Η εξουσία στον τοίχο
Ο Θεόδωρος Φορτσάκης είναι ο πρώτος -απ’ όσο γνωρίζω- πρύτανης του Καποδιστριακού που αξιώθηκε να δει τη μορφή του να γίνεται αφίσα από τους φοιτητές (φωτογραφία 1).
(Φωτογραφία 1) |
Δεν πρόκειται ασφαλώς για σύμπτωση, αλλά για την αντανάκλαση της ελλειμματικής νομιμοποίησης που προσδίδει στις νέες ηγεσίες των ΑΕΙ η ουσιαστική κατάργηση της δημοκρατικής αρχής μέσω της προεπιλογής των υποψηφίων από το διαβόητο εξωπανεπιστημιακό «Συμβούλιο Ιδρύματος»: φανταστείτε πόσο νόμιμος θα ήταν στη συνείδηση όλων μας ένας πρωθυπουργός «εκλεγμένος» μεταξύ τριών μόνο υποψηφίων, τους οποίους θα είχε εγκρίνει προληπτικά η τρόικα, αποκλείοντας απροσχημάτιστα από τη λαϊκή ετυμηγορία όσους έχουν εκφράσει την παραμικρή διαφωνία με την πολιτική των μνημονίων.
Κι όμως, αυτό ακριβώς συμβαίνει στα ελληνικά ΑΕΙ με τον Ν. 4009/2011 που τους επέβαλε προ τριετίας το δίδυμο Αννας Διαμαντοπούλου και Αδώνιδος Γεωργιάδη. Μπορεί το χιτλερικό μουστάκι να φαντάζει υπερβολικό ακόμη και για ένα δημόσιο πρόσωπο με την ιδιοσυγκρασία του σημερινού πρύτανη, όμως στα πανεπιστήμια έχει φορεθεί τα τελευταία χρόνια ένας κανονικότατος θεσμικός «γύψος» με διακηρυγμένο στόχο τον «σωφρονισμό» και την «ανάρρωσή» τους από τις μεταπολιτευτικές δημοκρατικές «ασθένειες». Η ίδια η ιδέα της διοίκησης των ΑΕΙαπό «εξωπανεπιστημιακές προσωπικότητες» και της επιλογής των πρυτάνεων από λίστα τριών μόνο υποψηφίων προήλθε άλλωστε, στην πρωταρχική της διατύπωση, όχι από κάποιο δημοκρατικό σώμα αλλά από τη διορισμένη «Συμβουλευτική» ψευδοβουλή της χούντας («Ελεύθερος Κόσμος» 30.6.1972).
Σε δημοκρατικότερους καιρούς, η οργή και η ειρωνεία των φοιτητών επικεντρώνονταν κυρίως στα πρόσωπα των δύο υπουργών, Παιδείας και Δημόσιας Τάξης, με τους οποίους το κίνημα ερχόταν σε άμεση επαφή. Η ευρηματικότητα των σχετικών εγγραφών υπήρξε φυσικά πάντοτε συνάρτηση των αντίστοιχων αρετών του αρμόδιου στόχου. Η παροιμιώδης απόφανση του Αντώνη Τρίτση εν έτει 1987, πως «οι φοιτητές νοιάζονται μόνο για το παχύ τους έντερο», δεν μπορούσε π.χ. να μείνει αναπάντητη, τόσο γραπτά (φωτογραφία 2), όσο και προφορικά: «Λιτότητα, ανεργία, καταστολή / το στενό μας έντερο στένεψε πολύ»!
(Φωτογραφία 2) |
Δύο δεκαετίες αργότερα, οι ρήσεις του Βύρωνα Πολύδωρα δεν χρειάζονταν καν σχολιασμό, καθώς προσφέρονταν από μόνες τους ως ανέκδοτα (φωτογραφίες 3-4).
(Φωτογραφία 3) |
(Φωτογραφία 4) |
Ενίοτε η μπάλα παίρνει και τους υπόλοιπους πολιτικούς -συμπολιτευόμενους κι αντιπολιτευόμενους- που σπεύδουν να υπερασπιστούν την εκπαιδευτική «ευταξία», όπως στην αφίσα της Επιτροπής Αγώνα Ταύρου για την απεργία της ΟΛΜΕ το 1990(φωτογραφία 5), ή ακόμη και κάποιους πανεπιστημιακούς συμβούλους των αντιμεταρρυθμιστών υπουργών (φωτογραφία 6).
(Φωτογραφία 5) |
(Φωτογραφία 6) |
Αυτή που τιμήθηκε περισσότερο από κάθε άλλον υπήρξε αναμφίβολα η Μαριέττα Γιαννάκου, που βρέθηκε αντιμέτωπη με το σημαντικότερο φοιτητικό κίνημα των μεταπολιτευτικών χρόνων, προικισμένο επιπλέον από τις νέες τεχνολογίες με ασύγκριτες επικοινωνιακές δυνατότητες (φωτογραφίες 7-8).
(Φωτογραφία 7) |
(Φωτογραφία 8) |
Οσο για τον πρύτανη της κρατικής προστασίας του πολίτη, προτού ξεθωριάσει το άστρο του λόγω ελλιπούς ανάγνωσης, πρόλαβε να γνωρίσει κι αυτός μιαν εφήμερη, αλλά εντυπωσιακή προβολή (φωτογραφία 9).
