαμψαν, τόσο την αδράνεια που -εν μέρει- τους έφερε
σε έσχατο σημείο, όσο και τα καρτέλ «μεσαζόντων», που μέχρι πριν από λίγες
ημέρες τους εκβίαζαν προκειμένου να χαρίσουν ουσιαστικά τα εμπορεύματα τους.
Στα θετικά της ιστορίας δεν
προσμετράται μόνο το γεγονός ότι οι παραγωγοί μετά από πολύ καιρό πήραν ζεστό
χρήμα στα χέρια τους, αλλά και το γεγονός ότι οι πολίτες προμηθεύτηκαν το
προϊόν έως και 80% πιο φτηνά από τις συνήθεις τιμές.
Όχι, ούτε η πρωτογενής
παραγωγή αναστήθηκε, ούτε ο παραγωγικός ιστός μπάλωσε τα μυριάδες «κενά» του.
Μπορεί μια πατάτα να μη φέρνει την… άνοιξη, όμως ένα κίνημα όπως αυτό της
«πατάτας», ακριβώς επειδή απαιτεί «κίνηση» για να πετύχει, εξασφάλισε το πρώτο
βήμα σε έναν αγώνα δρόμου, σε μια ιστορία που μπορεί να έχει εξαιρετική
συνέχεια.
Εξάλλου, όλοι διαβάσαμε για
τα σχέδια παραγωγών σε όλη την Ελλάδα που ετοιμάζουν τις δικές τους αντίστοιχες
κινήσεις: Λάδι και σταφίδα από την Κρήτη, φασόλια από την ηπειρωτική Ελλάδα,
αγροτικά προϊόντα κάθε είδους, ενώ στο χορό φαίνεται πως θέλουν να μπουν και οι
κτηνοτρόφοι.
Και όλα αυτά, με τον
αυθορμητισμό ενός κινήματος, και όχι υπό την αιγίδα κάποιου κόμματος. Κάποιοι
ίσως θυμούνται κιόλας, τον περίφημο «πόλεμο της ντομάτας» που κάποτε τη
δεκαετία του ΄80 ξεκίνησε με (το) ΠΑΣΟΚ στις επάλξεις και τις απαραίτητες
τυμπανοκρουσίες, ενώ στη συνέχεια έσβησε αθόρυβα, με τις αναγκαίες
οπισθοχωρήσεις και με τον «πράσινο ήλιο» ακόμη πιο ξεθωριασμένο.
Στο σημείο αυτό, θα πρέπει
να σημειώσουμε και το «φάουλ» στην υποδοχή του νέου αυτού κινήματος από το ΚΚΕ,
που έκανε λόγο στην ανακοίνωση του για «μια νέα ανήθικη εκστρατεία προπαγάνδας
για την εξαπάτηση του λαού με τον κωδικό ‘κίνημα της πατάτας’».
Οι χαρακτηρισμοί και η
μεγάλη ταχύτητα με την οποία το ΚΚΕ αντέδρασε, στο άκουσμα και μόνο της
είδησης, εντυπωσιάζουν αρνητικά.
Κίνηματα όπως αυτό της
πατάτας αποτελούν μέρος της αναγκαίας παράλληλης πραγματικότητας που πρέπει να
στηθεί απέναντι στο σύστημα που διαλύει παραγωγικές δομές και ανθρώπινες ζωές.
Το εμπόριο χωρίς
«μεσάζοντες» και κερδοσκόπους δεν είναι ούτε παρθενογένεση, ούτε προβοκάτσια.
Ένας εντυπωσιακός αριθμός δικτύων αλληλεγγύης έχει αναπτυχθεί τα τελευταία
χρόνια στην Ελλάδα, χωρίς ωστόσο να είχε βρεθεί τρόπος να αποκτήσει αυτή η
«δίκαιη» και πρωτογενής μορφή εμπορίου, μαζικότητα αντίστοιχη της σπουδαιότητας
της.
Ίσως, βέβαια, κάτι γνωρίζουν
στον Περισσό, περισσότερο από εμάς. Κάτι που δε θέλουν να μας αποκαλύψουν.
Ωστόσο, μέχρι να μάθουμε αυτό το μυστικό, μπορούμε να ελπίζουμε.
Καθώς όταν παύεις να
εξαρτάσαι από «μεσάζοντες» κάθε είδους και ύφους (ποιος πολιτικός των «κομμάτων
εξουσίας», άραγε, μπορεί να προσεγγίσει τους παραγωγούς που έβλεπαν εκατοντάδες
τόνους παραγωγής να σαπίζουν στις αποθήκες;), όταν ανακαλύπτεις και πάλι την
αξία της παραγωγής και έχεις λαμβάνειν από «τον πλούτο που ο ίδιος παράγεις»,
τότε είσαι πιο ελεύθερος.
Όσο για τον κόσμο που
«αγκάλιασε» τη νέα κίνηση, απ’ ό,τι φαίνεται από τις εικόνες και από τα νούμερα
που βλέπουν το φως της δημοσιότητας, η ανταπόκριση δεν είναι προϊόν
αλληλεγγύης. Κάθε άλλο. Και γι’ αυτό δεν έχει νόημα να καταγγέλλεις το κίνημα
«ως κόλπο, σαν κι αυτά που χρησιμοποιούν τα σούπερ μάρκετ στο παιχνίδι των
προσφορών». Γιατί λύσεις, για να πέσουν οι τιμές και να ενισχυθεί η παραγωγή,
υπάρχουν και φάνηκε ξεκάθαρα. Αλλά υπάρχουν και ισχυρά συμφέροντα.
Το ερωτηματικό σε αυτήν την
εξίσωση, είναι η μαζικότητα και η αποφασιστικότητα που θα αποκτήσουν
μελλοντικές ανάλογες κινήσεις. Ας ελπίσουμε πως στη μάχη αυτή, νικητές δεν θα
βγουν και πάλι η αδράνεια, οι απειλές και τα συμφέροντα.
Όσο γι’ αυτούς που ανησυχεί
το ΚΚΕ πως ξεγελούν το λαό, είναι σίγουρο πως όχι μόνο δε νοιάζονται για να
δημιουργήσουν το απαραίτητο θεσμικό και πολιτικό πλαίσιο που θα αντιμετωπίσει
τις παθογένειες του παρελθόντος, αλλά φοβούνται και ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Γιατί, όπως και να χει, δεν
απαντάς σε αυτό το δαιδαλώδες σύστημα -που γιγαντώθηκε στην Ελλάδα της
μεταπολίτευσης- δημιουργώντας απλώς μια ιστοσελίδα, όπως αυτή που ετοιμάζει το
υπουργείο. Το παιχνίδι δεν παίζεται με τέτοιους όρους. Και το ξέρουν, γιατί
εκείνοι τους έθεσαν...