(Φωτογραφία 9) |
*Φωτογραφίζει ο Τάσος Κωστόπουλος
http://www.efsyn.gr/, Τάσος Κωστόπουλος
Ο Θεόδωρος Φορτσάκης είναι ο πρώτος -απ’ όσο γνωρίζω- πρύτανης του Καποδιστριακού που αξιώθηκε να δει τη μορφή του να γίνεται αφίσα από τους φοιτητές (φωτογραφία 1).
(Φωτογραφία 1) | Δεν πρόκειται ασφαλώς για σύμπτωση, αλλά για την αντανάκλαση της ελλειμματικής νομιμοποίησης που προσδίδει στις νέες ηγεσίες των ΑΕΙ η ουσιαστική κατάργηση της δημοκρατικής αρχής μέσω της προεπιλογής των υποψηφίων από το διαβόητο εξωπανεπιστημιακό «Συμβούλιο Ιδρύματος»: φανταστείτε πόσο νόμιμος θα ήταν στη συνείδηση όλων μας ένας πρωθυπουργός «εκλεγμένος» μεταξύ τριών μόνο υποψηφίων, τους οποίους θα είχε εγκρίνει προληπτικά η τρόικα, αποκλείοντας απροσχημάτιστα από τη λαϊκή ετυμηγορία όσους έχουν εκφράσει την παραμικρή διαφωνία με την πολιτική των μνημονίων.
Κι όμως, αυτό ακριβώς συμβαίνει στα ελληνικά ΑΕΙ με τον Ν. 4009/2011 που τους επέβαλε προ τριετίας το δίδυμο Αννας Διαμαντοπούλου και Αδώνιδος Γεωργιάδη. Μπορεί το χιτλερικό μουστάκι να φαντάζει υπερβολικό ακόμη και για ένα δημόσιο πρόσωπο με την ιδιοσυγκρασία του σημερινού πρύτανη, όμως στα πανεπιστήμια έχει φορεθεί τα τελευταία χρόνια ένας κανονικότατος θεσμικός «γύψος» με διακηρυγμένο στόχο τον «σωφρονισμό» και την «ανάρρωσή» τους από τις μεταπολιτευτικές δημοκρατικές «ασθένειες». Η ίδια η ιδέα της διοίκησης των ΑΕΙαπό «εξωπανεπιστημιακές προσωπικότητες» και της επιλογής των πρυτάνεων από λίστα τριών μόνο υποψηφίων προήλθε άλλωστε, στην πρωταρχική της διατύπωση, όχι από κάποιο δημοκρατικό σώμα αλλά από τη διορισμένη «Συμβουλευτική» ψευδοβουλή της χούντας («Ελεύθερος Κόσμος» 30.6.1972).
Σε δημοκρατικότερους καιρούς, η οργή και η ειρωνεία των φοιτητών επικεντρώνονταν κυρίως στα πρόσωπα των δύο υπουργών, Παιδείας και Δημόσιας Τάξης, με τους οποίους το κίνημα ερχόταν σε άμεση επαφή. Η ευρηματικότητα των σχετικών εγγραφών υπήρξε φυσικά πάντοτε συνάρτηση των αντίστοιχων αρετών του αρμόδιου στόχου. Η παροιμιώδης απόφανση του Αντώνη Τρίτση εν έτει 1987, πως «οι φοιτητές νοιάζονται μόνο για το παχύ τους έντερο», δεν μπορούσε π.χ. να μείνει αναπάντητη, τόσο γραπτά (φωτογραφία 2), όσο και προφορικά: «Λιτότητα, ανεργία, καταστολή / το στενό μας έντερο στένεψε πολύ»!
(Φωτογραφία 2) | Δύο δεκαετίες αργότερα, οι ρήσεις του Βύρωνα Πολύδωρα δεν χρειάζονταν καν σχολιασμό, καθώς προσφέρονταν από μόνες τους ως ανέκδοτα (φωτογραφίες 3-4).
(Φωτογραφία 3) | 
(Φωτογραφία 4) | Ενίοτε η μπάλα παίρνει και τους υπόλοιπους πολιτικούς -συμπολιτευόμενους κι αντιπολιτευόμενους- που σπεύδουν να υπερασπιστούν την εκπαιδευτική «ευταξία», όπως στην αφίσα της Επιτροπής Αγώνα Ταύρου για την απεργία της ΟΛΜΕ το 1990(φωτογραφία 5), ή ακόμη και κάποιους πανεπιστημιακούς συμβούλους των αντιμεταρρυθμιστών υπουργών (φωτογραφία 6).
(Φωτογραφία 5) | 
(Φωτογραφία 6) | Αυτή που τιμήθηκε περισσότερο από κάθε άλλον υπήρξε αναμφίβολα η Μαριέττα Γιαννάκου, που βρέθηκε αντιμέτωπη με το σημαντικότερο φοιτητικό κίνημα των μεταπολιτευτικών χρόνων, προικισμένο επιπλέον από τις νέες τεχνολογίες με ασύγκριτες επικοινωνιακές δυνατότητες (φωτογραφίες 7-8).
(Φωτογραφία 7) | 
(Φωτογραφία 8) | Οσο για τον πρύτανη της κρατικής προστασίας του πολίτη, προτού ξεθωριάσει το άστρο του λόγω ελλιπούς ανάγνωσης, πρόλαβε να γνωρίσει κι αυτός μιαν εφήμερη, αλλά εντυπωσιακή προβολή (φωτογραφία 9).
(Φωτογραφία 9) | *Φωτογραφίζει ο Τάσος Κωστόπουλος
http://www.efsyn.gr/, Τάσος Κωστόπουλος